Κόμματα και κομματοκρατία


Του Ιωάννη Ιντζέ *

Κάθε χρόνο με αφορμή τις ...

εξαγγελίες στην ΔΕΘ αρχίζει μία έντονη πολιτική διεργασία προκειμένου τα πολιτικά κόμματα να αποκτήσουν μία δυναμική στις διάφορες δημοσκοπήσεις που με την σειρά τους θα δώσουν πλεονέκτημα σε ενδεχόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές. 

Επίσης, αρχίζει και μια συζήτηση για ενδεχόμενες συνεργασίες μεταξύ πατριωτικών κομμάτων ή κομμάτων της Αριστεράς, αφού όλοι είναι δυσαρεστημένοι με την πολιτική της Κυβέρνησης.

Μιας Κυβέρνησης, που βλέποντας την συνεχή φθορά από τα αλλεπάλληλα σκάνδαλα και την δημοσκοπική κατάρρευση της, προσπαθεί να κρατήσει "ζεστούς" τους οπαδούς της χρησιμοποιώντας διάφορα μέσα, όπως παροχές, επιδόματα -το είδαμε στον ΟΠΕΚΕΠΕ-, απευθείας αναθέσεις έργων και διορισμούς εκτός ΑΣΕΠ σε μία από τις δεκάδες θυγατρικές του Υπερταμείου. 

Χρησιμοποιεί δηλαδή το κράτος ως επέκταση του κόμματος για να σώσει το κόμμα.

Η Ελλάδα υποφέρει από την λεγόμενη κομματοκρατία. Έναν μηχανισμό που στήνεται για να εξυπηρετήσει μικροκομματικά συμφέροντα και όχι για να υπηρετήσει το κοινό δημόσιο και εθνικό συμφέρον. 

Έναν μηχανισμό που αντικαθιστά το Κράτος δικαίου και την Δημόσια εξουσία με έναν στρατό κομματικών συμβούλων και κομματαρχών που καταδυναστεύουν την κοινωνία και τους πολίτες.

Το χειρότερο ίσως αποτέλεσμα της κομματοκρατίας είναι ότι οι πολίτες σχετίζουν την   σταθερή πορεία της Χώρας με αυτοδύναμες Κυβερνήσεις που έχουν στήσει όμως έναν καλά οργανωμένο κομματικό στρατό και όχι μια αποτελεσματική δημόσια διοίκηση.

Διότι εάν λειτουργούσαν σωστά και αξιοκρατικά οι διάφοροι τομείς και δομές του Κράτους, στις Ένοπλες Δυνάμεις, την Αστυνομία, το Διπλωματικό Σώμα, το Δικαστικό σώμα, την Υγεία, την Εκπαίδευση κλπ, τότε η αυτοδυναμία ενός κόμματος δεν θα ενδιέφερε κανέναν.

Και ενώ η κομματοκρατία βρίσκει την ολοκλήρωσή της στα κόμματα εξουσίας, την συναντάμε και στα λεγόμενα μικρά κόμματα.

Στις περισσότερες περιπτώσεις η δημιουργία νέων κομμάτων δρομολογείται από πολιτικούς που είτε εκδιώχθηκαν από άλλα κόμματα για κάποια τους ενέργεια, είτε  περιθωριοποιήθηκαν από την ηγετική ομάδα.

Τα νέα αυτά κόμματα γίνονται τελείως προσωποπαγή, υπηρετούν τις φιλοδοξίες και το συμφέρον του αρχηγού τους και διακρίνονται από μια αυταρχικότητα σε κάθε διαφωνία προς τον Αρχηγό.

Ακόμα και ο τίτλος του κόμματος τους μπορεί να περιέχει το όνομά του (ή της) Αρχηγού, έτσι ώστε χωρίς αυτόν να μην μπορεί να λειτουργήσει ως πολιτική οντότητα εφόσον ο Αρχηγός αποχωρήσει για κάποιο λόγο.

Δηλαδή μοιάζουν σαν μια ιδιωτική επιχείρηση που έχει στηθεί για το συμφέρον ενός ανθρώπου και της ευρύτερης οικογένειάς του, η οποία έχει προνομιακή μεταχείριση, τόσο στην διοίκηση του κόμματος, στα οικονομικά, όσο ακόμα και στην εκλογή Βουλευτών ή Ευρωβουλευτών.

Τα παραδείγματα είναι πολλά.

Χαρακτηριστικό αυτών των κομμάτων είναι ότι, ενώ είναι χρόνια στην πολιτική σκηνή, δεν έχουν διοργανώσει ούτε ένα συνέδριο για να εκλέξουν πολιτικά όργανα, όπως κεντρική επιτροπή και εκτελεστική επιτροπή, αλλά και ειδικές επιτροπές εσωτερικού ελέγχου (πχ. δεοντολογίας, οικονομικών, κλπ).

