Μπορεί η Ελλάδα να μην ...
έχει διαμορφώσει ακόμη θεσμικό πλαίσιο για την ηλεκτροκίνηση, αλλά οι επιχειρήσεις βλέπουν ότι και εδώ –όπως και σε όλο τον κόσμο– δημιουργούνται ευκαιρίες για επικερδείς δραστηριότητες και ήδη κάποιες κάνουν τις πρώτες διερευνητικές κινήσεις προκειμένου να πλασαριστούν σε αυτή τη νέα αγορά.
Θέμα χρόνου είναι η δραστηριοποίηση στην ελληνική αγορά της Blink Charging, μιας από τις κορυφαίες εταιρείες των ΗΠΑ στον τομέα διάθεσης και υπηρεσιών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Η αμερικανική εταιρεία ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα τη σύσταση κοινοπραξίας με την ελληνική εταιρεία Eunice Energy, που από το 2001 δραστηριοποιείται στην αγορά των ΑΠΕ για την από κοινού δραστηριοποίησή τους στην εγχώρια αγορά ηλεκτροκίνησης που μόλις αναπτύσσει τον βηματισμό της, ακολουθώντας με υστέρηση, αλλά σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης την παγκόσμια τάση εξηλεκτρισμού των αυτοκινήτων.
Η Ελλάδα θα αποτελέσει τη βάση της αμερικανικής εταιρείας για την είσοδό της στη ραγδαία αναπτυσσόμενη ευρωπαϊκή αγορά, που κινείται με οδηγό την πολιτική της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή, που έχει θέσει ως στόχο τη μείωση κατά 37,5% των εκπομπών των αυτοκινήτων έως το 2030.
Οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της αγοράς ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα –μόλις 0,1% ήταν το 2018 το μερίδιο των αμιγώς ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων στο σύνολο των επιβατικών οχημάτων–, σε συνδυασμό με την επίτευξη των δεσμευτικών στόχων για το 2030, δημιουργούν προϋποθέσεις για μια νέα, πολλά υποσχόμενη αγορά, την οποία βολιδοσκοπούν ήδη ξένοι και εγχώριοι επενδυτές.
Δύο ακόμη αμερικανικές εταιρείες και μία ευρωπαϊκή έχουν επισκεφθεί τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομίας Στέργιο Πιτσιόρλα για να δηλώσουν το ενδιαφέρον τους για επενδύσεις στην Ελλάδα. Οι ξένοι επενδυτές παρουσίασαν στον υπουργό επενδυτικά σχέδια για την εγκατάσταση και λειτουργία μονάδας παραγωγής πυκνωτών στη Θεσσαλονίκη και την εγκατάσταση και λειτουργία μονάδας παραγωγής μικρών ηλεκτρικών οχημάτων στην Πάτρα.
Στην αναπτυσσόμενη αγορά της ηλεκτροκίνησης εμπλέκονται αυτοκινητοβιομηχανίες, εταιρείες ηλεκτρισμού, εταιρείες μπαταριών και εταιρείες σταθμών φόρτισης και όλοι στρέφουν το ενδιαφέρον της στην «παρθένα» αγορά της Ελλάδας.
Η κοινοπραξία Βlink Europe, όπως δηλώνει στην «Κ» ο τεχνικός διευθυντής της Εunice Energy, Γιώργος Πεχλιβάνογλου, έχει έτοιμο μπίζνες πλαν για τη δραστηριοποίησή της στην Ελλάδα και αναμένει την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για να το θέσει άμεσα σε εφαρμογή.
«Μια εταιρεία με ηγετική θέση στην Αμερική δεν μπορεί παρά να κάνει μια δυναμική είσοδο», τονίζει ο ίδιος και αποκαλύπτει ότι το μπίζνες πλαν της εταιρείας –η οποία, όπου πηγαίνει, φέρνει μαζί της και τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες της Αμερικής– περιλαμβάνει δύο πυλώνες.
Δίκτυο φόρτισης
Ο πρώτος είναι η ανάπτυξη εθνικού δικτύου φόρτισης και ο δεύτερος η λειτουργία πλατφόρμας που θα ενοποιεί το τεχνικό κομμάτι φόρτισης αλλά και το τιμολογιακό και θα επιτρέπει σε όλους να φορτίζουν τις μπαταρίες ανεξάρτητα από το εάν είναι μέλη της Blink και σε όλα τα νομίσματα.
