Γεώργιος Θεοτόκης 1844 – 1916


Κερκυραίος πολιτικός, που...


 διατέλεσε τέσσερις φορές πρωθυπουργός της Ελλάδας τη δεκαετία 1899 - 1909.

Ο Γεώργιος Θεοτόκης γεννήθηκε στην Κέρκυρα τον Φεβρουάριο του 1844 και ήταν γόνος της ιστορικής οικογένειας των Θεοτόκηδων, με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε νομικά στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο και συνέχισε τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια Γενεύης και Παρισίων.

Το 1868 επέστρεψε στην Κέρκυρα και ασχολήθηκε για λίγο με τη δικηγορία, αφού γρήγορα τον απορρόφησε η πολιτική. Απέτυχε δύο φορές ως υποψήφιος βουλευτής, αλλά εκλέχθηκε δύο φορές Δήμαρχος Κερκυραίων το 1880 και το 1884. Η επιτυχημένη του πορεία στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης του άνοιξε τον δρόμο της Βουλής, το κατώφλι της οποίας διάβηκε το 1885, εκλεγείς βουλευτής Κερκύρας με την παράταξη του Χαρίλαου Τρικούπη.

Στις κυβερνήσεις Τρικούπη ανέλαβε τα χαρτοφυλάκια των Ναυτικών, της Παιδείας και των Εσωτερικών. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στο Υπουργείο Ναυτικών παραγγέλθηκαν στη Γαλλία τα θωρηκτά «Σπέτσες», «Ύδρα» και «Ψαρά». Μετά τον θάνατο του Τρικούπη, ανέλαβε την αρχηγία του «Νεωτερικού Κόμματος» και στις εκλογές της 7ης Φεβρουαρίου 1899 πλειοψήφησε και ανέλαβε τον σχηματισμό κυβέρνησης στις 2 Απριλίου.

 Οι πρώτες του προσπάθειες επικεντρώθηκαν στην ανασύνταξη του στρατού, που βρισκόταν σε αποσύνθεση, μετά τον ατυχή ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Επίσης, προσπάθησε να απαλλάξει τη χώρα από τη ληστεία, με έναν πρωτότυπο τρόπο, διευκολύνοντας πολλούς παρανόμους να μεταναστεύσουν στην Αμερική. Παρά τη σθεναρή στάση που επέδειξε στα λεγόμενα «Ευαγγελικά», αναγκάσθηκε να παραιτηθεί στις 10 Νοεμβρίου 1901.

Στις 14 Ιουνίου 1903 έγινε για δεύτερη φορά πρωθυπουργός, αλλά αναγκάστηκε να παραιτηθεί σχεδόν αμέσως (28 Ιουνίου 1903). Για τρίτη φορά ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας στις 6 Δεκεμβρίου 1903, για να παραιτηθεί ένα χρόνο αργότερα, στις 16 Δεκεμβρίου 1904. Μετά τη δολοφονία Δηλιγιάννη και τη βραχύβια κυβέρνηση Ράλλη, κλήθηκε από τον βασιλιά να σχηματίσει εκ νέου κυβέρνηση στις 8 Δεκεμβρίου 1905.

Διενήργησε τις εκλογές της 20 Μαρτίου 1906, όπου πλειοψήφησε και παρέμεινε στην εξουσία έως τις 7 Ιουλίου 1909, όταν αναγκάσθηκε να παραιτηθεί, λόγω της οξύτητας στην οποία είχε περιέλθει το Κρητικό Ζήτημα. Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του, υποστήριξε παντοιοτρόπως τον Μακεδονικό Αγώνα και επέτρεψε να τεθούν επικεφαλής των ανταρτικών ομάδων έλληνες αξιωματικοί

Μετά την Επανάσταση στου Γουδή (15 Αυγούστου 1909), που στρεφόταν κατά των παλαιών πολιτικών κομμάτων, αποσύρθηκε προσωρινά στην Κέρκυρα. Με υπόδειξή του, τα παλαιά κόμματα έκαναν αποχή από τις εκλογές της 28ης Νοεμβρίου 1910, που έφεραν θριαμβευτικά στην εξουσία τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Επανεξελέγη βουλευτής στις εκλογές του 1912 και τις διπλές του 1915, αλλά το αρχηγικό του άστρο είχε δύσει.

Κατά την περίοδο του Εθνικού Διχασμού υποστήριξε την ουδετερότητα και την ελληνογερμανική προσέγγιση, συνταχθείς με τον βασιλιά Κωνσταντίνο και τις αντιβενιζελικές δυνάμεις. Το 1915 ανέλαβε το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας στις κυβερνήσεις Ζαΐμη και Σκουλούδη. Πέθανε από γριππώδη πνευμονία στην Αθήνα στις 12 Ιανουαρίου 1916 και τάφηκε στην Κέρκυρα.

Ο Γεώργιος Θεοτόκης διακρίθηκε για το υψηλό του ήθος, την ηπιότητα και τη μετριοπάθεια του χαρακτήρα του αρετές, μάλλον σπάνιες στην εποχή του. Ο ανιψιός του Γεώργιος Ράλλης στο βιβλίο του «Γεώργιος Θεοτόκης: ο πολιτικός του μέτρου» (Ελληνική Ευρωεκδοτική, 1986) του καταλογίζει δύο σημαντικά πολιτικά σφάλματα: Πρώτον, ότι κατά τις παραμονές του πολέμου του 1897 παρασύρθηκε από το φιλοπόλεμο ρεύμα που επικρατούσε και δεν εναντιώθηκε στην αποστολή Ελληνικού Στρατού στην Κρήτη, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να οδηγηθεί στον πόλεμο και την ήττα. Και δεύτερο, ότι δεν παρενέβη στη διένεξη Βενιζέλου - Παλατιού, με αποτέλεσμα να προκύψει ο Εθνικός Διχασμός.