Ζούμε στη χώρα με τους πιο ...
απαισιόδοξους κατοίκους της Ευρώπης.
Μια χώρα με χαμηλή παραγωγικότητα, δυσθεώρητο χρέος, υψηλή διαφθορά, κακοδιοίκηση, γραφειοκρατία, ανύπαρκτες ευκαιρίες και ας είναι για τον άνθρωπο η πρόοδος μονόδρομος.
Και όμως, στην Ελλάδα δεν ανοίγονται μόνο βάραθρα, υψώνονται και κορυφές.
Το λέμε συχνά: αν κάτι σώζει τη χώρα, είναι οι εντυπωσιακές προσπάθειες ορισμένων, σχετικά λίγων, που υπερνικούν την αδράνεια, τις παθογένειες, τις πράξεις οπισθοδρόμησης ετών.
Δεκάδες οι διακρίσεις ατόμων και ομάδων που έφεραν πρωτιές, τα βραβεία σε επαγγελματίες που μας έκαναν υπερήφανους, τα «χρυσά» σε Ελληνες πρωτοπόρους όλων των πεδίων.
Η «Κ» συνομίλησε με τρεις «μαχητές», που κάνουν κάθε μέρα και σε βάθος χρόνου τη διαφορά.
Τον Ανάργυρο Μαριόλη, που «έκανε το θαύμα» στο Κέντρο Υγείας Αρεόπολης, τον Νίκο Ζούρο που κατέστησε τη Λέσβο κέντρο ενός θαυμαστού παγκόσμιου δικτύου, τη Σόφη Λάμπρου που βοηθώντας ευάλωτα άτομα με μεράκι επιχειρεί να φέρει μια ξεκάθαρη θετική κοινωνική αλλαγή.
Ανάργυρος Μαριόλης, διευθυντής του Κέντρου Υγείας Αρεόπολης: Ενας γιατρός, εφημερεύων Σαμαρείτης
Το λένε όλοι οι κάτοικοι της περιοχής και οι συνεργάτες του. Για το θαύμα που συντελείται στο Κέντρο Υγείας Αρεόπολης, μια όαση φροντίδας και πολιτισμού, καθαρό και οργανωμένο σαν ιδιωτικό νοσοκομείο, την ευθύνη φέρει ο αναμορφωτής του, βραβευμένος από την Ακαδημία Αθηνών για την προσφορά του στην πρωτοβάθμια φροντίδα Υγείας, Ανάργυρος Μαριόλης, διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Γενικής Ιατρικής.
Αφού ίδρυσε το πρώτο κέντρο υγείας αστικού τύπου, το 2004, στον Βύρωνα, και ολοκλήρωσε το εξαιρετικά επιτυχημένο έργο του εκεί το 2010, ανέλαβε τη διεύθυνση του Κέντρου Υγείας Αρεόπολης στη Μάνη. Εκεί, μαζί με τον καινούργιο χώρο οικοδόμησε την απόλυτη εμπιστοσύνη του κόσμου.
Το Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών εξοπλίστηκε. Δημιουργήθηκε Τμήμα Βραχείας Νοσηλείας, οργανώθηκαν οι κατ’ οίκον επισκέψεις, συγκροτήθηκε ιατρικό αρχείο.
Οικοδομήθηκε η πρόληψη. «Η προληπτική ιατρική στη Μάνη είναι μια απτή έκφραση αγάπης για τη γιαγιά που προχωράει στο πλακόστρωτο με τον αντίλαλο από το μπαστούνι της να ακούγεται ρυθμικά, για τα λιγοστά παιδιά που παίζουν στα χωριά της Μάνης και αποτελούν το ζωντανό κύτταρο του τόπου αυτού που ονειρευόμαστε», λέει ο κ. Μαριόλης.
Κάθε Ιούνιο, 20 ειδικότητες γιατρών βρίσκονται μια ολόκληρη ημέρα στο Κέντρο για δωρεάν εξετάσεις ενώ ανά τακτά διαστήματα πραγματοποιούνται εξειδικευμένες εξετάσεις από ειδικούς δωρεάν – είναι το πρώτο κέντρο υγείας που έχει επιστημονική και λειτουργική διασύνδεση με την Ιατρική Σχολή Αθηνών και συνδρομή από νοσοκομεία του ΕΣΥ.
