Αέρας μεταρρυθμιστικής ...
«συστράτευσης» (για να χρησιμοποίησουμε τη φράση ενός εκ των ομιλητών) φύσηξε απόψε το βράδυ στην κατάμεστη και κατά τα άλλα αποπνικτική αίθουσα του αμφιθεάτρου του 9,84 στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Αφορμή ήταν η παρουσίαση του βιβλίου του Γιώργου Παγουλάτου, «Το νησί που φεύγει» (εκδόσεις Παπαδόπουλου), μία ανθολογία των κειμένων του από τις παραμονές της κρίσης ως την εποχή ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Στο πάνελ, υπό το συντονισμό της δημοσιογράφου του ΣΚΑΪ Νίκης Λυμπεράκη, συμμετείχαν ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο επικεφαλής του «Ποταμιού» Σταύρος Θεοδωράκης και ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης.
Στην παρέμβασή του, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε, αναφερόμενος στα υπόλοιπα μέλη του πάνελ, ότι «εκείνα που μας ενώνουν είναι πολλαπλάσια από αυτά που μας χωρίζουν», κάτι που έγινε «ιδιαίτερα αισθητό» κατά το «καταστροφικό» πρώτο εξάμηνο του 2015. «Έχουμε κοινές αξίες και πεποιθήσεις για τη χώρα», σημείωσε ο αρχηγός της ΝΔ, μιλώντας για συμμαχία κατά του λαϊκισμού και του τυχοδιωκτισμού.
Δεν έμεινε εκεί, μάλιστα. Στον απόηχο του θριάμβου του Ντόναλντ Τραμπ, που έχει σπείρει την ανησυχία ευρύτατα στο δυτικό στρατόπεδο, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι ο χρόνος περνάει αμείλικτα, η κλεψύδρα των ευκαιριών αδειάζει. «Χρειαζόμαστε ένα νέο πολιτικό πρότυπο μετα-λαϊκισμού», υπογράμμισε, «δεν αρκεί να βασιστούμε αυτάρεσκα στην ανωτερότητα των ιδεών μας, ούτε να θεωρούμε ότι επειδή όλοι συμφωνούμε σε αυτήν την ωραία εκδήλωση, αυτό σημαίνει ότι έχουμε πείσει τη σιωπηλή πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας...Ο πήχης δεν μπορεί να είναι απλά να είμαστε καλύτεροι από τους προηγούμενους...Πρέπει να στήσουμε σε γερά θεμέλια την Ελλάδα, να θέσουμε τις βάσεις για μία δημιουργική επανάσταση». Ειδική μνεία έκανε στην ανάγκη το φιλοευρωπαϊκό-μεταρρυθμιστικό μέτωπο να απευθυνθεί και να πείσει «τους χαμένους της παγκοσμιοποίησης, τους ακραία φτωχούς, όσους ψηφίζουν με τα πόδια τους [φεύγοντας από τη χώρα].»
Ο κ. Θεοδωράκης ξεκίνησε πλέκοντας το εγκώμιο του Κωστή Στεφανόπουλου. Στη συνέχεια στάθηκε στις κεντρικές θεματικές που αναδεικνύονται στα κείμενα του Γ. Παγουλάτου: ισχυρή Ευρώπη, καινοτόμο, ανοιχτό δημόσιο πανεπιστήμιο, η μάχη κατά της διαρροής εγκεφάλων και του «τέρατος της αντιμνημονιακής υστερίας», ο φόβος για την κατάρρευση μεσαίας τάξης. «Το τέρας του λαϊκισμού δεν είναι μόνο σε ένα στρατόπεδο» τόνισε ο αρχηγός του «Ποταμιού», υπενθυμίζοντας την ιστορική ευθύνη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ για τη γιγάντωση του φαινομένου.
