Πόσο ΠΑΣΟΚ είναι τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ;
Η στρατηγική του ...
κυβερνώντος κόμματος τα τελευταία χρόνια, από την έκρηξη της κρίσης μέχρι σήμερα, δείχνει πως ο Αλέξης Τσίπρας απολύτως συνειδητά έχει επιλέξει να πατήσει πάνω στα χνάρια του Ανδρέα Παπανδρέου, επιχειρώντας να αντιγράψει τις πρωτοβουλίες, τη ρητορική αλλά και την ευρύτερη στρατηγική του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ.
Η πρόθεση αυτή έχει γίνει ακόμα πιο ξεκάθαρη κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, παρά το γεγονός πως η προσπάθεια Τσίπρα σε πολλές περιπτώσεις δείχνει ως ένα ανακόλουθο με την πραγματικότητα remake, το οποίο, υπό τη δημοσκοπική πίεση και μπροστά στο φάσμα μιας ήττας που θα ανατρέψει το πολιτικό σκηνικό, επιχειρείται με άγαρμπο τρόπο, σαν να εκβιάζει την ταύτιση με το ανδρεοπαπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ.
Το πρώτο προεκλογικό σποτ ΣΥΡΙΖΑ που βγήκε στον αέρα ήταν κοινή αντιγραφή ενός, εμβληματικού για πολλούς, προεκλογικού σποτ του ΠΑΣΟΚ των ετών 1992-1993. Στο βίντεο τότε αποτυπωνόταν η ιστορική διαδρομή του ελληνισμού από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, καταλήγοντας στον Ανδρέα Παπανδρέου. Ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε ως αφετηρία το 1821, αυτό ωστόσο δεν αλλάζει τη βασική σύλληψη που είναι η εξέλιξη των ιστορικών γεγονότων με κατάληξη την παρουσίαση του επικεφαλής –του κ. Τσίπρα εν προκειμένω– ως φυσική συνέχεια της ελληνικής ιστορίας. Το σποτ δεν είναι το μόνο.
Ο Αλέξης Τσίπρας, υπέρμαχος της δύναμης της εικόνας, φαίνεται πως έχει μελετήσει καλά τον Ανδρέα Παπανδρέου. Πρόσφατα, με το τέλος της ομιλίας του στην Καλαμάτα, ένα κοριτσάκι ανέβηκε στη σκηνή όπου του έδωσε ένα μπουκέτο λουλούδια, σε μια ακραιφνή αντιγραφή του 1985.
Τότε, στο Σύνταγμα, ο Ανδρέας Παπανδρέου, στο τέλος της ομιλίας του, δέχθηκε ένα λουλούδι από ένα κοριτσάκι, σε μια επικοινωνιακή έμπνευση του Κώστα Λαλιώτη. Και αν τα παραπάνω ακούγονται ως λεπτομέρειες, υπάρχουν και πιο κεντρικής φύσεως ζητήματα που ο κ. Τσίπρας προσπαθεί να... γίνει Ανδρέας Παπανδρέου.
Το «αντίδοτο»
Η αντισυστημικότητα με την οποία αρέσκεται να εμφανίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ –έχει επανέλθει εσχάτως στην προεκλογική περίοδο– ήταν βασικό στοιχείο του πρώιμου ΠΑΣΟΚ. Ο Ανδρέας Παπανδρέου αναζητούσε σε αυτήν το «αντίδοτο» στον θεσμικό, δημοφιλή και ισχυρό Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Δίνοντας στο πρωτοεμφανιζόμενο ΠΑΣΟΚ χροιά «διαμαρτυρίας» και προτάσσοντας τα ζητήματα της οικονομίας και της «σκληρής διαπραγμάτευσης» με την ΕΟΚ, ο Ανδρέας Παπανδρέου κατάφερε να αποκτήσει τον πρώτο ζωτικό πολιτικό χώρο.
Με ίδια όπλα –έμφαση στην οικονομία και «σκληρή αντιπολίτευση» εναντίον της Ε.Ε., την οποία ωστόσο ακολούθως εγκατέλειψε– αλλά ποντάροντας κυρίως στην πολιτική ανωμαλία, βρήκε ζωτικό χώρο και ο κ. Τσίπρας.
Αντιγραμμένη από το ΠΑΣΟΚ είναι και η στρατηγική για την πρωτοκαθεδρία στην Κεντροαριστερά με στόχο την αποκαθήλωση του απογόνου του... ΠΑΣΟΚ, του ΚΙΝΑΛ. Αν στις εκλογικές αναμετρήσεις που έχουμε μπροστά μας υπάρχει ένας πολύ βασικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ, αυτός είναι να «αφανίσει» το ΚΙΝΑΛ.
Η τακτική είναι και εδώ... Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος είχε ως κεντρική στρατηγική του να πετύχει κάτι αντίστοιχο με την Ενωση Κέντρου, με την κατηγορία πως η ηγεσία της συνεργάζεται με τη Δεξιά του Κωνσταντίνου Καραμανλή, έχοντας πλέον ενταχθεί στο «κατεστημένο».
Ο,τι ακριβώς κάνει δηλαδή ο κ. Τσίπρας με το ΚΙΝΑΛ, με τη διαφορά πως ο Ανδρέας Παπανδρέου συγκρούστηκε με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ενώ ο κ. Τσίπρας, όπως κατηγορείται από το ΚΙΝΑΛ, «συμπορεύεται» με την καραμανλική Δεξιά.
Την ίδια ώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί το τελευταίο διάστημα, μάλλον άτσαλα, να ξεφύγει από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος χρησιμοποιώντας λέξεις που κάποτε αποτελούσαν, όπως επισημαίνει κομματική πηγή, «ταμπού».
Στα τελευταία σποτ, αλλά και στις ομιλίες του Αλέξη Τσίπρα, οι λέξεις «πατρίδα» και «πατριωτισμός» δεν αποφεύγονται όπως παλαιότερα, σε ακόμα μία προσπάθεια αντιγραφής του παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ που χρησιμοποιούσε τους όρους κατά κόρον.
Σε αυτό όμως το πεδίο, ο αντίλογος είναι η μεγάλη διαφοροποίηση Τσίπρα - Παπανδρέου όσον αφορά το όνομα της Μακεδονίας.
Οι ευρωεκλογές της επόμενης Κυριακής αποτελούν ένα πρώτο κρας τεστ όπου θα αποτυπωθεί πόσο πετυχημένη είναι η στρατηγική αντιγραφής. Ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ λέει πάντως στην «Κ» πως «όποιος δεν μπορεί να μιμηθεί, αντιγράφει».