του Κωστή Χατζηδάκη
«Το Μνημόνιο πέθανε. Ζήτω το Μνημόνιο!» Και η Ελλάδα πρέπει να...
τα καταφέρει με μία κυβέρνηση που καλείται να κάνει σχεδόν τα αντίθετα με αυτά που πιστεύει.
Ας δούμε τα πράγματα, έτσι όπως διαμορφώθηκαν μετά την απόφαση του Eurogroup της περασμένης Παρασκευής.
1. Προσγείωση στην πραγματικότητα
Η κυβέρνηση εγκατέλειψε την προεκλογική, αλλά και έως ένα βαθμό και μετεκλογική ρητορεία, και ενσωματώθηκε στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Το αναγνωρίζω και το καλωσορίζω. Φανταστείτε να είχαμε μία τυφλή σύγκρουση!
2. Το Τραπεζικό Σύστημα απέφυγε τα χειρότερα.
Ο Ιρλανδός Υπουργός Οικονομικών είπε ξεκάθαρα κάτι που όλοι σκεπτόμασταν: χωρίς την απόφαση του Eurogroup θα είχαν επιβληθεί στις ελληνικές τράπεζες την Τετάρτη περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων.
3. Έχουμε Μνημόνιο χωρίς χρήματα!
Η κυβέρνηση συμφώνησε σε ένα Μνημόνιο χωρίς χρήματα. Το μνημόνιο του ΔΝΤ (MEFP) ούτως ή άλλως υπήρχε. Δίπλα σε αυτό συνεχίζει να υπάρχει το ευρωπαϊκό Μνημόνιο (MFAFA), του οποίου την παράταση ζήτησε και ο κ. Χαρδούβελης. Ούτε όμως από το ένα ούτε από το άλλο η χώρα μας μπορεί να πάρει χρήματα, αν δε ολοκληρωθεί επιτυχώς η αξιολόγηση από τους «Θεσμούς», δηλαδή την Τρόικα. Το πρώτο τεστ είναι σε δύο μήνες.
4. Ακύρωση της προεκλογικής ατζέντας του ΣΥΡΙΖΑ
Μέσα σε 25 μέρες εγκαταλείφθηκε όλο το οικονομικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ: το κούρεμα του χρέους, η διεθνής διάσκεψη για το χρέος, οι διακηρύξεις περί μη βιωσιμότητάς του, η χρήση μέρους των 11 δις ευρώ του ΤΧΣ για τη λεγόμενη σεισάχθεια. Ακόμα και τα δύο σχέδια νόμου που αναγγέλθηκαν μετεκλογικά για τις δόσεις και τους πλειστηριασμούς. Για να σωθούν τα προσχήματα η κυβέρνηση προχώρησε σε βαφτίσια λέξεων. Η Τρόικα θα αποκαλείται πλέον «Τρεις Θεσμοί» και το Μνημόνιο «Πρόγραμμα» ή «Διευθέτηση» ή «Σύμφωνο Ανάπτυξης». Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε!
5. Συνέχιση των μεταρρυθμίσεων
Θα τις συζητήσει σήμερα ίσως το Eurogroup. Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση στη ρητορική της έχει επικεντρωθεί στην φοροδιαφυγή, για την οποία ούτως ή άλλως έκανε κακό ξεκίνημα με την υπαγωγή στο νομοσχέδιο για τις δόσεις στην εφορία όλων όσων χρωστούν πάνω από 1 εκ ευρώ. Πέρα όμως από τη φοροδιαφυγή υπάρχουν μία σειρά μεταρρυθμίσεις οι οποίες μπορεί να ενοχλήσουν την εκλογική πελατεία του ΣΥΡΙΖΑ (περαιτέρω απελευθέρωση αγορών, ιδιωτικοποιήσεις, συνδικαλιστικός νόμος κλπ). Ας δούμε λοιπόν αν η κυβέρνηση έχει το κουράγιο να υιοθετήσει και κυρίως να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που είναι προαπαιτούμενο για την πρώτη εκταμίευση χρημάτων από τους εταίρους μας στα τέλη Απριλίου.
6. Το Δημόσιο αντιμέτωπο με πρόβλημα ρευστότητας
Το Δημόσιο είναι πιθανόν να αντιμετωπίσει τους επόμενους μήνες πρόβλημα ρευστότητας. Όχι γιατί η κυβέρνηση παρέλαβε άδεια ταμεία, αλλά γιατί με την στρατηγική που επέλεξε αρνήθηκε να εκταμιεύσει τα 7,2 δις ευρώ της δόσης που εκκρεμεί από του «θεσμούς». Αλλά και διότι με την προκήρυξη των εκλογών και τις υποσχέσεις για περαιτέρω διευθετήσεις στους φόρους, οι πολίτες σε μεγάλο βαθμό σταμάτησαν να πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Το πράγμα γίνεται πιο περίπλοκο αν σκεφτούμε ότι η κυβέρνηση αρνείται ότι θα υπάρξουν νέα μέτρα λιτότητας ενώ την ίδια στιγμή έχει δεσμευτεί για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Αν όλα αυτά συμβούν μαζί, τότε το όγδοο θαύμα του κόσμου θα καταστεί πραγματικότητα στην ελληνική οικονομία!
