«Περιμένω την ...
ανακήρυξη της ΑΟΖ εδώ και τριάντα δύο χρόνια τώρα και ελπίζω αυτό το όραμά μου σύντομα να γίνει πραγματικότητα», γράφει ο καθηγητής Θεόδωρος Καρυώτης στην εισαγωγή του νέου του βιβλίου, Η ΑΟΖ της Ελλάδας, που θα κυκλοφορήσει στις αρχές Δεκεμβρίου από τις εκδόσεις A.A. Λιβάνη...
Ο καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στην Ουάσιγκτον, που θεωρείται ο πρώτος Έλληνας που ασχολήθηκε με το θέμα της ΑΟΖ και πρόσφατα οι ιδέες του άρχισαν να συζητιούνται ευρέως, τονίζει ότι «υπάρχουν σήμερα 137 παράκτια κράτη που έχουν ανακηρύξει είτε ΑΟΖ είτε Αποκλειστική Αλιευτική Ζώνη, χωρίς αυτή η πράξη να έχει δημιουργήσει καμία κρίση στη σχέση τους με ένα άλλο γειτονικό τους κράτος».
Στόχος του συγγραφέα, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ήταν, «να γράψω ένα βιβλίο που θα τοποθετεί τη σημαντική έννοια της ΑΟΖ στη σωστή της διάσταση, ιδιαίτερα σήμερα που η πατρίδα μας βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση όχι μόνο λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά και της κατάστασης που επικρατεί στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πάντοτε γνωρίζαμε ότι είχαμε ένα πολύ σημαντικό οικόπεδο στον πλανήτη Γη, αλλά δεν νομίζω ότι έχουμε καταλάβει την αξία της γεωστρατηγικής μας τοποθεσίας στον 21ο αιώνα και την αξία που έδωσε σ’ αυτό το οικόπεδο η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας».
Ο κ. Καρυώτης, αφού αναφέρεται ευσύνοπτα και διεξοδικά στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του στο Δίκαιο της Θάλασσας ως Σύνταγμα των Ωκεανών, στο δεύτερο κεφάλαιο βοηθά τον αναγνώστη να κατανοήσει με τον καλύτερο τρόπο την έννοια της ΑΟΖ –«τα τέσσερα βασικά στοιχεία της ΑΟΖ, εξερεύνηση, εκμετάλλευση, διαχείριση και προστασία του περιβάλλοντος, συνιστούν “κυριαρχικά δικαιώματα”»– και πώς δικαιολογείται η δημιουργία ΑΟΖ στις ελληνικές θάλασσες, απαριθμώντας και αναλύοντας τους τέσσερις βασικούς λόγους.
Ως προς την Τουρκία, επισημαίνει πως «γνωρίζει ότι η θέση της όσον αφορά την ΑΟΖ είναι πολύ αδύναμη, γι’ αυτό και δεν εκστομίζει ποτέ αυτές τις τρεις λέξεις στις συνομιλίες της με όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις από το 1982 μέχρι σήμερα.
Το μεγάλο ερώτημα βέβαια είναι γιατί και η Ελλάδα, μέχρι πρόσφατα, απέφευγε να αναφερθεί και να θέσει η ίδια στο τραπέζι των συνομιλιών τις τρεις αυτές λέξεις (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη), οι οποίες ενοχλούν τόσο πολύ την Τουρκία» και συνεχίζει λέγοντας ότι «πολλοί, τώρα τελευταία, αναφέρουν ότι οι Τούρκοι απαιτούν συνεκμετάλλευση του Αιγαίου μαζί μας.
Αυτό δεν είναι ακριβές. Οι πρώτοι διδάξαντες ήταν οι Αμερικανοί, οι οποίοι δεν έχουν αλλάξει τακτική για δεκαετίες και χρησιμοποίησαν τη λέξη “συνεκμετάλλευση” για πρώτη φορά το 1975. Οι ΗΠΑ ζήτησαν τότε από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή να ξεκινήσει συνομιλίες για συνεκμετάλλευση του Αιγαίου με τους Τούρκους κι αυτός αρνήθηκε. Αργότερα οι Αμερικανοί ζήτησαν το ίδιο από τον Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά κι αυτός αρνήθηκε να το κάνει. Είναι προφανές ότι ορισμένα σενάρια επανέρχονται».