Άλλο ένα βήμα ...
στην κατεύθυνση της στενής συνεργασίας Ελλάδας -Κύπρου -Ισραήλ, έγινε σήμερα όπως προκύπτει τόσο από τις συμφωνίες που υπογράφονται σήμερα, όσο όμως και τις δηλώσεις, σε ιδιαίτερα φιλικό κλίμα πρέπει να επισημανθεί, των κκ Τσίπρα, Αναστασιάδη και Νετανιάχου. Μια συνεργασία που θα συνεχισθεί με την τριμερή συνάντηση Κορυφής, επί ελληνικού εδάφους τη φορά αυτή, σε μια πόλη με ιδιαίτερο συμβολισμό: τη Θεσσαλονίκη.
Οι τρεις χώρες αποφάσισαν και συγκροτούν διακρατικό κέντρο συνεργασίας Πολιτικής Προστασίας: μια συνεργασία που άτυπα, αλλά ουσιαστικά, είχε ήδη ξεκινήσει με την αποστολή πυροσβεστών στην Κύπρο και το Ισραήλ. Μάλιστα, ο Έλληνας πρωθυπουργός δεν έκρυψε την περηφάνια του για τους Έλληνες πιλότους των πυροσβεστικών αεροσκαφών, χάρη στις ενέργειες των οποίων διασώθηκε η πόλη της Χάιφα από τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές.
Μια ιδιαίτερη πτυχή της τριμερούς συνεργασίας είναι το ενεργειακό, με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ να κάνει λόγο για «κοινά συμφέροντα» και τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας να χαρακτηρίζει το συγκεκριμένο θέμα, πυλώνα της διμερούς συνεργασίας Ισραήλ και Κύπρου. Οι μεσογειακοί υδρογονάνθρακες πρέπει να γίνουν καταλύτης σταθερότητας στην περιοχή, πρόσθεσε εξάλλου, με έμφαση, ο Ν. Αναστασιάδης.
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας περιέγραψε το στόχο της κυβέρνησής του, να γίνει η χώρα μας διαμετακομιστικό ενεργειακό κέντρο του ισραηλινού και κυπριακού φυσικού αερίου. Η συνεργασία όμως θα αφορά πάντως πολλούς ακόμη τομείς, όπως νεοφυείς επιχειρήσεις, έρευνα και τεχνολογία κ.α.
Οι κκ Αναστασιάδης και Τσίπρας αναφέρθηκαν επίσης στο πρόβλημα της ευρύτερης περιοχής, θέτοντας -και οι δύο ηγέτες- δύο αναγκαίους όρους: ασφάλεια για τους πολίτες του κράτους του Ισραήλ, δημιουργία Παλαιστινιακού κράτους. Με τον Αλέξη Τσίπρα να αναφέρεται στις τραγικές, ακόμη και τώρα, εξελίξεις στη Συρία, με την επισήμανση ότι το τελευταίο που χρειάζεται την ώρα αυτή, είναι επιθετικές φωνές.
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας περιέγραψε, όπως αναφέρει το ΑΠΕ - ΜΠΕ, εξάλλου τα αναγκαία συστατικά της λύσης του Κυπριακού, ενώ ο πρωθυπουργός της Ελλάδας επανέλαβε τη στήριξη της Αθήνας στους χειρισμούς του κ. Αναστασιάδη.
Εν κατακλείδι, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου μίλησε για «πραγματική, αληθινή φιλία μεταξύ των τριών λαών μας» και έκλεισε την ομιλία του, λέγοντας, «καλώς ορίσατε φίλοι μου». Από την πλευρά του, ο Νίκος Αναστασιάδης επεσήμανε ότι η συνεργασία υπερβαίνει των όποιων πολιτικών διακηρύξεων και ενέχει μέγιστη στρατηγική σημασία. Ενώ, ο Αλέξης Τσίπρας, τέλος, είπε πως η τριμερής είναι μια στρατηγική επιλογή. Όμως, συμπλήρωσε, η συνεργασία θα διέπεται από ειλικρίνεια, συνεπώς «και σε αυτά που διαφωνούμε», επεσήμανε ο πρωθυπουργός της Ελλάδας.
Πιο αναλυτικά οι δηλώσεις των τριών ηγετών
Μπενιαμίν Νετανιάχου
Είναι μία συνάντηση η οποία καταδεικνύει την πραγματική φιλία, τις κοινές μας αξίες, τις αξίες μεταξύ των δημοκρατιών μας. Έχουμε καταλήξει στο συμπέρασμα πριν από κάποια χρόνια ότι έχουμε τόσα πολλά να κερδίσουμε μέσω της συνεργασίας και ακριβώς αυτό πράττουμε.
