Μπορεί η Άγκελα Μέρκελ να ...
συνεχίζει την πορεία της προς μία ακόμα θητεία ως Καγκελάριος, αλλά οι τελευταίες μέρες της προεκλογικής περιόδου στη Γερμανία είναι κάθε άλλο από ανιαρές.
Λίγα 24ώρα πρις τις κάλπες της Κυριακής, δεν έχει καταστεί ακόμα σαφές ποια θα είναι η συμμαχία που θα προκύψει. Η τελική σύνθεση της νέας κυβέρνησης θα καθορίσει όχι μόνον τα πρόσωπα που θα την απαρτίζουν αλλά, σε σημαντικό βαθμό, και τις πολιτικές της πιο σημαντικής κυβέρνησης στην Ε.Ε. για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Αρχικά, δεν είναι ακόμη σίγουρο το αν οι Σοσιαλδημοκράτες θα ακολουθήσουν την πορεία προς τον πλήρη μαρασμό, όπως οι σύντροφοί τους της Κεντροαριστεράς στον υπόλοιπο κόσμο. Από το αποτέλεσμα της κάλπης διακυβεύονται, επίσης, η διεθνής φήμη της Γερμανίας, η οποία θα αμαυρωθεί σε περίπτωση που η ακροδεξιά πάρει σημαντικό ποσοστό, όπως επίσης και η μοίρα των λιγότερο ισχυρών κομμάτων, τα οποία θα μπορούσαν να καταλήξουν να κάνουν μικροδουλειές για την κυβέρνηση Μέρκελ ή ακόμη και να αντιμετωπίσουν τέσσερα χρόνια περιθωριοποίησης.
Υπάρχουν πέντε σημαντικά στοιχεία, που αξίζει κανείς να παρακολουθήσει κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, της ημέρας των εκλογών και των ημερών που θα ακολουθήσουν.
Το μικρό περιθώριο ελιγμών του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος
Τα ποσοστά του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στις δημοσκοπήσεις κυμαίνονται από 20 έως 23 τοις εκατό. Κανονικά, τρεις μονάδες δεν θα είχαν τόση σημασία, όμως αυτή τη φορά έχουν. Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα έλαβε 23% των ψήφων το 2009, όταν αντίπαλος της Μέρκελ ήταν ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, και βρέθηκε στην αντιπολίτευση.
Το 2013 πήρε ελαφρώς καλύτερο ποσοστό, συγκεντρώνοντας το 25,7% των ψήφων. Ωστόσο, η Μέρκελ στράφηκε στο κόμμα της Πολιτικής Οικολογίας «Πράσινοι» για συγκυβέρνηση, οι οποίοι όμως αρνήθηκαν. Έτσι το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, που βρισκόταν στην αναμονή, έγινε το δεύτερο κόμμα της κυβέρνησης.
Επομένως, οποιοδήποτε ποσοστό πάνω από 23% θα καθιστούσε εύκολο να πεισθεί η βάση του κόμματος ότι οι Σοσιαλδημοκράτες θα πρέπει να συμπράξουν σε μία σημαντική συμμαχία ξανά, αντί να βρεθούν στην αντιπολίτευση. Αντίθετα, ένα ποσοστό κάτω από 23% θα ενίσχυε την πεποίθηση ότι η υπηρεσία υπό την Μέρκελ είναι ο τρόπος να μετατραπεί το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα σε ασήμαντο.
Οι έδρες, τα χρήματα και η δύναμη του κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD)
Οι δημοσκόποι δε φαίνεται να έχουν αρκετή εμπειρία όσον αφορά ττη δυναμική του AfD σε εθνικό επίπεδο. Υπάρχει το ενδεχόμενο αυτό να εξηγείται από τη λεγόμενη υποκρυπτόμενη ψήφο, το φόβο των ανθρώπων να παραδεχτούν ότι υποστηρίζουν κόμμα της άκρας δεξιάς.