Παράλληλα, το Κέντρο Υγείας Αρεόπολης έγινε ένας εξωστρεφής οργανισμός. Συνεχείς οι κύκλοι ιατρικής εκπαίδευσης φοιτητών στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
Έρευνα, εκπαιδευτικά προγράμματα για προσωπικό και κοινό, στοχευμένες παρεμβάσεις σε σχολεία, εθελοντικές αιμοδοσίες, σεμινάρια πρώτων βοηθειών, πρωτοβουλίες που «αναζωπυρώνουν ολοένα το πάθος μας για τη διασφάλιση του αυτονόητου, την παροχή ολιστικής φροντίδας προς όλους», αναφέρει ο κ. Μαριόλης, ο οποίος δεν έχει πάρει ποτέ χρήματα για τις υπηρεσίες που προσφέρει, δεν παίρνει άδεια, δεν εγκαταλείπει το κέντρο υγείας παρά μόνον για ώρες, προκειμένου να μιλήσει σε συνέδρια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, οδηγεί το δεύτερο ασθενοφόρο όταν το πρώτο έχει φύγει, συμβάλλει προσωπικά στη συντήρηση και στα λειτουργικά έξοδα, επιδιορθώνει ντουλάπες, βάφει χώρους, κάνει την απολύμανση μόνος.
Σωτηρία εν πλω
Η πιο πρωτόγνωρη εμπειρία; «Οταν προσέγγισα με ένα καΐκι, με θαλασσοταραχή, ένα κρουαζιερόπλοιο και κατέβασα μια Βρετανίδα τουρίστρια με διαβητικό κώμα». Ηταν Σάββατο βράδυ, 28 Οκτωβρίου 2017.
Επτά ημέρες μετά, επαναλήφθηκε ένα παρόμοιο περιστατικό. Ο κ. Μαριόλης προσέγγισε και πάλι με καΐκι ένα εμπορικό πλοίο στον όρμο του Οιτύλου, περιέθαλψε τον ασθενή με έμφραγμα εν πλω, τον κατέβασε με σχοινιά στο καΐκι. «Είναι η πιο συγκλονιστική εμπειρία να σώζεις μια ανθρώπινη ψυχή», λέει.
Σόφη Λάμπρου, συνιδρύτρια Impact Hub Athens: Βοηθώντας επιχειρήσεις με κοινωνικό πρόσημο
Η Σόφη Λάμπρου, στο κέντρο, με τον συνιδρυτή του Impact Hub Athens, Δημήτρη Κοκκινάκη, στα εγκαίνια της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης.
Ηθελαν, με όπλο την κοινωνική καινοτομία, να κάνουν «τον κόσμο καλύτερο». Κατάφεραν, βοηθώντας εκατοντάδες νεοφυή σχήματα και άτομα από ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, να μετατρέψουν πρωτοπόρες ιδέες σε βιώσιμες επιχειρήσεις, να αλλάξουν το πρόσημο μέσα σε μια δύσκολη πενταετία κρίσης και να στήσουν την πρώτη αγορά κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα.
Άλλωστε, γι’ αυτό το Impact Hub Athens έλαβε από το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ το βραβείο IVLP Alumni για την «κοινωνική καινοτομία και αλλαγή».
Το Impact Hub Athens, που έκανε γνωστή την έννοια της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα και είναι τμήμα του διεθνούς δικτύου Impact Hub με μέλη σε 84 χώρες, «παρέχει σε επαγγελματίες και ομάδες εγκαταστάσεις, εξοπλισμό, πρόσβαση σε νέες ιδέες, πόρους και δικτύωση, σχεδιάζει επιχειρηματικά άλματα», λέει η κ. Σόφη Λάμπρου, η οποία ίδρυσε, μαζί με τον Δημήτρη Κοκκινάκη, προ πενταετίας, τον οργανισμό στη χώρα μας.