Αυτό συμβαίνει για να έχει ο Αρχηγός απόλυτη ελευθερία κινήσεων και για να μην υπόκεινται σε κανέναν εσωτερικό έλεγχο.

Κάποια από αυτά τα κόμματα απαξιούν ακόμα να προσέλθουν σε καθιερωμένες συνεντεύξεις τύπου, όπως γίνεται στην ΔΕΘ, γιατί δεν θέλουν να εκτεθεί ο Αρχηγός τους σε δύσκολες ερωτήσεις και χάσει κάτι από την λάμψη του.

Υπάρχουν τέλος άλλα κόμματα που δημιουργήθηκαν ως δήθεν γνήσιοι εκφραστές του κόμματος από το οποίο προέρχονται. Δηλαδή ενώ δεν έχουν ιδεολογικές ή πολιτικές διαφορές με το κόμμα στο οποίο ανήκαν, στήνουν ένα ψεύτικο σκηνικό αντιπαλότητας και με συκοφαντίες και ψέματα προσπαθούν να κερδίσουν δυσαρεστημένους ψηφοφόρους. 

Και εδώ, ο εκάστοτε αρχηγός, προσπαθεί να εδραιώσει ένα προσωποπαγή μηχανισμό στον οποίο τα συγγενικά του πρόσωπα (γυναίκες, παιδιά) διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο.

Πολιτική όμως δεν γίνεται όταν στηρίζεσαι σε συκοφαντίες των αντιπάλων σου, αντί να παρουσιάζεις τον δικό σου ξεκάθαρο λόγο και τα δικά σου επιχειρήματα στα διάφορα θέματα που απασχολούν τον δημόσιο βίο.

Και μεταξύ των κομμάτων υπάρχουν και οι λεγόμενοι αριβίστες και καιροσκόποι, που μετακινούνται από τον ένα πολιτικό χώρο στον άλλο, μέχρι να βρουν κάπου να τρυπώσουν και να αναλάβουν κάποιο πόστο ή αντιμίσθιο. Αυτοί, όταν κάποτε θα αναλάβουν κάποια εξουσία θα συνεχίσουν να ενεργούν για το προσωπικό τους συμφέρον και όχι για το κοινό καλό.

Ο άνθρωπος άλλωστε κρίνεται από τα μικρά και τα καθημερινά από τα οποία μπορεί κάποιος να καταλάβει πως θα ενεργήσει και στα μεγάλα και δύσκολα θέματα της πολιτικής.

Σε όλα αυτά ο απλός πολίτης, που έχει επανειλημμένα απογοητευθεί με τα κόμματα εξουσίας, αλλά και τις πολιτικές επιλογές του, αναζητεί την ειλικρίνεια, την συνέπεια, την αποτελεσματικότητα και την εντιμότητα.

Θέλει η ψήφος του να πιάσει τόπο και να μην βρεθεί αύριο να μετανιώνει για την επιλογή του.

Ποιο όμως θα πρέπει να είναι το κριτήριο για την επιλογή του στην κάλπη;

Νομίζω την απάντηση την βρίσκουμε στο Ευαγγέλιο (Ματθ. 7, 16) "Ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς". Αν δούμε τα έργα των πολιτικών θα καταλάβουμε εάν είναι καλοί ή όχι.

Νόμοι, αποφάσεις, σκάνδαλα, μνημόνια, κατασχέσεις κατοικιών, απολύσεις, οικονομική λιτότητα, απουσία κοινωνικής μέριμνας, ξεπούλημα δημόσιας περιουσίας, εθνική μειοδοσία, κατάλυση κράτους δικαίου, απαξίωση κοινοβουλίου και πολλά άλλα.

Με τα έργα τους μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι μας κυβερνούν πολιτικοί που δεν βάζουν πάνω από όλα το συμφέρον της πατρίδας μας και των Ελλήνων. Τα έργα τους είναι πικρά, αλλά η δική τους ζωή είναι γλυκιά και πλούσια.

Λοιπόν, αν σταθούμε ειλικρινείς με τον εαυτό μας κατά την ώρα της κάλπης και αν παραμερίσουμε τυχόν ατομικά συμφέροντα, τότε η απόφασή μας θα είναι η σωστή.

* Ο Ιωάννης Ιντζές είναι Αντιστράτηγος ε.α. απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας και κάτοχος Μεταπτυχιακού στην «Εφαρμοσμένη Στρατηγική και τη Διεθνή Ασφάλεια». Είναι Διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου του Προέδρου της ΝΙΚΗΣ και Επιστημονικός Συνεργάτης στην Βουλή, Υπεύθυνος του Τομέα Εθνικής Άμυνας και αναπληρωματικό μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής.