Στις αρχές Αυγούστου του ...
2017, έσβησε μία τεράστια πυρκαγιά στη βόρεια Αλμπέρτα του Καναδά.
Η πυρκαγιά, στα όρια του Αρκτικού Κύκλου, έκαψε 5,9 εκατομμύρια στρέμματα τάιγκας (βόρειο δάσος κωνοφόρων).
Το εκπληκτικό δεδομένο είναι η διάρκειά της: είχε ξεκινήσει την Πρωτομαγιά του 2016!
Όπως ανέφερε ρεπορτάζ της Edmonton Journal, εφημερίδας της περιοχής, η φωτιά τέθηκε υπό έλεγχο στις 4 Ιουλίου της ίδιας χρονιάς και δεν επεκτάθηκε περαιτέρω.
Ήταν όμως τέτοια η έντασή της που συνέχισε να σιγοκαίει καθ’ όλη τη διάρκεια του καναδικού χειμώνα στο υπέδαφος, τροφοδοτούμενη από τύρφη και νεκρή βλάστηση.
Την άνοιξη που έλιωσαν τα χιόνια, επανήλθε στην επιφάνεια. Η συγκεκριμένη πυρκαγιά ήταν μία πρόγευση των εξελίξεων του φετινού καλοκαιριού, με τις φλόγες να κατακλύζουν τα βορειότερα σημεία των βορειότερων χωρών της. Η αντιμετώπισή της είναι ένα μοντέλο συντονισμένης δράσης, από την οποία η Ελλάδα που θρηνεί έχει να μάθει πολλά.
Το «Κτήνος» –όπως χαρακτήρισε τη φωτιά στην Αλμπέρτα ο επικεφαλής αξιωματικός της πυροσβεστικής στην περιοχή– ξεκίνησε σε μία εποχή με ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες (33 βαθμοί Κελσίου) και ξηρασία για την περιοχή, μόλις 15 χιλιόμετρα από την πόλη του Fort McMurray, κέντρο της τοπικής πετρελαιοβιομηχανίας.
Στις 3 Μαΐου, καλπάζοντας με ανέμους που ξεπερνούσαν κατά καιρούς τα 70 χλμ./ώρα, οι φλόγες έφτασαν στην πόλη. Στο Fort McMurray και στις γύρω περιοχές κάηκαν συνολικά περισσότερα από 2.400 κτίρια, μεταξύ των οποίων το 8% των ιδιωτικών κατοικιών.
Σύμφωνα με την επίσημη στατιστική υπηρεσία του Καναδά, το κόστος του «Κτήνους» για τον ασφαλιστικό κλάδο έφτασε τα 3,7 δισεκατομμύρια καναδικά δολάρια (2,44 δισ. ευρώ) – το μεγαλύτερο για φυσική καταστροφή στην ιστορία της χώρας.
Και ο αριθμός των νεκρών; Από τη φωτιά την ίδια, μηδενικός. Διατάχθηκαν υποχρεωτικές εκκενώσεις περιοχών από τις 2 Μαΐου, ενώ το απόγευμα στις 3 του μηνός διατάχθηκε υποχρεωτική εκκένωση της πόλης. Συνολικά απομακρύνθηκαν επιτυχώς 88.000 άτομα. Υπήρξε ένα δυστύχημα: δύο έφηβοι σκοτώθηκαν από σύγκρουση στον αυτοκινητόδρομο κατά τη διάρκεια της εκκένωσης.
Στην επίσημη, 48σέλιδη έκθεση της πολιτειακής κυβέρνησης της Αλμπέρτα για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς, δίνονται λεπτομέρειες που αναδεικνύουν την πολυπλοκότητα του εγχειρήματος. Οπως αναφέρει: «Την πρώτη νύχτα εκκενώθηκε το σύνολο των 105 ασθενών που νοσηλεύονταν στο τοπικό κέντρο υγείας “Το Βόρειο Σέλας”, μεταξύ των οποίων και εννέα νεογνά που βρίσκονταν στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Αυτό περιλάμβανε τη μετακίνησή τους σε κέντρα υποδοχής εκτός του Fort McMurray και τη διατήρησή τους σε ήρεμη και σταθερή κατάσταση έως τη μετακίνησή τους την επόμενη μέρα στο Εντμοντον».
Σε έξαρση
Φέτος το καλοκαίρι, με το κύμα καύσωνα διαρκείας που πλήττει τη Βόρεια Ευρώπη, ο πύρινος εφιάλτης έχει φτάσει ακόμα πιο βόρεια. Δεκαπέντε από τις περίπου 50 φωτιές που έκαιγαν στη Σουηδία στα μέσα της περασμένης εβδομάδας βρίσκονται στα όρια ή πάνω από τη γραμμή του Αρκτικού Κύκλου. Σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS), φέτος στη σκανδιναβική χώρα έχουν καεί 189.110 στρέμματα δασικής γης (η Δασική Υπηρεσία της χώρας κάνει λόγο για 250.000 στρέμματα).
Ο μέσος όρος της προηγούμενης δεκαετίας στη χώρα ήταν μόλις 4.540 στρέμματα τον χρόνο. Στη Λετονία, αντίστοιχα, έχουν καεί φέτος πάνω από 22.000 στρέμματα, ενώ την προηγούμενη δεκαετία (2008-17) ο ετήσιος μέσος όρος ήταν μόλις εκατό.
Τεράστια είναι η αύξηση των καμένων εκτάσεων σε σχέση με προηγούμενα έτη και σε άλλες βόρειες χώρες, όπως η Γερμανία, η Εσθονία, η Δανία και η Φινλανδία. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, η θερμοκρασία του αέρα στις αρκτικές περιοχές αυξήθηκε κατά πέντε βαθμούς Κελσίου στη διάρκεια του 20ού αιώνα (η Αρκτική υπόκειται σε ακραίο βαθμό τις συνέπειες της θέρμανσης του κλίματος).
Πάντως στη Σουηδία, όπου έχουν γίνει εκκενώσεις εκατοντάδων ανθρώπων, και που είναι μία χώρα μη συνηθισμένη σε τέτοιου είδους φυσικές καταστροφές (κάποιες από τις πυρκαγιές καίνε εδώ και δύο εβδομάδες), δεν έχουν υπάρξει μέχρι στιγμής θύματα.