Δηλαδή όχι μόνο βοηθούν ώστε μια ιδέα να γίνει επιχειρηματικό σχέδιο, όχι μόνο προσφέρουν τεχνογνωσία, στέγη, τρόπους χρηματοδότησης, επαφή με ειδικούς και πελάτες, αλλά και στηρίζουν την επέκταση της επιχείρησης σε άλλους τομείς, άλλες πόλεις, άλλες χώρες.
Ακόμη, «θέλουμε οι πολίτες να πάρουν στα χέρια τους την ευθύνη του δημόσιου χώρου, να καλλιεργηθούν ο σεβασμός στο περιβάλλον, η συμμετοχή στα κοινά», τονίζει η κ. Λάμπρου.
Εξηγεί τα τρία επίπεδα στα οποία δρα ο οργανισμός:
α) Η κοινωνική επιχειρηματικότητα να γίνει χώρος της οικονομίας. «Τα δύο τελευταία χρόνια, σε συνεργασία με τη Γ.Γ. Κοινωνικής Οικονομίας του υπουργείου Εργασίας διοργανώνουμε την ετήσια έκθεση κοινωνικών επιχειρήσεων, όπου επιχειρηματίες από όλη την Ελλάδα έρχονται και παρουσιάζουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους».
β) Να στηριχθούν περισσότεροι επιχειρηματίες. «Κάθε χρόνο υποστηρίζουμε 100 με 200 επιχειρήσεις ή ιδέες. Το 80% της επιτυχίας τους λένε πως το οφείλουν σ’ εμάς».
γ) Να προωθηθούν δικά τους καινοτόμα προγράμματα, όπως η συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων για την επαναλειτουργία της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης. Το ιστορικό κτίριο ανακαινίστηκε από τον δήμο με ευρωπαϊκά κονδύλια και ο οργανισμός ανέλαβε τη διαχείριση της αγοράς.
Ένα μοντέλο συν-διαχείρισης, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (δήμος και κοινωνία των πολιτών – το Impact Hub), που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά σε δημόσιο κτίριο.
«Μεταξύ των οκτώ μαγαζιών, ένα κοινωνικό ανθοπωλείο, που παρέχει επαγγελματικές δεξιότητες σε άτομα από ευάλωτες ομάδες ή με αναπηρία –εργάζονται στα κτήματα στον Μαραθώνα, λειτουργούν το κατάστημα–, και το Αρχιπέλαγος, ένα κατάστημα ειδών από δεύτερο χέρι, το οποίο “τρέχουν” άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα».
Μέσα στην Αγορά της Κυψέλης «έχει μεταφερθεί και το El Sistema Greece, ένα πρόγραμμα που χρησιμοποιεί τη μουσική σαν μέσο ένταξης και ενδυνάμωσης παιδιών από ευπαθείς ομάδες».
Νίκος Ζούρος, διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου: Κατέστησε το νησί παγκόσμιο γεωπάρκο
Ο Νίκος Ζούρος ξεναγεί στο απολιθωμένο δάσος Λέσβου επιστήμονες από όλο τον κόσμο, κατά το φετινό 10ο Θερινό Σχολείο Γεωπάρκων.
Χάρη σε αυτόν η Λέσβος κατέστη γεωλογικό κέντρο του πλανήτη, ο χώρος όπου παράγεται τεχνογνωσία και διαδίδεται στα πέρατα της γης μέσω κορυφαίων επιστημόνων που έρχονται και εκπαιδεύονται στο νησί.
Χάρη σε αυτόν ολόκληρο το νησί ανακηρύχθηκε Παγκόσμιο Γεωπάρκο της UNESCO, λειτουργούν ένα μουσείο - παγκόσμιο πρότυπο και νέα γεωλογικά πάρκα, μεταξύ των οποίων ένα υποθαλάσσιο. Με τη συμβολή του οργανώθηκε διεθνές δίκτυο γεωπάρκων, και νέα μνημεία-τεκμήρια της εξέλιξης του πλανήτη μας ξεπήδησαν στον κόσμο.