Ευκαιρία να θυμηθούμε «το πραγματικό χρονολόγιο της κρίσης» αποτελεί το βιβλίο του Γ. Παγουλάτου για τον Ευ. Βενιζέλο. «Το μεγάλο πρόβλημα της χώρας είναι πολιτικό και κοινωνικό» τόνισε ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, σημειώνοντας ότι «έχουμε μία κοινωνία που ζητά την αλήθεια, αλλά στη συνέχεια ψηφίζει το πιο απλοϊκό ψέμα».
Ο κ. Βενιζέλος αναφέρθηκε στη διακυβέρνηση Καραμανλή ως «περίοδο μίας χώρας χωρίς επίγνωση» και άσκησε έντονη κριτική στον Γιώργο Παπανδρέου, τόσο για την καθυστέρηση στη λήψη μέτρων το 2009-10 όσο και για την προκήρυξη του δημοψηφίσματος. «Η τομή του Ιανουαρίου 2015 ήλθε ενώ ήμαστε ένα βήμα από το να αλλάξουμε στάτους, να πάμε στην προληπτική γραμμή στήριξης», τόνισε. Για τη σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, είπε ότι είναι η «η μεγαλύτερη αντένδειξη» για την ανάκαμψη της οικονομίας και ότι είναι «αναπόφευκτο» το τέταρτο μνημόνιο.
Τέλος, επέμεινε ότι ο «ηττημένος πολιτικά ΣΥΡΙΖΑ» πρέπει να προσκληθεί μετά τις εκλογές σε μία κυβέρνηση εθνικής ενότητας. «Θα στενοχωρήσω τον Κυριάκο Μητσοτάκη», ανέφερε, αλλά «δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στις μονοκομματικές κυβερνήσεις».
Ο Χρήστος Χωμενίδης χαιρέτισε την ευφυΐα και το διορατικό λόγο του παλαιού του συμφοιτητή Γιώργου Παγουλάτου, μίλησε για τις «δυνάμεις καθήλωσης» της ελληνικής κοινωνίας και υποστήριξε τη «συστράτευση» των μεταρρυθμιστικών δυνάμεων που, όπως αντιλήφθηκε τα πράγματα, επιδιώκει ο Κυρ. Μητσοτάκης. Τόνισε επίσης τη δυσκολία το μεταρρυθμιστικό μέτωπο να πείσει την κοινωνία. «Είναι πολλοί οι απέναντι», είπε. «Μας χωρίζει ακόμα χάος. Αντιλαμβάνονται το λόγο μας ως μαστίγιο». Αναγνωρίζοντας ότι πρόκειται περί φθαρμένης λέξης, είπε ότι χρειάζεται ένα «νέο όραμα» για την Ελλάδα.
Ο ίδιος ο τιμώμενος συγγραφέας μίλησε για το «νήμα αμοραλισμού» που συνδέει τη «διεθνή των δημαγωγών», το δίδαγμα της οποίας είναι «να μην ξεχνάμε τον απλό άνθρωπο, αλλά και να μην τον τροφοδοτούμε με ψέματα και θεωρίες συνωμοσίας». Επιπλέον όμως, τόνισε, δεν πρέπει να προωθούμε το αφήγημα της της θυματολογίας (είναι, είπε «μέρος της παρακμής» της χώρας, και ενίοτε εκφράζεται «σε κορυφαίο πολιτειακό επίπεδο»).
«Είμαστε από τους τυχερούς του κόσμου», τόνισε ο κ. Παγουλάτος, «οι ξένες δυνάμεις συνήθως μας βοήθησαν, κάναμε πολλά λάθη αλλά συνήθως επιλέγαμε σωστά στις μεγάλες στρατηγικές αποφάσεις». Η τύχη μας όμως μπορεί να εξαντληθεί, σημείωσε «όπως νιώσαμε πολύ το εφιαλτικό καλοκαίρι» του 2015».
«Ανεξάντλητος στρατηγικός ορίζοντας της χώρας ήταν πάντα η Ευρώπη και η Δύση» κατέληξε. «Αυτό το κατάλαβαν μέχρι και οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κάποια στιγμή».