7. Αβεβαιότητα και ανασφάλεια στην πραγματική οικονομία
Με τέσσερις μήνες διαπραγματεύσεων και αμφιβολιών μπροστά μας, η πραγματική οικονομία που ξεκίνησε να ανακάμπτει το 2014 θα ξαναμπεί και πάλι στη φορμόλη. Με εξαίρεση τον τουρισμό, που έχει τη δική του δυναμική, η απουσία οριστικού πλαισίου στη σχέση της χώρας με τους εταίρους της, οι πρόσφατες αναταράξεις στο τραπεζικό σύστημα, αλλά και η ίδια η ρητορική της κυβέρνησης προκαλούν κλίμα δυσπιστίας το οποίο αναβάλλει ή ματαιώνει επενδυτικά σχέδια. Ενώ το ζητούμενο είναι η ευχάριστη έκπληξη, αυτό που σήμερα αντιμετωπίζουν μπροστά τους μικροί και μεγαλύτεροι επιχειρηματίες είναι η αβεβαιότητα και ανασφάλεια.
8. Νέες διαπραγματεύσεις για νέο Μνημόνιο. Και μετά;
Στο τέλος Απριλίου στόχος της κυβέρνησης θα είναι μετά την πραγματοποίηση κάποιων μεταρρυθμίσεων η εκταμίευση μιας πρώτης δόσης δανείου από τους θεσμούς. Και στο τέλους Ιουνίου, μετά την ολοκλήρωση ενός νέου γύρου διαπραγματεύσεων, η υπογραφή ενός Μνημονίου με χρήματα. Κανείς δεν μπορεί να κάνει λόγο δυστυχώς ούτε για επιστροφή στις αγορές ούτε καν για την ειδική πιστοληπτική γραμμή (ECCL) την οποία συζητούσε η προηγούμενη κυβέρνηση.
Είναι φανερό ότι η Ελλάδα πληρώνει την έλλειψη εθνικής συνεννόησης για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ακόμα περισσότερο πληρώνει όμως τη δημαγωγία και τον λαϊκισμό. Μετά από πέντε χρόνια λιτότητας οι Έλληνες στην πλειοψηφία τους κουράστηκαν, σε μία στιγμή που είχε αρχίσει να φαίνεται φως στο τούνελ και αναζήτησαν μία λύση χωρίς κοινωνικό πόνο. Προηγουμένως είχε υποστεί μεταρρυθμιστική κόπωση η ίδια η κυβέρνηση. Και στη θέση της επελέγη μία κυβέρνηση που υποσχέθηκε το δέντρο με τα λεφτά.
Σήμερα είναι ολοφάνερο πως η νέα κυβέρνηση καλείται να εφαρμόσει πολιτικές που είναι αντίθετες με τις προεκλογικές της διακηρύξεις. Ακόμα και έτσι πρέπει να προχωρήσει. Η Ελλάδα δεν έχει τη δυνατότητα να σέρνεται για πολλά χρόνια όταν όλες οι άλλες χώρες που ήταν σε κρίση θα έχουν ανακάμψει.
9. Εθνική προσπάθεια – Η ιστορική ευθύνη της κυβέρνησης
Σε αυτό το σκηνικό εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο από το να ενθαρρύνουμε την κυβέρνηση να προχωρήσει στη σωστή κατεύθυνση, στηρίζοντας κάθε μέτρο που διασφαλίζει τη δημοσιονομική σταθερότητα και ενισχύει την ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Αυτό είναι το καθήκον κάθε υπεύθυνης αντιπολίτευσης.
Το βάρος όμως πέφτει στην κυβέρνηση. Το καθήκον της σημερινής κυβέρνησης, είτε ζητήσει συγγνώμη είτε όχι για τις ψευδείς προεκλογικές της υποσχέσεις, είναι να βρει το κουράγιο να προχωρήσει στο δρόμο της αλήθειας και της ευθύνης. Στο δρόμο της Ευρώπης και της κοινής λογικής. Είναι πολύ δύσκολο κάποιοι να εφαρμόσουν τα αντίθετα από αυτά που διακήρυσσαν μία ολόκληρη ζωή. Αυτό όμως είναι σήμερα η εθνική ανάγκη. Και ας ελπίσουμε ότι θα βρουν την ψυχική δύναμη να το κάνουν.
* Ο κ. Κωστής Χατζηδάκης είναι Βουλευτής της ΝΔ στη Β’ Αθηνών και πρώην Υπουργός