Οι γερμανοί πολιτικοί είναι ...
συνήθως καλά κατατοπισμένοι για την εξέλιξη του ελληνικού χρέους. Την παρελθούσα Παρασκευή όμως πιάστηκαν αδιάβαστοι.
Η δήλωση που έκανε την προτεραία ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Τζέρι Ράις, ότι το ΔΝΤ καλωσορίζει την πρόθεση των Ευρωπαίων να θέσουν προς συζήτηση τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου και ότι αυτά «δεν χρειάζεται να εφαρμοστούν εκ των προτέρων, προκειμένου το ΔΝΤ να δεχθεί να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα», τους ήταν εντελώς άγνωστη. «Δεν γνωρίζω τίποτα σχετικό» δήλωσε ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Γιουργκ Βαϊσμπέργκερ.
Και την ίδια άγνοια ομολόγησαν οι δυο κατεξοχήν αρμόδιοι πολιτικοί, ο χριστιανοδημοκράτης Έκχαρτ Ρέμπεργκ και ο σοσιαλδημοκράτης Γιοχάνες Καρς, οι οποίοι προίστανται των κοινοβουλευτικών ομάδων των κομμάτων τους στην Επιτροπή Προϋπολογισμού της Βουλής - την Επιτροπή δηλαδή που χειρίζεται και το θέμα του χρέους.
Ο λόγος της άγνοιας ήταν διπλός: Από τη μια, η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ σε πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, που μονοπώλησε το πολιτικό ενδιαφέρον. Και από την άλλη, η μονόπλευρη ενασχόλησή των βουλευτών με τον γερμανικό προϋπολογισμό του 2017. «Τις τελευταίες ημέρες ξενυχτούσαμε γι αυτό» είπε ο κ.Καρς.
Αυτό δεν σημαίνει παραπομπή του θέματος στις ελληνικές καλένδες. Το αντίθετο μάλλον - το πρόβλημα υποβόσκει και επανέρχεται, όποτε προσφέρεται αφορμή, στην επιφάνεια. Η αιτία γι αυτό λέγεται Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
«Ο Σόιμπλε έχει μπλέξει σε άλυτες αντιφάσεις» λέει ο κ.Καρς. «Αφενός θέλει το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, αφετέρου αποκρούει την απαίτησή του για δραστική ελάφρυνση του χρέους και περιορισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος σε 1,5%. Ταυτόχρονα έχει υποσχεθεί στους χριστιανοδημοκράτες βουλευτές ότι θα κρατήσει το ΔΝΤ ως εταίρο χωρίς να κάνει έκπτωση στο χρέος. Αυτές τις αντιφάσεις προσπαθεί να τις λύσει με την πολιτική της πυγμής, ασκώντας πίεση στο ΔΝΤ και στους εταίρους».
Λύση προς όφελός του κ.Σόιμπλε όμως, προσθέτει, δεν μπορεί να υπάρξει, δεδομένου ότι έχει χάσει την εμπιστοσύνη των συγκυβερνώντων Σοσιαλδημοκρατών. Η μόνη διέξοδος γι αυτόν θα ήταν λοιπόν να προχωρήσει σύντομα σε «επώδυνο συμβιβασμό» με το ΔΝΤ.
Ο κ. Σόιμπλε προσπαθεί βέβαια να μεταθέσει χρονικά την πραγματοποίησή του. Ταυτόχρονα αρνείται να αποκαλύψει τα χαρτιά του. Αυτό φάνηκε και κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Προϋπολογισμού την περασμένη Τετάρτη, κατά την οποία οι βουλευτές της Linke (Αριστεράς) και των Πράσινων είχαν προαναγγείλει ότι θα τον καλούσαν να ξεκαθαρίσει τη στάση του έναντι του χρέους.
Επικαλούμενος το γεγονός, ότι το θέμα δεν βρισκόταν στην ημερήσια διάταξη, ο υπουργός οικονομικών απέρριψε κάθε συζήτηση του. Και το ίδιο, σύμφωνα με πηγή του υπουργείου του, προτίθεται να κάνει και στη επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής στις 23 Νοεμβρίου με την ίδια επίσης αιτιολογία.
«Η γραμμή μας είναι ότι συνεχίζει να ισχύει η απόφαση του Eurogroup από τον περασμένο Μάιο» λέει η πηγή. Η απόφαση αυτή, που λήφθηκε σε συμφωνία με το ΔΝΤ, καθόριζε, ότι η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους θα άρχιζε, «αν κρινόταν αναγκαίο», το 2018.
Ενδιάμεσα θα μπορούσαν να εφαρμοστούν βραχυπρόθεσμα μέτρα, όπως για παράδειγμα διευκολύνσεις στις ελληνικές τράπεζες από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στήριξης ESM. Για την εφαρμογή μεσοπρόθεσμων μέτρων, αντίθετα, θα πρέπει προηγουμένως, πρώτον, να ολοκληρωθεί η έκθεση των θεσμών και δεύτερον, αμέσως μετά, να πιστοποιηθεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους - κάτι που δεν μπορεί να γίνει ωστόσο εντός ολίγων εβδομάδων.
Εκτός κι αν…; «Εκτός κι αν η νέα κυβέρνηση Τσίπρα κάνει το θαύμα της και εκπληρώσει τις εναπομείνασες υποχρεώσεις της μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου» λέει η ίδια. «Αυτό δεν το συνήθιζε στο παρελθόν, ο πρόσφατος ανασχηματισμός της όμως δείχνει τουλάχιστον ότι άλλαξε πορεία και νοοτροπία».
Ο πλέον αστάθμητος παράγοντας τις επόμενες εβδομάδες είναι προφανώς η νέα αμερικανική κυβέρνηση. Το Βερολίνο αδυνατεί να εκτιμήσει προς το παρόν, αν η προεκλογική δήλωση του κ.Τραμπ με την οποία «φόρτωνε» το ελληνικό πρόβλημα στη Γερμανία είναι λόγια του αέρα, ή αν θα μετατραπεί σε συγκεκριμένη πολιτική. «Προς το παρόν βαδίζουμε στα τυφλά» παραδέχεται η πηγή. «Ο χρόνος θα δείξει».
Ο χρόνος θα δείξει επίσης, αν η νέα αμερικανική κυβέρνηση θα συνεχίσει την μέχρι τώρα αγαστή συνεργία με το ΔΝΤ, η αν θα το αφήσει, στο θέμα του χρέους, ακάλυπτο. Σε τέτοια περίπτωση, το ΔΝΤ θα βγει αποδυναμωμένο έναντι του κ.Σόιμπλε. Όχι όμως σε αποφασιστικό βαθμό. Εξάλλου, επαναλαμβάνει ο κ.Καρς, ο γερμανός υπουργός οικονομικών χρειάζεται το ΔΝΤ. «Είναι καταδικασμένος σε συμβιβασμό μαζί του» λέει. Η συνεδρίαση του Eurogroup στις 5 Δεκεμβρίου είναι η προς το παρόν καλύτερη ημερομηνία γι αυτό.