Με ρυθμούς χελώνας ...
προχωράει η υλοποίηση των στρατηγικών επενδύσεων που εντάσσονται στο λεγόμενο καθεστώς ταχείας αδειοδότησης, γνωστό ως fast track.
Οι προσδοκίες που γέννησε ο νόμος 3984/2010, εμπνεύσεως του τότε υπουργού Επικρατείας Χάρη Παμπούκη, διαψεύσθηκαν γρήγορα για λόγους που σχετίζονται με τις γνωστές παθογένειες της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, τις δικαστικές εμπλοκές, αλλά και με την έλλειψη κεφαλαίων.
Από τα συνολικά 19 έργα, τα οποία από το 2010, όταν θεσπίστηκε ο σχετικός νόμος, χαρακτηρίστηκαν στρατηγικές επενδύσεις και εντάχθηκαν στο καθεστώς fast track, μόνο σε δύο έχουν ξεκινήσει να κατασκευάζονται οι σχετικές υποδομές, ενώ καμία δεν είναι ακόμη σε παραγωγική λειτουργία.
Ο λόγος; Η μετατροπή της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων σε κεντρική αδειοδοτική αρχή δεν στάθηκε αρκετή να αποτρέψει τις καθυστερήσεις από τις υπηρεσίες άλλων συναρμόδιων υπουργείων, με τις προθεσμίες που τίθενται από τον νόμο για τις σχετικές διαδικασίες συχνά να μην τηρούνται. Ακόμη και σε περιπτώσεις που ολοκληρώθηκε η αδειοδότηση, δεν υπήρχαν στη συνέχεια τα αναγκαία κεφάλαια από τους επενδυτές για να υλοποιήσουν τις επενδύσεις.
Ειδικότερα, όπως ανέφερε χθες ο διευθυντής στρατηγικών επενδύσεων του Enterprise Greece, Ακης Σκλάβος, στο πλαίσιο δημοσιογραφικής συνάντησης, υποδομές έχουν ξεκινήσει να γίνονται σε δύο μόνο περιπτώσεις:
α) στην τουριστική επένδυση «Kilada Hills» που προβλέπει τη δημιουργία πολυτελούς παραθεριστικού τουριστικού χωριού με ξενοδοχείο 5 αστέρων, γήπεδο γκολφ, παραθεριστικές κατοικίες κ.ά. με επενδυτή τη Mindcompass Overseas A.E.
και β) στην κατασκευή και λειτουργία τουριστικής μονάδας στον Σκορπιό. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρώτη εντάχθηκε στο καθεστώς fast track πριν από περίπου πεντέμισι χρόνια, τον Νοέμβριο του 2013, ενώ η δεύτερη τον Νοέμβριο του 2017.
Σε εξέλιξη, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, είναι η διαδικασία αδειοδότησης της επένδυσης της Vodafone σε δίκτυα νέας γενιάς (έχει ολοκληρωθεί η σχετική αδειοδότηση στο 90% των δήμων που αφορά).
Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις στρατηγικών επενδύσεων, οι οποίες, αν και έλαβαν τελικά όλες τις απαιτούμενες άδειες, βρίσκονται σε αδράνεια είτε λόγω έλλειψης των απαιτούμενων κεφαλαίων είτε λόγω αλλαγής επενδυτικών στόχων.
Σύμφωνα με τον κ. Σκλάβο, τέτοιες περιπτώσεις είναι φωτοβολταϊκά πάρκα που έχουν ενταχθεί στο καθεστώς fast track από το 2011 και το 2012 (με επενδυτικούς φορείς τη Spes Solaris - Solar Concept συμφερόντων Δημήτρη Παναγάκου και εταιρεία συμφερόντων Κοπελούζου).
Αλλη, ιδιαιτέρως σημαντική αιτία που καθυστερεί τη γρήγορη υλοποίηση ή ολοκλήρωση των στρατηγικών επενδύσεων είναι οι προσφυγές που γίνονται από φορείς των τοπικών κοινωνιών στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Αλλη, ιδιαιτέρως σημαντική αιτία που καθυστερεί τη γρήγορη υλοποίηση ή ολοκλήρωση των στρατηγικών επενδύσεων είναι οι προσφυγές που γίνονται από φορείς των τοπικών κοινωνιών στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Αν και η αδειοδότηση της τουριστικής επένδυσης της Loyalward στον Κάβο Σίδερο, στην Κρήτη, έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί μέσα σε 10-12 μήνες, κράτησε πάνω από δυόμισι χρόνια», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σκλάβος.
