Οι καταστροφές των ...
γλυπτών στις πλατείες της Αθήνας, δέκα με δεκαπέντε χρόνια πριν, είχαν να κάνουν κυρίως με τα συνθήματα οργής που έγραφαν πάνω στις προτομές διάφοροι, με τις κουτσουλιές των πουλιών και με τις αποθέσεις των ατμοσφαιρικών ρύπων.
Ο έφιππος ανδριάντας του Κολοκοτρώνη, μπροστά στην Παλαιά Βουλή, ήταν συνηθισμένος στόχος, το άγαλμα του Τρούμαν ακόμη περισσότερο, ο χιλιοταλαιπωρημένος από τα χρόνια της Κατοχής «Εφηβος» του Θανάση Απάρτη επίσης, ο «Θησέας σώζων την Ιπποδάμειαν» στην πλατεία Βικτωρίας, αλλά και ο αγαπημένος «Λαγωνικός σκύλος» στη Φωκίωνος. Τώρα εκείνες οι αγωνίες μοιάζουν πολυτελείας.
Οι βανδαλισμοί είναι καθημερινοί. Τα συνθήματα απλώνονται σχεδόν εκδικητικά πάνω σε κάθε καθαρό γλυπτό (δεν υπάρχουν πολλά) που στέκει στις πλατείες, ενώ οι καταστροφείς βρίσκουν τρόπους για νέους βανδαλισμούς στις προτομές και στα βάθρα τους, όταν τα έργα επιστρέφουν από τους συντηρητές άρτια πάλι στις θέσεις τους.
Οι βανδαλισμοί είναι καθημερινοί. Τα συνθήματα απλώνονται σχεδόν εκδικητικά πάνω σε κάθε καθαρό γλυπτό (δεν υπάρχουν πολλά) που στέκει στις πλατείες, ενώ οι καταστροφείς βρίσκουν τρόπους για νέους βανδαλισμούς στις προτομές και στα βάθρα τους, όταν τα έργα επιστρέφουν από τους συντηρητές άρτια πάλι στις θέσεις τους.
Τα χάλκινα καταλήγουν συχνά σε κάποιο παράνομο χυτήριο (εκεί όπου φτάνουν και τα μεταλλικά καπάκια που εξαφανίζονται από τα πεζοδρόμια των σπιτιών), ενώ στα μαρμάρινα έργα κάθε νέα καταστροφή δυσχεραίνει περισσότερο το έργο των ειδικών συνεργείων. Η μπογιά τρυπώνει σε κάθε ελεύθερο μαρμάρινο πόρο.
Πριν από έναν μήνα το έργο του γλύπτη Κώστα Σεφερλή, που δωρήθηκε στον Δήμο Αθηναίων το 1951 (τα επίσημα αποκαλυπτήρια έγιναν το 1953), βρέθηκε αποκεφαλισμένο, με σπασμένα τα πόδια και στη βάση γραμμένες διάφορες ανοησίες.
Πριν από έναν μήνα το έργο του γλύπτη Κώστα Σεφερλή, που δωρήθηκε στον Δήμο Αθηναίων το 1951 (τα επίσημα αποκαλυπτήρια έγιναν το 1953), βρέθηκε αποκεφαλισμένο, με σπασμένα τα πόδια και στη βάση γραμμένες διάφορες ανοησίες.
Τρία χρόνια πριν, σε άλλη πράξη χουλιγκανισμού, λέγαμε ότι δεν θα γνωρίσει χειρότερες ημέρες. Με λαχανί φωσφοριζέ σπρέι βάφτηκε η κεφαλή της γυναίκας, ενώ στο σώμα της απλώθηκε μαύρη μπογιά και συνθήματα στη βάση, που ταλαιπώρησαν για καιρό τούς συντηρητές. Κι όμως κατάφεραν να την αποκαταστήσουν.