Ο λόγος για τον καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, διευθυντή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου και πρόεδρο του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων, Νίκο Ζούρο.
Κάθε μέρα, μέσα από την έρευνα, τις ανασκαφές, την ανάπτυξη νέων τεχνικών, τη διοργάνωση σεμιναρίων, εκπαιδευτικών προγραμμάτων και διαλέξεων ανά τον κόσμο, μάχεται για την κατοχύρωση και ανάδειξη της γεωλογικής κληρονομιάς της Λέσβου, της Ελλάδας και του πλανήτη. Με τη δική του άμεση εμπλοκή, «μια πρωτοβουλία η οποία ξεκίνησε από Ελλάδα, Γαλλία, Ισπανία, Γερμανία, μέσα σε 15 χρόνια έγινε επίσημο πρόγραμμα της UNESCO».
Δημιουργία, το 1995, του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, του οποίου ο κ. Ζούρος είναι έκτοτε διευθυντής, και εκκίνηση των προσπαθειών «για να αποκαλυφθούν τα γεγονότα που συνόδευσαν τη δημιουργία του μνημείου.
Για πρώτη φορά αναδείχθηκε ότι όλη η Λέσβος είναι ένα γεωπάρκο, ότι υπήρχαν όχι ένα αλλά επάλληλα δάση και οικοσυστήματα σε διάφορες θέσεις στο σύνολο του νησιού, που απολιθώθηκαν με μια σειρά ηφαιστειακών εκρήξεων σε ένα διάστημα τριών εκατομμυρίων ετών (μεταξύ 20 και 17 εκατ. ετών πριν).
Σήμερα έχουμε φέρει στο φως πολύ προγενέστερα στοιχεία, από τα 200 εκατ. χρόνια πριν ώς τις μέρες μας, που αφηγούνται την ιστορία της δημιουργίας όλου του ελληνικού χώρου», σημειώνει ο κ. Ζούρος.
Παράλληλα, άρχισε το έργο ευαισθητοποίησης των μαθητών και της τοπικής κοινωνίας, γιατί «πιστεύουμε ότι όση προσπάθεια κι αν καταβληθεί από την επιστημονική κοινότητα, δεν θα είναι αποτελεσματική εάν η τοπική κοινωνία δεν πεισθεί ότι η κληρονομιά αυτή της ανήκει και αξίζει να την προστατεύσει».
Από το 2007, κάθε Ιούνιο έρχονται στο διεθνές σχολείο γεωπάρκων Λέσβου «για 10 ημέρες, επιστήμονες από 20 - 30 χώρες για να ενημερωθούν γύρω από την τεχνογνωσία που έχουμε αναπτύξει στη συντήρηση και ανάδειξη των ευρημάτων και να δημιουργήσουν μετά στις χώρες τους τα δικά τους γεωπάρκα». Υπογράφονται συνεργασίες με ξένα ιδρύματα – εξέχον το παράδειγμα της συνεργασίας με την Κίνα.
Πρωτοποριακό εγχείρημα
Ακόμη, «δημιουργήσαμε καινούργια πάρκα στον χερσαίο χώρο, αλλά και το πρώτο στην Ελλάδα θαλάσσιο πάρκο απολιθωμάτων πέριξ της νησίδας Νησιώπης». Ενα πρωτοποριακό εγχείρημα που συνδέει το παρελθόν με τα σύγχρονα οικοσυστήματα και αφηγείται την ιστορία δημιουργίας του Αιγαίου.
«Μιλάμε για την κλιματική αλλαγή και πολλοί δεν πείθονται πως υπάρχει κίνδυνος για την ανθρωπότητα.
Τα γεωλογικά μνημεία μας δείχνουν τις επιπτώσεις που είχαν οι κλιματικές αλλαγές στο παρελθόν και διδάσκουν στους νέους πώς να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή, τις φυσικές καταστροφές και να κάνουν τις δικές τους ζωές ασφαλέστερες και καλύτερες».