Ο ίδιος, πάντως, επισήμανε ότι ακριβώς επειδή υπάρχει πλέον η νομολογία από το Συμβούλιο της Επικρατείας, κάποια Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ) εγκρίνονται σε μικρότερο διάστημα, για παράδειγμα μέσα σε 14 μήνες. Ειδικά σε ό,τι αφορά την εν λόγω επένδυση θα πρέπει να πούμε ότι το διάστημα που απαιτήθηκε στην πραγματικότητα ήταν πολύ μεγαλύτερο από τα δυόμισι χρόνια. Η επένδυση εντάχθηκε στο fast track τον Δεκέμβριο του 2012, το ΕΣΧΑΣΕ εγκρίθηκε από το ΣτΕ το 2015, οι προσφυγές εκδικάστηκαν το 2016 και η δικαστική απόφαση εκδόθηκε το 2017.
Η τελευταία συνεδρίαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (ΔΕΣΕ) κατά την οποία εγκρίθηκαν τέσσερις επενδύσεις, έγινε στις 19 Φεβρουαρίου 2019, ενώ αναμένεται να πραγματοποιηθεί μία ακόμη συνεδρίαση λίγο πριν από το Πάσχα και μία τον Μάιο.
Ο ζήλος, πάντως, της κυβέρνησης έρχεται σε αντίθεση με ό,τι προηγήθηκε, καθώς πριν από τον Φεβρουάριο του 2019, η τελευταία φορά που χαρακτηρίστηκε κάποια επένδυση στρατηγική και εντάχθηκε στο καθεστώς fast track ήταν στις 23 Νοεμβρίου 2017, με τις σχετικές αποφάσεις να δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως τον Ιανουάριο του 2018.
Δέκα φάκελοι έργων προϋπολογισμού 2,2 δισ. ευρώ
Δέκα φάκελοι για στρατηγικές επενδύσεις αλλά και δημοτικά έργα βρίσκονται αυτή τη στιγμή ένα βήμα πριν από την προώθησή τους προς έγκριση ή απόρριψη στην αρμόδια Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (ΔΕΣΕ).
Πρόκειται για έργα συνολικού προϋπολογισμού 2,2 δισ. ευρώ, τα οποία προβλέπεται να δημιουργήσουν 2.500-3.000 θέσεις εργασίας. Βεβαίως, για ακόμη μια φορά απουσιάζουν τα επενδυτικά σχέδια που αφορούν στρατηγικές επενδύσεις στη βιομηχανία και μένει να φανεί εάν το υπό επεξεργασία σχετικό νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης θα καλύψει αυτό το κενό. Το εν λόγω νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες.
Ειδικότερα, επτά φάκελοι αφορούν επενδύσεις στον τουρισμό, δύο σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ένας στην ανάπτυξη εμπορικών ακινήτων. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει επίσης κατατεθεί φάκελος που αφορά επένδυση για την παραγωγή φαρμακευτικής κάνναβης, συνδυάζοντας έτσι πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, προϋπολογισμού 120 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον Α. Σκλάβο, από τον Δεκέμβριο του 2018 παρατηρείται μεγάλη ενεργοποίηση των επενδυτών όσον αφορά την κατάθεση φακέλων για την ένταξη σχεδίων στο καθεστώς ταχείας αδειοδότησης.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Enterprise Greece, Γρηγόρης Στεριούλης, επισήμανε ότι μέσα στην επόμενη πενταετία αναμένεται να επενδυθούν στον τουρισμό στην περιοχή της Μεσογείου 26 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 6-8 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν στην Ελλάδα.
Όσον αφορά ειδικά τις ξένες άμεσες επενδύσεις, οι οποίες το 2018 διαμορφώθηκαν σε 3,6 δισ. ευρώ, καταγράφοντας ρεκόρ δωδεκαετίας, ο κ. Στεριούλης ανέφερε ότι στόχος μέσα στην επόμενη διετία είναι οι ξένες άμεσες επενδύσεις να φτάσουν τα 5 δισ. ευρώ και επόμενος στόχος, χωρίς ωστόσο να τον προσδιορίσει χρονικά, να ανέλθουν σε 10 δισ. ευρώ.