Σήμερα υπογράψαμε μία νέα συμφωνία, αλλά τούτο το κάνουμε όλα τα χρόνια. Διαχρονικά, λοιπόν, εμείς διατρανώνουμε αυτή τη συνεργασία και αυτό αποτελεί ένα μόνο παράδειγμα. Έχουμε μεγάλες πυρκαγιές εδώ στο Ισραήλ. Αντιμετωπίσαμε απειλές, ακόμη και για τη Χάιφα και αμέσως δεχθήκαμε βοήθεια από την Κυπριακή Δημοκρατία και την Ελλάδα, μέσω του Πυροσβεστικού Σώματος.
Οι Έλληνες ήταν εδώ για να μας βοηθήσουν και κατάφεραν να απαλείψουν τον κίνδυνο στη Χάιφα. Ήταν πολύτιμη βοήθεια και από τους δυο σας. Την εκτιμώ βαθύτατα. Εμείς, αντιστοίχως, όταν είχατε πυρκαγιές στην Κύπρο στείλαμε βοήθεια. Αυτό αποτελεί ένα συμπαγές παράδειγμα για το πώς μπορεί να προχωρήσει αυτή η συνεργασία και πώς σώζει ζωές.
Πάμε όμως και ένα βήμα παραπέρα, διότι συζητήσαμε μόλις τη διαμόρφωση μιας πολυεθνικής δύναμης επειγουσών αναγκών. Θα έχουμε ένα κοινό Κέντρο Επιχειρήσεων, που δεν θα έχει να κάνει μόνο με τις τρεις χώρες μας, αλλά και με παραπάνω χώρες. Θα έχουμε, λοιπόν, ένα σχέδιο κοινό αυτών των δυνάμεων. Θα συμπεριλαμβάνει πυροσβέστες και διασωστικά συνεργεία για την αντιμετώπιση σεισμών και πλημμυρών. Νομίζω ότι αυτή είναι μία πολύ σημαντική ιδέα και πρέπει να προχωρήσουμε. Πιστεύω ότι θα χρειαστεί η συνεργασία μας σε υψηλότατο επίπεδο.
Επιπλέον, εμείς έχουμε να κάνουμε με την οικονομία, καθώς και με την έρευνα και την ανάπτυξη. Επίσης θα ασχοληθούμε με την ενέργεια, διότι αποτελεί ένα πολύ σημαντικό πεδίο. Επιπροσθέτως, έχουμε κοινά συμφέροντα στο επίπεδο του φυσικού αερίου. Εμείς θέλουμε να εξερευνήσουμε την ανάπτυξη αυτών των οικοπέδων των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και είναι κάτι το οποίο πραγματικά μας απασχολεί πολύ.
Νίκος Αναστασιάδης
Μόλις πριν δύο εβδομάδες Κύπριοι και Έλληνες πυροσβέστες βρίσκονταν ακριβώς εδώ, μαζί με τους Ισραηλινούς συναδέλφους τους, αγωνιζόμενοι μαζί πάνω από τους λόφους της Ιερουσαλήμ για την κατάσβεση των πυρκαγιών που έπληξαν το Ισραήλ.
Αυτά τα δύο παραδείγματα αποτελούν ξεκάθαρη ένδειξη και όχι μόνο βεβαίως αυτά, αλλά αυτά και μόνο, αποδεικνύουν την αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ των τριών χωρών.
Με την κοινή μας διακήρυξη στέλνουμε ένα σθεναρό αλλά και καθαρό μήνυμα για το γεγονός ότι η Κύπρος, το Ισραήλ και η Ελλάδα στέκονται μαζί στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών καθώς και άλλων προκλήσεων που αφορούν την αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων.
Σε αυτό το σημείο, επιτρέψτε μου να κάνω ιδιαίτερη αναφορά στην πρόταση-εισήγηση του φίλου Πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου για τη συγκρότηση μιας πολυεθνικής περιφερειακής δύναμης για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και όχι μόνο.
Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής γιατί σήμερα έχουμε υπογράψει το τριμερές μνημόνιο συνεργασίας στην έρευνα, ανάπτυξη και τεχνολογία με στόχο τη διεύρυνση των κοινών δράσεων σε έργα έρευνας και καινοτομίας. Μια εξέλιξη που πραγματικά αποτελεί μια εξαιρετική επένδυση για τις μελλοντικές γενιές και των τριών χωρών.