Η «Βόρεια Ηπειρος», μετά τον αποκεφαλισμό της τον Απρίλιο, γνώρισε νέο μαρτύριο. Στη θέση της πριν από λίγες ημέρες οι περαστικοί της Τοσίτσα αντίκριζαν ένα βουναλάκι χώμα με λίγα λουλούδια αφημένα επάνω, σαν μνήμα.
Από την πλατεία στην οποία βρίσκεται το παρατημένο Πνευματικό Κέντρο και το κλειστό Θεατρικό Μουσείο στην οδό Ακαδημίας, νέα «θύματα» ήταν πριν από λίγες ημέρες οι ορειχάλκινες προτομές των Γεωργίου Θεοτοκά, Κωστή Μπαστιά, Κώστα Ουράνη, Αγγελου Τερζάκη, Παντελή Χορν. Κανένας δεν είδε την επιχείρηση βραδιάτικα και ας δούλευαν ολόκληροι κόφτες.
Στο Πεδίον του Αρεως η εγκατάλειψη συνεχίζεται. Τα 277 στρέμματα μοιάζουν εφιαλτικά για τον περιπατητή και ας ξοδεύτηκαν πάνω από 9 εκατ. ευρώ για την ανάπλασή του. Οι προτομές είναι πάλι πνιγμένες από συνθήματα και tags στην είσοδο του άλσους, όπου στέκεται ο έφιππος ανδριάντας του στρατηλάτη βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄. Γραμμένο και το άγαλμα της Αθηνάς πάνω στο ψηλό βάθρο, όσο για τις προτομές των ηρώων του 1821, έγιναν ντεκόρ για κάθε άστεγο, νυχτερινό ουρητήριο και σημείο αγοράς σίσα, το ναρκωτικό του φτωχού.
Το «Γκριν Παρκ» εξακολουθεί να πνίγεται στην ασχήμια. Τώρα ο νέος φόβος είναι τα κτίρια που παραδίνονται σταδιακά στην πόλη. Εργοτάξια για χρόνια, αποκαταστάθηκαν με χρήματα του ΕΣΠΑ, τώρα αναζητούν και άλλα κονδύλια για τη χρήση τους, όμως ο φόβος της πιθανής καταστροφής τους παραμονεύει. Το «Ακροπόλ Παλάς» μοιάζει έτοιμος στόχος στην οδό Πατησίων, φρεσκοβαμμένο, με όλη τη φινέτσα και την ομορφιά του να προκαλούν συναισθήματα αισιοδοξίας στους περαστικούς. Κι όμως, οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟ τρέμουν μπροστά στον κίνδυνο να καταστραφεί το κάτω μέρος της πρόσοψης στην είσοδο, όταν απομακρυνθούν και τα τελευταία ικριώματα. Ιδια αγωνία υπάρχει και για το ΜΕΛΤ στην Πλάκα. Τα κτίρια τελειώνουν, θα παραδοθούν τον Ιούλιο, ο περιβάλλων χώρος διαμορφώνεται αλλά όλοι γνωρίζουν ποιοι κίνδυνοι υπάρχουν όταν αφαιρεθούν τα προστατευτικά. Αυτός είναι ο νέος φόβος μέχρι να λειτουργήσει το μουσείο το 2018.
Ανάλογη είναι και η ανησυχία των κατοίκων απέναντι από τον Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου στη Ομόνοια. Το Εθνικό Θέατρο ζωντάνεψε την περιοχή, όταν αποκαταστάθηκε πριν από λίγα χρόνια, τα έργα που έγιναν στον ναό είναι ορατά πια, όμως κανείς δεν γνωρίζει τι έπεται σε μια πόλη που δεν σέβεται τον εαυτό της. Εχουμε δει, άλλωστε, τον βανδαλισμό και ως υπερπαραγωγή στην Αθήνα. Η περίπτωση του Πολυτεχνείου, στην οδό Πατησίων, ήταν το μεγαλύτερο παράδειγμα βανδαλισμού με ιδεολογικό πρόσχημα.