Μέσω της Ελλάδας η αμερικανική εταιρεία προσβλέπει στην επέκτασή της, σε συνεργασία πάντα με την Εunice Energy, και στις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων και της ανατολικής Ευρώπης, όπου επίσης οι ρυθμοί ανάπτυξης της ηλεκτροκίνησης είναι χαμηλοί.
Στοχεύει επίσης και στις ανεπτυγμένες αγορές της Ευρώπης, οι οποίες δεν διαθέτουν ακόμη την τεχνογνωσία διαχείρισης του τεχνικού και τιμολογιακού κομματιού της αμερικανικής αγοράς, που υπήρξε και η πρωτοπόρος στον τομέα της ηλεκτροκίνησης.
Μέσω της πλατφόρμας που έχει αναπτύξει η Blink Charging ο πελάτης θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να ενημερωθεί για τα σημεία φόρτισης, σε πόση απόσταση βρίσκονται, να μπορεί να κλείσει κάποιο την ώρα που θα το χρειαστεί, να ενημερωθεί για το κόστος, να πληρώσει ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο πάροχός του σε ηλεκτρικό ρεύμα κ.λπ. Αυτή την τεχνογνωσία η Blink Charging είναι έτοιμη να την εξάγει στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας και της κοινοπραξίας Βlink Europe.
Τα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως και σε όλη την Ευρώπη, αποτελούν τα φιλέτα της αγοράς, ενώ σε δεύτερο πλάνο βρίσκονται και αποκλεισμένες περιοχές. Οι εταιρικοί στόλοι αυτοκινήτων και τα αυτοκίνητα των δήμων είναι το κατεξοχήν πελατολόγιο της βιομηχανίας ηλεκτροκίνησης στην πρώτη φάση ανάπτυξης της αγοράς.
Ηλεκτρικό ένα στα δέκα αυτοκίνητα έως το 2030 στην Ελλάδα
Σε μια προσπάθεια να προλάβει τις εξελίξεις με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η Ελλάδα έχει θέσει μέσω του εθνικού σχεδίου ενέργειας ένα φιλόδοξο στόχο, που προβλέπει ότι το 2030 τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που θα κινούνται στη χώρα θα αντιπροσωπεύουν το 10% του συνόλου.
Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός, θα πρέπει έως το 2030 ένα στα δέκα αυτοκίνητα να είναι ηλεκτρικό και από το 2025 ένα στα δύο αυτοκίνητα που πωλούνται θα πρέπει να είναι ηλεκτροκίνητο. Με βάση αυτό το δεδομένο, ο στόλος των αμιγώς ηλεκτρικών αυτοκινήτων από 400 περίπου σήμερα θα φτάσει τις 15.000 και ο απαραίτητος αριθμός σημείων φόρτισης στις 2.300.
Παρά τον φιλόδοξο στόχο, ωστόσο, η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει το θεσμικό πλαίσιο για την ανάπτυξη σταθμών φόρτισης με αποτέλεσμα το επενδυτικό ενδιαφέρον να παραμένει «παγωμένο». Η υλοποίησή του συνδέεται επίσης με την παροχή κινήτρων, μοντέλο που ακολούθησαν όλες οι προηγμένες αγορές της Ευρώπης.
Η Γερμανία, για παράδειγμα, επιδοτεί με 2.000 ευρώ την αγορά ηλεκτροκίνητου αυτοκινήτου, ενώ η Νορβηγία, της οποίας τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 50% του στόλου της, έχει καθιερώσει την απαλλαγή τους από φόρους και διόδια, καθώς και τη δωρεάν στάθμευση.
Όλα τα ταξί στο Όσλο από το 2023 θα πρέπει να εκπέμπουν μηδενικούς ρύπους όπως επίσης και όλα τα αυτοκίνητα έως το 2025. Η Γαλλία ανακοίνωσε μόλις πρόσφατα ότι θα επενδύσει 700 εκατ. ευρώ τα επόμενα πέντε χρόνια για να ενισχύσει την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης και η Ολλανδία έχει ήδη πάρει απόφαση όλα τα αυτοκίνητα που θα εγγράφονται μετά το 2030 θα είναι μηδενικών ρύπων, δηλαδή ηλεκτροκίνητα.
