«Η Εκκλησία υπήρξε, είναι και ...
θα υπάρχει μάνα του λαού μας με ό,τι αυτό σημαίνει. Η Πολιτεία, αν το θελήσει, και έχει τη συγκατάθεση του λαού, ας επιχειρήσει τον χωρισμό, τηρώντας απαρέγκλιτα τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει απέναντι στην Εκκλησία και τις σχετικές συμβάσεις».
Πρόκειται για κομβική αναφορά της χθεσινής ομιλίας του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου στην Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας, η οποία δίνει το στίγμα του αρχιεπισκόπου και της Εκκλησίας, σε μια περίοδο όξυνσης των σχέσεών της με την κυβέρνηση, ύστερα και από τις δηλώσεις του υπουργού Νίκου Φίλη για τον ρόλο της Εκκλησίας στην Κατοχή και τη χούντα.
Χθες, ο κ. Ιερώνυμος με μία ομιλία 85 σελίδων, έστειλε σαφές πολιτικό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση, εστιάζοντας στο πολλαπλό βάρος της Εκκλησίας και εμμένοντας στη θέση ότι η Εκκλησία δεν βάζει νερό στο κρασί της σε ζητήματα αξιών. Σύμφωνα με μία πολιτική ερμηνεία των δηλώσεων Ιερωνύμου, η κυβέρνηση μπορεί να προχωρήσει στον χωρισμό Πολιτείας-Εκκλησίας, αναλαμβάνοντας (πλην των υποχρεώσεών της προς την Εκκλησία) και το πολιτικό κόστος.
Πιο συγκεκριμένα, η αναφορά Ιερωνύμου περί «συγκατάθεσης του λαού, αν η Πολιτεία επιχειρήσει τον χωρισμό με την Εκκλησία» συνοδεύτηκε από την αποστροφή ότι «η Πολιτεία ούτε θέλει, αλλά ούτε μπορεί πράγματι να χωριστεί από την Εκκλησία με όρους κοινωνίας».
Πιο συγκεκριμένα, η αναφορά Ιερωνύμου περί «συγκατάθεσης του λαού, αν η Πολιτεία επιχειρήσει τον χωρισμό με την Εκκλησία» συνοδεύτηκε από την αποστροφή ότι «η Πολιτεία ούτε θέλει, αλλά ούτε μπορεί πράγματι να χωριστεί από την Εκκλησία με όρους κοινωνίας».
Συνεργάτες του αρχιεπισκόπου δήλωσαν χθες στην «Κ» ότι η αναφορά περί «συγκατάθεσης» δεν αποτελεί έμμεση πρόταση για προσφυγή σε δημοψήφισμα. Βεβαίως, όπως είπε ο αρχιεπίσκοπος, «η Εκκλησία κατά την άποψή μου δεν πρέπει να ζητήσει ποτέ τον χωρισμό από τον λαό της, γιατί αυτό επιδιώκεται. Εκεί αποβλέπει το εγχείρημα».
«Η σύνδεση της προτάσεως για την αναθεώρηση του άρθρου 3 του Συντάγματος με την ιδεολογική πρότασή του για χωρισμό Εκκλησίας-Πολιτείας υπερβαίνει τα όρια αρμοδιοτήτων όχι μόνον της Επιτροπής της Βουλής. Aλλωστε οι σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας ούτε είναι ούτε μπορεί να είναι μια προσωπική ή ιδεολογική υπόθεση εργασίας, αφού είναι υπόθεση ενός λαού. Oλη αυτή η επιδίωξις είναι ρήξις ιδεών», συμπλήρωσε ο κ. Ιερώνυμος.
Για την ιδεολογική επίθεση κατά της Αριστεράς ο κ. Ιερώνυμος δανείστηκε, όπως σημείωσε, «τις σκέψεις του αγαπητού αδελφού, σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς κ. Σεραφείμ», ο οποίος τοποθετείται στο σκληροπυρηνικό μπλοκ των ιεραρχών, με αποτέλεσμα η επιλογή Ιερωνύμου να ερμηνευθεί ως άνοιγμα προς την πτέρυγα αυτή.
Για την ιδεολογική επίθεση κατά της Αριστεράς ο κ. Ιερώνυμος δανείστηκε, όπως σημείωσε, «τις σκέψεις του αγαπητού αδελφού, σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πειραιώς κ. Σεραφείμ», ο οποίος τοποθετείται στο σκληροπυρηνικό μπλοκ των ιεραρχών, με αποτέλεσμα η επιλογή Ιερωνύμου να ερμηνευθεί ως άνοιγμα προς την πτέρυγα αυτή.
Ενδεικτικά, ο κ. Ιερώνυμος επικαλούμενος τον κ. Σεραφείμ ανέφερε ότι «τα κόμματα της Αριστεράς με τη γνωστή φιλοσοφικο-κοινωνική βιοκοσμοθεωρία του κομμουνιστικού κοσμοειδώλου, όπως γνώρισε τον χωρισμό αυτό ο καταρρεύσας υπαρκτός σοσιαλισμός στο ανατολικό μπλοκ, που στην ουσία ήταν ο διωγμός της θρησκευτικής πίστεως, ελαύνονται από αποτυχημένα αθεϊστικά ιδεολογήματα και συναντώνται με τα υπόλοιπα κόμματα του νεοφιλελεύθερου χώρου κάτω από τις ντιρεκτίβες της νέας εποχής και της νέας τάξεως.
Μιλούν γα χωρισμό Εκκλησίας-Κράτους επικαλούμενοι δήθεν προοδευτικά συνθήματα. Οι αντιλήψεις, όμως, περί χωρισμού είναι του περασμένου αιώνα που γεννήθηκαν κάτω από μισαλλόδοξο αντιθρησκευτικό και αντικληρικαλιστικό λαϊκιστικό πνεύμα που δεν συμβιβάζεται με τις σημερινές πολιτειακές και θρησκευτικές αντιλήψεις».
Παράλληλα, κ. Ιερώνυμος μίλησε για ανεξήγητη φλυαρία στον δημόσιο λόγο, ενώ για τα δύο ζητήματα που απαιτούν άμεσα λύσεις ζήτησε διάλογο από μηδενική βάση για το περιεχόμενο των Θρησκευτικών και αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας σε συνεργασία με την Πολιτεία, προς όφελος του κοινωνικού έργου της Εκκλησίας και των όποιων σκοπών της Πολιτείας.
Παράλληλα, κ. Ιερώνυμος μίλησε για ανεξήγητη φλυαρία στον δημόσιο λόγο, ενώ για τα δύο ζητήματα που απαιτούν άμεσα λύσεις ζήτησε διάλογο από μηδενική βάση για το περιεχόμενο των Θρησκευτικών και αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας σε συνεργασία με την Πολιτεία, προς όφελος του κοινωνικού έργου της Εκκλησίας και των όποιων σκοπών της Πολιτείας.