Η Ποινική Ευθύνη των Υπουργών


Αρχίζει σήμερα ...


(25 Φεβρουαρίου 2015) στο Ειδικό Δικαστήριο (Υπουργοδικείο), που συνεδριάζει στην αίθουσα της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, η δίκη του Γεωργίου Παπακωνσταντίνου, υπουργού Οικονομικών της κυβέρνησης του Γεωργίου Α. Παπανδρέου και αρχιτέκτονα του πρώτου μνημονίου, για την υπόθεση της «λίστας Λαγκάρντ».

Ο πρώην «τσάρος» της ελληνικής οικονομίας βαρύνεται με τις κατηγορίες της νόθευσης δημοσίου εγγράφου και απόπειρας απιστίας σε βαθμό κακουργήματος σε συνδυασμό με τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόμου 1608 περί καταχραστών του Δημοσίου. Σύμφωνα με το παραπεμπτικό βούλευμα, ήταν εκείνος που αφαίρεσε τα ονόματα τριών συγγενικών του προσώπων από την επίμαχη λίστα, στην οποία αναγράφονταν τα ονόματα 2062 Ελλήνων μεγαλοκαταθετών στο υποκατάστημα της τράπεζας HSBC στη Γενεύη.

Είναι η πρώτη φορά μετά από είκοσι τέσσερα χρόνια που συγκροτείται Ειδικό Δικαστήριο για να δικάσει πρώην Υπουργό. Στην ίδια αίθουσα της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου το 1991 είχε διεξαχθεί η δίκη για το «σκάνδαλο Κοσκωτά» με βασικό κατηγορούμενο τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Η ελληνική νομοθεσία ρυθμίζει την ποινική ευθύνη των υπουργών και υφυπουργών για αδικήματα που υπέπεσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους στο άρθρο 86 του Συντάγματος του 1975, όπως τροποποιήθηκε το 2001 και από τον εφαρμοστικό νόμο 3126/2003. Μόνη αρμόδια για την ποινική δίωξη ενός μέλους της κυβέρνησης είναι η Βουλή, που λαμβάνει τη σχετική απόφαση με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών (151 βουλευτές).

Αρμόδιο για την εκδίκαση των σχετικών υποθέσεων σε πρώτο και τελευταίο βαθμό είναι το Ειδικό Δικαστήριο (γνωστό και ως Υπουργοδικείο), που συγκροτείται από 13 ανώτατους δικαστές (7 μέλη του Αρείου Πάγου και 6 του Συμβουλίου της Επικρατείας). Του δικαστηρίου προεδρεύει ο ανώτατος σε βαθμό από τα μέλη του Αρείου Πάγου και μεταξύ ομοιοβάθμων ο αρχαιότερος. Καθήκοντα εισαγγελέα ασκεί μέλος της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου.

Στο πλαίσιο του Ειδικού Δικαστηρίου λειτουργεί Δικαστικό Συμβούλιο που συγκροτείται για κάθε υπόθεση από 3 μέλη του Αρείου Πάγου και 2 του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έχει την εποπτεία της κυρίας ανάκρισης και εκδίδει παραπεμπτικό ή απαλλακτικό βούλευμα.