«Η απόφαση της Συγκλήτου του ...
Πολυτεχνείου να εισβάλουν οι αστυνομικές δυνάμεις μέσα στο Iδρυμα και να αποκατασταθεί το άσυλο πάρθηκε με δάκρυα στα μάτια», δήλωνε σε δημοσιογράφους τον Οκτώβριο του 1991 ο τότε πρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Νίκος Μαρκάτος.
Είχε προηγηθεί μια ταραχώδης νύχτα. Με τη λήξη μαθητικής πορείας διαδηλωτές προχώρησαν σε κατάληψη, έγινε εκτεταμένη χρήση δακρυγόνων, το κτίριο της πρυτανείας παραδόθηκε στις φλόγες τα ξημερώματα, ενώ ακροδεξιός όχλος πετούσε πέτρες στους νεαρούς καταληψίες. Τελικά, τέσσερις διμοιρίες των ΜΑΤ μπήκαν στις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις και συνέλαβαν 28 άτομα.
Αυτή δεν ήταν η πρώτη, ούτε και η τελευταία φορά που γινόταν άρση του πανεπιστημιακού ασύλου. Με αφορμή την πρόσφατη ψήφιση στη Βουλή της νέας ρύθμισης για το άσυλο, η «Κ» κάνει μια αναδρομή σε ορισμένες από τις φορές που αστυνομικοί μπήκαν σε πανεπιστημιακούς χώρους.
Ο πρώτος νόμος για το άσυλο ψηφίστηκε το 1982 από το ΠΑΣΟΚ. Σύμφωνα με τις διατάξεις του απαγορευόταν η επέμβαση δημόσιας δύναμης σε όλους τους χώρους των ΑΕΙ χωρίς την πρόσκληση ή άδεια τριμελούς επιτροπής.
Εφόσον η απόφαση αυτού του οργάνου δεν ήταν ομόφωνη θα έπρεπε να συνεδριάσει η Σύγκλητος του ΑΕΙ. Αστυνομική επέμβαση χωρίς προηγούμενη άδεια μπορούσε να γίνει μόνο σε αυτόφωρα κακουργήματα ή αυτόφωρα εγκλήματα κατά ζωής.
Τρία χρόνια αργότερα, τον Νοέμβριο του 1985, δίνεται η σχετική άδεια άρσης του ασύλου για επέμβαση των ΜΑΤ στο κτίριο του Χημείου. Δεκάδες νέοι το είχαν καταλάβει σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τοn φόνο του 15χρονου Μιχάλη Καλτεζά από τον αστυφύλακα Αθανάσιο Μελίστα.
Οι αστυνομικές δυνάμεις που εισέβαλαν στο Χημείο συνέλαβαν 37 άτομα. Στις 17 Αυγούστου 1994, έπειτα από δίωρη συνεδρίαση, η αρμόδια επιτροπή για το άσυλο ζητεί να επέμβει η αστυνομία και να απομακρύνει νεαρούς που είχαν καταλάβει κτίριο στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Τον επόμενο χρόνο, μετά την πορεία για την επέτειο του Πολυτεχνείου, η Σύγκλητος του ΕΜΠ ζητεί την εκκένωση του πανεπιστημιακού κτιρίου.
Η απόφαση, σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, φτάνει με φαξ στο κέντρο επιχειρήσεων της αστυνομίας στις 6.20 το πρωί. Μία ώρα αργότερα με τηλεβόα καλούνται οι καταληψίες να αποχωρήσουν.
Τελικά στις 08.17 εισέρχονται τρεις διμοιρίες στο Πολυτεχνείο από την οδό Τοσίτσα και η Πυροσβεστική με ηλεκτρικό πριόνι ανοίγει την πύλη επί της Πατησίων. Χωρίς αντίσταση περισσότεροι από 400 καταληψίες συλλαμβάνονται και οδηγούνται στη Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής.
Μία δεκαετία αργότερα, στις 10 Μαΐου 2005, προκαλείται σοβαρό επεισόδιο στον προαύλιο χώρο του Πολυτεχνείου. Οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος και Χρίστος Βερελής φτάνουν στο κτίριο Γκίνη για παρουσίαση βιβλίου, συνοδευόμενοι από την αστυνομική τους φρουρά.
Νεαροί αναρχικοί που το αντιλαμβάνονται στρέφονται εναντίον του φρουρού του κ. Βερελή, ο οποίος πυροβολεί με το υπηρεσιακό του όπλο τραυματίζοντας στην κνήμη έναν 28χρονο. Ακολούθησαν φθορές καταστημάτων και αυτοκινήτων στην οδό Στουρνάρη και κατάληψη, η οποία έληξε έπειτα από πολύωρες διαπραγματεύσεις χωρίς συλλήψεις. Σε ανακοίνωσή της η Σύγκλητος καταδίκασε τον πυροβολισμό και έκανε λόγο για προκλητική επίδειξη αυταρχισμού.
Το 2007, με τον νόμο 3549, αρμόδιο όργανο για άρση του ασύλου είναι πλέον το πρυτανικό συμβούλιο. Το 2011, στον νόμο 4009 (γνωστός και ως «νόμος Διαμαντοπούλου» από την τότε υπουργό Παιδείας), αναφέρεται ότι: «σε αξιόποινες πράξεις που τελούνται εντός των χώρων των ΑΕΙ εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία».
Το 2015 η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ επανέφερε τον ορισμό του ασύλου όπως ίσχυε στον νόμο 3549. Πρόσφατα, στις 8 Ιουλίου 2019, αστυνομικοί πήραν μέρος σε επιχείρηση κατά της εμπορίας και διακίνησης ναρκωτικών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης πραγματοποιώντας επτά συλλήψεις.