Καθώς οι δημοσκοπήσεις δεν μπορούν να αποκτήσουν καθαρή εικόνα των ψηφοφόρων, εκτιμούν ότι το AfD θα αποτελέσει το τρίτο ισχυρότερο κόμμα στο γερμανικό κοινοβούλιο, συγκεντρώνοντας περίπου 10-12% των ψήφων. Όσο υψηλότερο ποσοστό λάβει το εν λόγω κόμμα, τόσο λιγότερο πιθανή γίνεται η συμμαχία ανάμεσα στην Μέρκελ και τους Φιλελεύθερους ή τους Πράσινους. Αντιθέτως, θα αναζητηθεί μία τρικομματική συνεργασία ή εκ νέου ένας «μεγάλος συνασπισμός» μεταξύ Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών.
Σε πειρασμό αλλά προσεκτικοί οι Φιλελεύθεροι
Σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, το φιλελεύθερο κόμμα «Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα» θα επιστρέψει στο γερμανικό κοινοβούλιο έπειτα από τέσσερα χρόνια πολιτικής απομόνωσης.
Ο λόγος ύπαρξης αυτού του κόμματος είναι να αποτελεί κόμμα συγκυβέρνησης. Έχει συνεργαστεί και με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και με τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση στο παρελθόν, ωστόσο η τελευταία τους κυβερνητική παρουσία δεν είχε θετική έκβαση. Αφού υποστήριξαν την κυβέρνηση της Μέρκελ από το 2009 μέχρι και το 2013, υπέφεραν στις κάλπες και δεν έλαβαν πάνω από το 5% που απαιτείται για την είσοδο στο κοινοβούλιο.
Εφόσον επιστρέψουν στο κοινοβούλιο, αναμένεται να υπάρξει εσωτερικός διάλογος σχετικά με την καλύτερη στρατηγική κάτι που, δεδομένα, θα τους καταστήσει δύσκολους εταίρους στις διαπραγματεύσεις για μία κυβερνητική συμμαχία. Ο ηγέτης του κόμματος, Christian Lindner, έχει καταστήσει σαφές ότι επιθυμεί για το κόμμα του το χαρτοφυλάκιο του Υπ. Οικονομικών, κάτι που που μπορεί να επιτευχθεί μόνον με την μετακίνηση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σε διαφορετικό ρόλο.
Η Γερμανία δεν θα βιαστεί
Εκτός και αν τα αποτελέσματα των εκλογών αναδείξουν μία και προφανή συνεργασία, οι ηγέτες των κομμάτων δεν αναμένονται να εμπλακούν αμέσως σε συζητήσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης.
Εξάλλου, πλησιάζει ένας νέος γύρος εκλογών. Συγκεκριμένα, στις 15 Οκτωβρίου, η κάτω Σαξονία θα εκλέξει περιφερειακό κοινοβούλιο. Προτού γίνει αυτό, δεν φαίνεται ότι θα υπάρξουν πολλές εξελίξεις, κυρίως στην περίπτωση που η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση και οι Σοσιαλδημοκράτες αποφασίσουν να συνεργαστούν για μια ακόμα συγκυβέρνηση.
Τα εσωτερικά ρήγματα μεταξύ CDU και CSU
Η Χριστιανοκοινωνική Ένωση Βαυαρίας (CSU) είναι μία πολιτική δύναμη που έχει διοικήσει τη Βαυαρία χωρίς την ανάγκη για κάποια συμμαχία, για το μεγαλύτερο κομμάτι της μεταπολεμικής ιστορίας. Είναι ενδεικτικό ότι το ίδιο το κόμμα χαρακτηρίζει τα πέντε χρόνια που χρειάστηκε την υποστήριξη των φιλελευθέρων, ως απόκλιση από το φυσιολογικό.
Για τη Μέρκελ, το 35% των ψήφων σε ομοσπονδιακό επίπεδο, είναι προϋπόθεση προκειμένου να μην υπάρχει σενάριο κυβέρνησης χωρίς τη συμμετοχή του CDU. Ωστόσο, η Χριστιανοκοινωνική Ένωση Βαυαρίας επιδιώκει επίσης υψηλά ποσοστά ώστε, τον επόμενο χρόνο, να διασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία. Αυτό σημαίνει ότι το, αδελφό κόμμα της Βαυαρίας θα εξακολουθεί να κάνει προεκλογική εκστρατεία ακόμη και μετά το πέρας των εθνικών εκλογών.