Η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει, χωρίς να έχει θεσμοθετήσει ακόμη, την επιδότηση 1.000 ευρώ για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου, ενώ έχει ήδη θεσπίσει την απαλλαγή τους από την καταβολή τελών κυκλοφορίας, τελών ταξινόμησης και φόρου πολυτέλειας.
Από ελληνικής πλευράς, τις εξελίξεις παρακολουθούν οι εταιρείες πετρελαιοειδών, που θα πρέπει υποχρεωτικά να υποκαταστήσουν τις απώλειες που θα έχουν από τα υγρά καύσιμα κίνησης με την επέκτασή τους στην ηλεκτροκίνηση, αλλά και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ηλεκτρική ενέργεια.
Τα πρατήρια της Shell και της Αvin (όμιλος Μotor Oil) έχουν προχωρήσει σε πιλοτική τοποθέτηση ταχυφορτιστών σε πρατήρια στους κεντρικούς οδικούς άξονες και συγκεκριμένα η Avin σε 4 πρατήρια στην Ιόνιο Οδό, στις περιοχές Ευηνοχώρι Μεσολογγίου και Επισκοπικό Ιωαννίνων, και η Shell σε πρατήριο στη Φιλιππιάδα πριν από τα Ιωάννινα και σε πρατήριο στην Αμαλιάδα.
Η ΕΚΟ (όμιλος ΕΛΠΕ) έχει εγκαταστήσει ταχυφορτιστές σε πρατήρια της εθνικής οδού, στον Ψαθόπυργο Αχαΐας και σε πρατήρια στο Μαρούσι, στη Γλυφάδα και στην Κηφισιά.
Στις υποδομές της αγοράς ηλεκτροκίνησης εισέρχεται και ο ΔΕΔΔΗΕ με ένα φιλόδοξο σχέδιο που περιλαμβάνει σε πρώτη φάση την εγκατάσταση 150 σταθμών φόρτισης σε νησιά και σε δεύτερη φάση την εγκατάσταση 1.000-1.200 σταθμών φόρτισης στην ηπειρωτική χώρα.
Σχέδια για την ηλεκτροκίνηση έχει ανακοινώσει και η ΔΕΗ, ενώ οι ιδιωτικές εταιρείες του κλάδου ηλεκτρισμού αναμένουν την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για να πάρουν θέση στη νέα αγορά.
Μεγάλα περιθώρια
Στην Ελλάδα μόλις 0,1% του στόλου των αυτοκινήτων που κινούνται στη χώρα είναι αμιγώς ηλεκτροκίνητα. To 2018 ταξινομήθηκαν μόνο 88 ηλεκτροκίνητα οχήματα. Η κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο να φθάσουν το 10% έως το 2030. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως για να επιτευχθεί ο στόχος, από το 2025 και μετά, ένα στα δύο οχήματα που πωλούνται θα είναι ηλεκτροκίνητο.
Ισχυρά κίνητρα
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δίνουν ισχυρά κίνητρα για να κατευθύνουν τους καταναλωτές στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Στη Γερμανία, η αγορά τέτοιων οχημάτων επιδοτείται με 2.000. Στη Νορβηγία απαλλάσσονται από φόρους και διόδια, ενώ έχουν και δωρεάν πάρκινγκ. Η Γαλλία θα επενδύσει 700 εκατ. ευρώ τα επόμενα πέντε χρόνια για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης.
Ο χρόνος φόρτισης
Ακόμη και στις πιο ώριμες αγορές η ηλεκτροκίνηση αντιμετωπίζει προβλήματα. Στη Νορβηγία, όπου το 43,5% των οχημάτων που πουλήθηκαν το 2018 ήταν ηλεκτροκίνητα, το δίκτυο φόρτισης είναι ελλιπές.
Επιπλέον, ο χρόνος φόρτισης είναι μεγάλος, από 8 έως 13 ώρες, ανάλογα με την μπαταρία. Ωστόσο, τα ισχυρά κίνητρα από το κράτος καθιστούν την αγορά τέτοιων οχημάτων συμφέρουσα.