Όπως είναι γνωστό, ο τομέας της ενέργειας αποτελεί βασικό πυλώνα της τριμερούς συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ.
Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων που προηγήθηκαν αποδώσαμε έμφαση στη στρατηγική σημασία έργων κοινής ωφελείας, όπως το έργο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας euroasia interconnector και ο αγωγός East Med. Και τα δύο έργα, τα οποία είναι ιδιαίτερης αξίας στην επίτευξη των στόχων για διαφοροποίηση της ενέργειας και της ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη.
Κατά τη διάρκεια της διμερούς συνάντησής μου με τον φίλο Πρωθυπουργό Μπέντζαμιν, είχα την ευκαιρία να τον ενημερώσω για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό και να εκφράσω την ιδιαίτερη ικανοποίησή μου για τη στήριξη που προσφέρει το κράτους του Ισραήλ στις προσπάθειές μας για επίτευξη συνολικής και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό πρόβλημα, βασισμένη πάντα στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών του Συμβουλίου Ασφαλείας καθώς επίσης και στις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επιδιώκουμε μια λύση η οποία θα επανενώνει τη χώρα μας, θα αποκαθιστά και θα σέβεται πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες όλων των νομίμων κατοίκων της Κύπρου, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων και θα τερματίζει όχι μόνο τη στρατιωτική κατοχή, αλλά και την εξάλειψη κάθε εγγύησης ή επεμβατικών δικαιωμάτων της όποιας τρίτης χώρας.
Ταυτόχρονα, δράττομαι της ευκαιρίας να τονίσω τη σημασία της δημιουργίας ενός εποικοδομητικού κλίματος που θα επιτρέψει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στην ειρηνευτική διαδικασία της Μέσης Ανατολής, με στόχο την επίτευξη μιας βιώσιμης, αλλά και δίκαιης λύσης, η οποία πρωτίστως θα αναγνωρίζει, αλλά και θα διασφαλίζει την ασφάλεια του κράτους του Ισραήλ, ενώ την ίδια στιγμή θα προβλέπει τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους.
Αλέξης Τσίπρας
Πριν όμως αναφερθώ σε οτιδήποτε άλλο, θα ήθελα εκ μέρους του ελληνικού λαού να εκφράσω την αλληλεγγύη και τη συμπαράστασή μας στο λαό του Ισραήλ για τις καταστροφικές πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν πρόσφατα, πλήττοντας χιλιάδες οικογένειες.
Είχαμε και εμείς ανάλογες εμπειρίες στο παρελθόν και αντιλαμβανόμαστε απόλυτα τις επιπτώσεις μιας τέτοιας καταστροφής, γι’ αυτό και σπεύσαμε να στείλουμε δυνάμεις, όσες δυνάμεις διαθέταμε, προκειμένου να συμβάλουμε και εμείς στην κατάσβεση των πυρκαγιών. Και είμαι ιδιαίτερα ευτυχής και περήφανος για το γεγονός ότι οι Έλληνες πιλότοι, με αυταπάρνηση, συνέβαλαν ουσιαστικά στο να σωθεί μια πολύ σημαντική πόλη του Ισραήλ, η Χάιφα.
Με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ είχαμε πρωτύτερα μια θερμή και πολύ ουσιαστική συζήτηση για την ενίσχυση όλου του φάσματος των διμερών μας σχέσεων, αλλά και για τις ραγδαίες εξελίξεις, παγκόσμιες και περιφερειακές, της τελευταίας περιόδου, που θα έλεγε κανείς ότι αλλάζουν πολλά και δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα που πρέπει και να μας προβληματίσει, αλλά και να μας οδηγήσει σε κατάλληλες κινήσεις, προκειμένου να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις νέες προκλήσεις.
Όπως πάντα, μιλήσαμε με ιδιαίτερο ενθουσιασμό στα πολλά που συμφωνούμε, αλλά και με ειλικρίνεια σε αυτά που διαφωνούμε. Γιατί οι πραγματικά ουσιαστικές σχέσεις, πάντοτε πρέπει να διέπονται με ειλικρίνεια. Και αυτές είναι σχέσεις που διέπουν την Ελλάδα και το Ισραήλ, τις προσωπικές μου σχέσεις με τον Πρωθυπουργό Νετανιάχου. Και βεβαίως, στο πλαίσιο αυτό συμφωνήσαμε να επεκτείνουμε ακόμη περισσότερο τη συνεργασία μας. Θα πραγματοποιήσουμε το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη, μια πόλη με ιδιαίτερη σημασία για την κοινή ιστορία των λαών μας.