Η «Βόρεια Ηπειρος», μετά τον αποκεφαλισμό της τον Απρίλιο, γνώρισε νέο μαρτύριο. Στη θέση της πριν από λίγες ημέρες οι περαστικοί της Τοσίτσα αντίκριζαν ένα βουναλάκι χώμα με λίγα λουλούδια αφημένα επάνω, σαν μνήμα.
Από την πλατεία στην οποία βρίσκεται το παρατημένο Πνευματικό Κέντρο και το κλειστό Θεατρικό Μουσείο στην οδό Ακαδημίας, νέα «θύματα» ήταν πριν από λίγες ημέρες οι ορειχάλκινες προτομές των Γεωργίου Θεοτοκά, Κωστή Μπαστιά, Κώστα Ουράνη, Αγγελου Τερζάκη, Παντελή Χορν. Κανένας δεν είδε την επιχείρηση βραδιάτικα και ας δούλευαν ολόκληροι κόφτες.
Στο Πεδίον του Αρεως η εγκατάλειψη συνεχίζεται. Τα 277 στρέμματα μοιάζουν εφιαλτικά για τον περιπατητή και ας ξοδεύτηκαν πάνω από 9 εκατ. ευρώ για την ανάπλασή του. Οι προτομές είναι πάλι πνιγμένες από συνθήματα και tags στην είσοδο του άλσους, όπου στέκεται ο έφιππος ανδριάντας του στρατηλάτη βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄. Γραμμένο και το άγαλμα της Αθηνάς πάνω στο ψηλό βάθρο, όσο για τις προτομές των ηρώων του 1821, έγιναν ντεκόρ για κάθε άστεγο, νυχτερινό ουρητήριο και σημείο αγοράς σίσα, το ναρκωτικό του φτωχού.
Το «Γκριν Παρκ» εξακολουθεί να πνίγεται στην ασχήμια. Τώρα ο νέος φόβος είναι τα κτίρια που παραδίνονται σταδιακά στην πόλη. Εργοτάξια για χρόνια, αποκαταστάθηκαν με χρήματα του ΕΣΠΑ, τώρα αναζητούν και άλλα κονδύλια για τη χρήση τους, όμως ο φόβος της πιθανής καταστροφής τους παραμονεύει. Το «Ακροπόλ Παλάς» μοιάζει έτοιμος στόχος στην οδό Πατησίων, φρεσκοβαμμένο, με όλη τη φινέτσα και την ομορφιά του να προκαλούν συναισθήματα αισιοδοξίας στους περαστικούς. Κι όμως, οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟ τρέμουν μπροστά στον κίνδυνο να καταστραφεί το κάτω μέρος της πρόσοψης στην είσοδο, όταν απομακρυνθούν και τα τελευταία ικριώματα. Ιδια αγωνία υπάρχει και για το ΜΕΛΤ στην Πλάκα. Τα κτίρια τελειώνουν, θα παραδοθούν τον Ιούλιο, ο περιβάλλων χώρος διαμορφώνεται αλλά όλοι γνωρίζουν ποιοι κίνδυνοι υπάρχουν όταν αφαιρεθούν τα προστατευτικά. Αυτός είναι ο νέος φόβος μέχρι να λειτουργήσει το μουσείο το 2018.
Ανάλογη είναι και η ανησυχία των κατοίκων απέναντι από τον Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου στη Ομόνοια. Το Εθνικό Θέατρο ζωντάνεψε την περιοχή, όταν αποκαταστάθηκε πριν από λίγα χρόνια, τα έργα που έγιναν στον ναό είναι ορατά πια, όμως κανείς δεν γνωρίζει τι έπεται σε μια πόλη που δεν σέβεται τον εαυτό της. Εχουμε δει, άλλωστε, τον βανδαλισμό και ως υπερπαραγωγή στην Αθήνα. Η περίπτωση του Πολυτεχνείου, στην οδό Πατησίων, ήταν το μεγαλύτερο παράδειγμα βανδαλισμού με ιδεολογικό πρόσχημα.