Με έλλειμμα 2,9 δισ. ξεκινάει το ενιαίο Ταμείο


Καταδικασμένος να ...

αποτύχει από το πρώτο κιόλας έτος λειτουργίας του είναι ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), καθώς το προσχέδιο προϋπολογισμού του Ταμείου-μαμούθ δείχνει και... ανάλογο έλλειμμα. 
Συγκεκριμένα, το 2017, το Ταμείο, όπου εντάσσονται από την 1η Ιανουαρίου 2017 3,5 εκατ. ασφαλισμένοι και 2,6 εκατ. συνταξιούχοι, θα εμφανίσει έλλειμμα 2,9 δισ. ευρώ, το οποίο θα μειωθεί στο όχι και ευκαταφρόνητο 1,1 δισ. ευρώ ύστερα από πρόσθετες «διορθωτικές» ενέσεις ρευστότητας από τον κρατικό προϋπολογισμό της τάξης του 1,7 δισ. ευρώ! Μάλιστα και για το 2017, το υπουργείο Εργασίας και η διοίκηση του ΕΦΚΑ προεξοφλούν ότι –όπως και τα προηγούμενα έτη– θα χρησιμοποιηθεί και ο μικρός κουμπαράς του ΑΚΑΓΕ, με τουλάχιστον 350 εκατ. ευρώ.
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2017, αν και δεν έχει ακόμη «κλειδώσει», καθώς η απεικόνιση των στοιχείων προκαλεί εσωτερικές εντάσεις μεταξύ στελεχών του υπουργείου Εργασίας και των Ταμείων, κωδικοποιεί με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο τη δραματική ταμειακή κατάσταση των υπό ένταξη Ταμείων ασφάλισης, που στην πράξη μετατρέπουν σε «δεξαμενή ελλειμμάτων» και τον νέο υπερφορέα. Είναι ενδεικτικό ότι από τα οκτώ Ταμεία κύριας ασφάλισης που εντάσσονται στον ΕΦΚΑ (πλην του Δημοσίου), μόνον ο ΟΓΑ (+9,5 εκατ. ευρώ), το ΝΑΤ (+176,4 εκατ. ευρώ) και το ΤΑΥΤΕΚΩ (+6,7 εκατ. ευρώ) θα παρουσιάσουν μικρά πλεονάσματα.
Το μεγαλύτερο έλλειμμα παρουσιάζει το ΙΚΑ, καθώς εκτιμάται ότι θα κλείσει τον επόμενο χρόνο με «τρύπα» της τάξης του 1,7 δισ. ευρώ. Εντύπωση μάλιστα προκαλεί ότι τελικά το 2016 το έλλειμμα του Ταμείου θα ανέλθει σε 819,04 εκατ. ευρώ, έναντι αρχικής εκτίμησης για -2,1 δισ. ευρώ. Κατά τον επόμενο χρόνο, εκτιμάται ότι το ΙΚΑ θα αυξήσει τα έσοδά του κατά 290 εκατ., ενώ κατά 150 εκατ. ευρώ θα αυξηθούν και οι δαπάνες για συντάξεις (11,15 δισ. έναντι 11.0 δισ. ευρώ το 2016).
Δραματική είναι η κατάσταση του ΟΑΕΕ, κάτι που αποδεικνύεται και από το προσχέδιο. Είναι ενδεικτικό ότι το έλλειμμα για το επόμενο έτος εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ (έναντι πρόβλεψης για έλλειμμα της τάξης των 459,2 εκατ. ευρώ για το 2016). Τα έσοδα του Ταμείου από εισφορές εμφανίζονται αυξημένα μόλις κατά 12,5 εκατ. ευρώ το 2017, έτος κατά το οποίο εκτιμάται ότι θα εφαρμοστεί στους ελεύθερους επαγγελματίες ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών με βάση το φορολογητέο εισόδημα. 
Να σημειωθεί ότι στόχος του υπουργείου ήταν η σημαντική αύξηση της εισπραξιμότητας του Ταμείου, προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμά του. Οπως, όμως, φαίνεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, το 2017 τα έσοδα του ΟΑΕΕ θα είναι 1,162 δισ. ευρώ έναντι 1,149 δισ. το 2016. Οι πρόσφατοι ασφαλιστικοί νόμοι φαίνεται πως συγκρατούν τις συνταξιοδοτήσεις, με αποτέλεσμα οι δαπάνες για συντάξεις να αυξηθούν μόλις κατά 90 εκατ. ευρώ (από 3,608 δισ. σε 3,692 δισ. ευρώ).
Ελλειμματικό αναμένεται τον επόμενο χρόνο και το ΕΤΑΑ, με το προσχέδιο να εκτιμά έλλειμμα της τάξης των 246,7 εκατ. από -185,9 εκατ. που αναμένεται να κλείσει το 2016.
Το σύνολο των εσόδων του νέου φορέα-μαμούθ υπολογίζεται στα 38 δισ. ευρώ και τα έξοδα στα 39,1 δισ. ευρώ. Η κρατική χρηματοδότηση εκτιμάται σε 14,95 δισ. ευρώ, σημαντικά μειωμένη σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Αναλυτικά, το 2016, τα Ταμεία πλην του Δημοσίου έλαβαν ή θα λάβουν έως το τέλος του έτους επιχορηγήσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό και τον μικρό κουμπαρά του ΑΚΑΓΕ 9,1 δισ. ευρώ. 
Το 2017, εγγράφονται στον προϋπολογισμό ως κρατικές επιχορηγήσεις και οι δαπάνες για πληρωμές συντάξεων του Δημοσίου. Εάν αφαιρεθούν τα 5,27 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στη συνδρομή του Δημοσίου στη συνταξιοδότηση των πολιτικών συνταξιούχων, καθώς και η «διόρθωση» του ελλείμματος κατά 1,7 δισ. ευρώ, τότε η κρατική χρηματοδότηση προς τον νέο ΕΚΦΑ το 2017 θα είναι μειωμένη κατά τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ.
Συρρικνωμένη θα είναι και η χρηματοδότηση για την καταβολή του ΕΚΑΣ, καθώς για το 2017 η δαπάνη πέφτει από 732 εκατ. ευρώ φέτος σε 338 εκατ. ευρώ (το 2015 καταβλήθηκαν 923 εκατ. ευρώ στους χαμηλοσυνταξιούχους).