Πώς συνηθίζουν να ...
λένε ; "Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι".
Αυτό θα ταίριαζε σε σχέση με το εμβληματικότερο μνημείο του χωριού μας, ιστορικό διατηρητέο μνημείο από τη δεκαετία του 1980 με απόφαση της Πολιτείας.
Ο λόγος για το σχολείο του Καταφυγίου, για το οποίο έγινε τόση συζήτηση μόλις προ δεκαπενθημέρου στη λαϊκή συνέλευση Καταφυγίου.
Γνωρίζουν κάποιοι από τους νεότερους ότι, πριν από σαράντα-πέντε χρόνια, η τότε Κοινοτική Αρχή Καταφυγίου μελετούσε τη μετατροπή του Ναού της παιδείας μας σε μπαρ και κέντρο διασκέδασης και εξ αυτού του λόγου το τότε Δ.Σ της ΜΕΚ αποδύθηκε σε έναν τιτάνιο αγώνα να αποτρέψει τη βεβήλωση του, καρπός του οποίου υπήρξε τελικά η ανακήρυξη του σχολείου σε ιστορικό διατηρητέο μνημείο με απόφαση της Δ΄ Εφορείας Νεότερων μνημείων ;
Στο υπ'αριθ.96 φύλο -Οκτώβρης 1981- της εφημερίδας της ΜΕΚ "Το Καταφύγι" διαβάζουμε εκτενές ρεπορτάζ για τις προθέσεις των τότε Κοινοταρχών μας, η υλοποίηση των οποίων τελικά αποτράπηκε με τον αγώνα όλων των Καταφυγιωτών.
Σήμερα το σχολείο αυτό, ιστορικό διατηρητέο μνημείο, ανήκει κατά κυριότητα στον Δήμο Βελβεντού και, με απόφαση του τελευταίου, κατά χρήση στον Εξωραϊστικού Πολιτιστικού Συλλόγου Καταφυγίου.
Δεν γνωρίζω αν ο χρήστης του μνημείου σέβεται τους τυπικούς όρους και προϋποθέσεις της ανακήρυξης του ως διατηρητέου κτίσματος όπως και την ισχύουσα νομοθεσία για τη χρήση των διατηρητέων, γνωρίζω όμως καλώς ότι η φύση, η ιστορία και η αποστολή του εμβληματικότερου μνημείου του Καταφυγίου υπαγορεύει χρήση ανάλογη προς τον χαρακτήρα και τις ιστορικές μνήμες που αντιπροσωπεύει.
Και για για τον μεν τυπικό σεβασμό των όρων ανακήρυξης αρμόδια να μας απαντήσει είναι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηπείρου - Δυτικής Μακεδονίας.
Για το αν είναι σύμφωνη και αρμόζουσα προς τον χαρακτήρα, αποστολή και την ιστορική μνήμη η χρήση του ,έστω και ευκαιριακά, με εκδηλώσεις όπως η χθεσινοβραδινή, στις αίθουσες του, δεν χρειάζεται καμία απάντηση αρμόδιας κρατικής αρχής. Οι ίδιοι οι Καταφυγιώτες και οι φορείς τους έχουν δώσει την απάντηση τους από το 1981.
Ας το καταλάβουν καλά όλοι:
Το σχολείο και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου είναι τα δύο πολυτιμότερα, αρχαιότερα και εμβληματικότερα κτίσματα του Καταφυγίου. Αντιπροσωπεύουν τους δύο άξονες, τους δύο πυλώνες του καταφυγιώτικου πολιτισμού: Την παιδεία και την θρησκεία.
Και τα δύο είναι σήμερα προστατευόμενα ιστορικά διατηρητέα μνημεία. Όπως δεν θα άρμοζε -αδιανόητη και η σκέψη- να πραγματοποιηθεί στο εσωτερικό του ναού του Αγίου Νικολάου μουσικοχορευτική εκδήλωση ,άλλο τόσο δεν αρμόζει τέτοια εκδήλωση και στο Σχολείο.
Ναός είναι κι αυτός. Ναός παιδείας!
* Ο Δημήτρης Κρήτος είναι δικηγόρος και πρόεδρος της Αστικής Εταιρείας Καταφυγίου