Το Brexit «ξεσήκωσε» τους ευρωσκεπτικιστές


Η ψήφος των ...

Βρετανών για έξοδο από την Ε.Ε. άνοιξε την όρεξη ευρωσκεπτικιστών πολιτικών για αντίστοιχα δημοψηφίσματα σε άλλες χώρες. Η Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία και ο Χερτ Βίλντερς στην Ολλανδία ερμήνευσαν το Brexit ως ένδειξη ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση «έχει πεθάνει» και ζήτησαν δημοψηφίσματα στις χώρες τους, ενώ στην Αυστρία ο Καρλ-Χάιντς Στράχε ζήτησε την παραίτηση της Κομισιόν και στην Ιταλία ο Μπέπε Γκρίλο ανακοίνωσε ότι το Κίνημα 5 Αστέρων εντείνει τις πιέσεις για να προκαλέσει δημοψήφισμα.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κάμερον είχε συμφωνήσει για την προχθεσινή αναμέτρηση στη Βρετανία, ύστερα από τις πιέσεις των συντηρητικών ευρωσκεπτικιστών και του UKIP του Νάιτζελ Φάρατζ, θεωρώντας αρχικά ότι το δημοψήφισμα ήταν ένας τρόπος να κλείσει το ζήτημα άπαξ διά παντός. Αν όμως η Βρετανία μπορεί να αποχωρήσει από την Ε.Ε., χωρίς να θίξει τον πυρήνα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, δεν ισχύει το ίδιο και για τη Γαλλία. 
Χθες η επικεφαλής του Εθνικού Μετώπου Μαρίν Λεπέν επανέλαβε ότι το γαλλικό δημοψήφισμα για αποχώρηση από την Ε.Ε. θα βρεθεί στην κορυφή της προεκλογικής της εκστρατείας για την προεδρία της Γαλλίας το 2017, ενώ αντίστοιχη υπόσχεση για τις βουλευτικές εκλογές του 2017 έδωσε και ο Ολλανδός Χερτ Βίλντερς, του οποίου το κόμμα προηγείται στις δημοσκοπήσεις. 
«Δεν υπάρχει επιστροφή, η Ε.Ε. έχει ήδη πεθάνει. Δεν μπορεί το τζίνι να ξαναμπεί στο μπουκάλι, ο ασθενής είναι νεκρός», είπε ο Βίλντερς.«Κανείς δεν θέλει έναν νέο πόλεμο, κανείς δεν θέλει να σταματήσει η εμπορική συνεργασία. Αλλά τα τελευταία χρόνια η Ε.Ε. έχει μετατραπεί σε πολιτικό εγχείρημα που αφαιρεί εθνική κυριαρχία. Η πραγματική δημοκρατία χρειάζεται ένα έθνος-κράτος, μία εθνική ταυτότητα, μία σημαία, χρειάζεται έλεγχο των συνόρων και του προϋπολογισμού», είπε.

Στη Γερμανία, η επικεφαλής της AfD Φράουκε Πέτρι χαρακτήρισε το βρετανικό δημοψήφισμα ως αντίδραση στον «σοσιαλισμό» της Ε.Ε. «Αν η Ε.Ε. δεν εγκαταλείψει το σχεδόν σοσιαλιστικό πείραμα της ολοένα και στενότερης ολοκλήρωσης, τότε οι ευρωπαϊκοί λαοί θα ακολουθήσουν τους Βρετανούς και θα πάρουν πίσω την κυριαρχία τους», είπε η Πέτρι. 
Η ύπαρξη της AfD και οι πιέσεις που ασκεί στη γερμανική κυβέρνηση, προκειμένου να μην προχωρήσει η Γερμανία σε παραχωρήσεις στο εσωτερικό της Ε.Ε., είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η ρητορική περί επανεκκίνησης της Ε.Ε. μετά το Brexit δεν έχει προοπτική.

«Πιστεύω ότι η κ. Μέρκελ με τα ανοικτά της σύνορα έδιωξε τους Βρετανούς από την Ε.Ε.», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ΑfD Αλεξάντερ Γκάουλαντ, παρερμηνεύοντας τη βρετανική συζήτηση περί μετανάστευσης. Σε αντίθεση με την εκλογική πελατεία της AfD, που βάζει στο στόχαστρο κυρίως μετανάστες από μουσουλμανικές χώρες, στη Βρετανία οι αντιδράσεις επικεντρώθηκαν στη μετανάστευση εκατοντάδων χιλιάδων ανατολικοευρωπαίων, μετά την ένταξη των χωρών τους στην Ε.Ε. Ομως ο κύριος υπέρμαχος της διεύρυνσης της Ε.Ε. προς ανατολάς το 2004 ήταν η ίδια η Βρετανία, οξύμωρο σχήμα που δεν χώρεσε στη ρητορική του Γκάουλαντ.

Το Brexit ενίσχυσε και τις φωνές στους κόλπους της ευρωπαϊκής αριστεράς, που υποστηρίζουν την αποχώρηση από αριστερή σκοπιά. «Το δίδαγμα είναι ότι είτε πρέπει να αλλάξουμε την Ε.Ε., είτε πρέπει να την εγκαταλείψουμε», δήλωσε ο επικεφαλής της γαλλικής αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν. Αριστερές εκκλήσεις για επαναδιαπραγμάτευση των όρων συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ενωση ακούστηκαν και στη Σουηδία, ενώ στη γειτονική Δανία τα ηνία του ευρωσκεπτικισμού έχουν περάσει εδώ και χρόνια στο ακροδεξιό Λαϊκό Κόμμα, ο επικεφαλής του οποίου ζήτησε χθες δημοψήφισμα.

Το άρθρο 50
Η επικράτηση του Brexit στο βρετανικό δημοψήφισμα θα θέσει σε ισχύ το άρθρο 50 της συνθήκης της Ε.Ε., το οποίο αφορά τις διαδικασίες εξόδου μιας χώρας από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Σύμφωνα με το άρθρο, κάθε κράτος-μέλος μπορεί να αποχωρήσει εθελούσια από την Ε.Ε., βάσει των επιταγών που επιβάλλει το σύνταγμά του. 
Αφού γνωστοποιήσει την πρόθεσή του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Ενωση θα διαπραγματευθεί με το κράτος για τις διαδικασίες αποχώρησης και τις μελλοντικές σχέσεις της με αυτό, ενώ η συμφωνία που θα ληφθεί μεταξύ των δύο πλευρών θα συνομολογηθεί με ειδική πλειοψηφία από το Συμβούλιο, μετά την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. 
Το μέλος που εκπροσωπεί το προς αποχώρηση κράτος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν θα συμμετάσχει στις συζητήσεις του συγκεκριμένου Σώματος. Οι Συνθήκες της Ενωσης θα πάψουν να ισχύουν για το εν λόγω κράτος από την ημερομηνία που τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία αποχώρησης, ή στο σενάριο μη επίτευξης συμφωνίας, δύο χρόνια μετά τη γνωστοποίηση της επιθυμίας αποχώρησης, εκτός και αν το Συμβούλιο αποφασίσει από κοινού με το συγκεκριμένο κράτος της παράταση αυτής της περιόδου. Τέλος, αν το κράτος θέσει στο μέλλον ζήτημα επανένταξής του, η πρότασή του θα τεθεί υπό διαπραγμάτευση, όπως προβλέπει το άρθρο 49 της συνθήκης.