Θέλω να επισημάνω ότι στον τομέα της οικονομίας η Ελλάδα αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στις ευκαιρίες που προσφέρει αυτό το συνεργατικό σχήμα μεταξύ μας σε ό,τι αφορά ιδιαίτερα την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας, των νεοφυών επιχειρήσεων, κυρίως για την αξιοποίηση και τη συνεργασία των υψηλά εξειδικευμένων νέων επιστημόνων των χωρών μας.
Και στο πλαίσιο αυτό, πιστεύω ότι κινείται, τόσο το Μνημόνιο Συνεργασίας στον τομέα της έρευνας και τεχνολογίας, που θα υπογράψουμε σήμερα, όσο όμως και η προκήρυξη, τις αμέσως επόμενες ημέρες, για κοινά έργα έρευνας και ανάπτυξης.
Παράλληλα, στον τομέα της ενέργειας, θα δίνουμε ιδιαίτερα σημασία. Έχουμε στόχο η Ελλάδα να μετατραπεί σε διαμετακομιστικό ενεργειακό κέντρο του ισραηλινού και κυπριακού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, συζητήσαμε τόσο και τον αγωγό τον East – Med και θέλω να επισημάνω τα θετικά μηνύματα και από την πρόσφατη έγκριση απόκτησης δύο ισραηλινών κοιτασμάτων από ελληνική εταιρεία, όσο και για το υποθαλάσσιο καλώδιο «Eur-Asia interconnector», καθώς και για την ανάπτυξη της συνεργασίας μας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Στην κατ’ ιδίαν συζήτηση που είχα με τον Πρωθυπουργό Νετανιάχου, ο Μπέντζαμιν είχε μια εξαιρετική ιδέα: Να συντονίσουμε τις ενέργειές μας, ώστε να δημιουργήσουμε ένα διακρατικό κέντρο συνεργασίας στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας και στη συνεργασία μας κατά των φυσικών καταστροφών.
Θέλω να χαιρετίσω αυτή την ιδέα και να πω ότι μπορούν σε αυτό το σχήμα να συμμετάσχουν και μια σειρά από χώρες της ευρύτερης περιοχής και θα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα συνεργασίας για ειρηνικούς σκοπούς και για την αντιμετώπιση κοινών κινδύνων των πολιτών μας.
Φυσικά, είχαμε τη δυνατότητα να συζητήσουμε και τις εξελίξεις στη Συρία, που εξακολουθούν να είναι τραγικές. Το κλίμα ασφάλειας στην περιοχή δυστυχώς επιδεινώνεται. Και το τελευταίο, βέβαια, που χρειαζόμαστε είναι επιθετικές φωνές που υπονομεύουν την περιφερειακή σταθερότητα και αποτρέπουν την οικοδόμηση εμπιστοσύνης επί τη βάσει του αμοιβαίου σεβασμού στην περιοχή μας.
Οι επιθέσεις στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική επιβεβαιώνουν ότι η τρομοκρατία αποτελεί μείζονα παγκόσμια απειλή. Και η αντιμετώπισή της απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες και ενισχυμένη συνεργασία από την πλευρά της διεθνούς κοινότητας.
Σε αυτό το περιβάλλον καθίσταται πιο επιτακτική από ποτέ η εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού επί τη βάσει των αποφάσεων του ΟΗΕ. Και θα ήθελα και άλλη μια φορά, με την ευκαιρία, να εκφράσω και δημόσια την υποστήριξή μου στις προσπάθειες του Προέδρου Αναστασιάδη για την επίτευξη μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης.
Και βέβαια, να μην ξεχνάμε και το Μεσανατολικό. Είναι επιτακτική ανάγκη για επανέναρξη άμεσων και αξιόπιστων συνομιλιών για το Μεσανατολικό, που θα οδηγήσουν σε μια λύση ειρηνικής συμβίωσης δύο κρατών: Στο αναφαίρετο δικαίωμα, δηλαδή, των πολιτών του Ισραήλ, του κράτους του Ισραήλ να ζουν με ασφάλεια και το δικαίωμα των Παλαιστινίων να έχουν το δικό τους βιώσιμο κράτος.