Τα σχέδια για την ...
έκδοση ενός δεκαετούς ομολόγου, που είχαν «παγώσει» εδώ και ένα χρόνο, ξαναζεσταίνει τώρα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, με πιθανό χρονικό ορίζοντα, μάλιστα, τον Μάρτιο.
Η έκδοση θα αφορά βεβαίως ένα χαμηλό ποσό και αναμένεται να πραγματοποιηθεί σε «προστατευμένο» περιβάλλον (όπως έγινε και με το 5ετές, που προηγήθηκε), αποσκοπώντας κυρίως στη δημιουργία θετικών εντυπώσεων, ενώ η τελική απόφαση για την υλοποίησή της τελεί υπό προϋποθέσεις, που δεν είναι ακόμη διασφαλισμένες.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες από πηγές που γνωρίζουν τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, της μεγάλης απόφασης για την έκδοση του πρώτου δεκαετούς ομολόγου, μετά την υπαγωγή της χώρας στα μνημόνια, πρέπει να προηγηθούν τρία σημαντικά βήματα: έγκριση από τους θεσμούς του διάδοχου σχήματος του νόμου Κατσέλη, έγκριση του νέου πλαισίου για τη μείωση των κόκκινων δανείων και μια θετική απόφαση του Eurogroup της 11ης Μαρτίου για το 1 δισ. ευρώ και την επιτυχή ολοκλήρωση της 2ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.
Στην πραγματικότητα, όλα καταλήγουν στην κατάσταση των τραπεζών, καθώς είναι σαφές ότι η επενδυτική κοινότητα την αντιμετωπίζει ως το μεγαλύτερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας. Ετσι, όπως εξηγούν οι πηγές, μόνο εφόσον αρθεί, έως ένα βαθμό τουλάχιστον, η αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει σήμερα το μέλλον του τραπεζικού συστήματος, μπορεί να ελπίζει κανείς ότι οι αγορές θα δουν με θετικό μάτι την έκδοση ενός τόσο μακροπρόθεσμου τίτλου εκ μέρους της Ελλάδας.
Προς το παρόν, οι θεσμοί, κυρίως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, επιφυλάσσονται να απαντήσουν αφού πρώτα μελετήσουν την πρόταση για το διάδοχο σχήμα του ν. Κατσέλη, την οποία αναμένεται να πάρουν στα χέρια τους την ερχόμενη εβδομάδα.
Σημειώνεται ότι, σε πρώτη φάση τουλάχιστον, είχαν διατυπώσει επιφυλάξεις για το υψηλό όριο αντικειμενικής αξίας της προστατευόμενης πρώτης κατοικίας (250.000 ευρώ). Θα εξετάσουν, πάντως, τώρα και τις άλλες παραμέτρους, ενώ το γεγονός ότι οι τραπεζίτες έχουν συμφωνήσει είναι ένα θετικό στοιχείο.
Ως προς τις προτάσεις για τη μείωση των κόκκινων δανείων, υπάρχουν ερωτήματα ως προς την αντιμετώπισή τους από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM).
Οπως είναι γνωστό, προς συζήτηση είναι δύο προτάσεις, του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, για ένα σχήμα προστασίας ενεργητικού (APS), την οποία υιοθέτησε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, και της Τράπεζας της Ελλάδος για ένα όχημα ειδικού σκοπού (SPV) με χρήση του αναβαλλόμενου φόρου.
Η πρώτη, για το APS, που βασίζεται στο ιταλικό μοντέλο, αναμένεται να αποσταλεί στους θεσμούς την ερχόμενη εβδομάδα. Στην ιδανική περίπτωση που θα γίνονταν δεκτά και τα δύο σχήματα, εκτιμάται ότι το 2021 το ποσό των κόκκινων δανείων θα μπορούσε να περιοριστεί σε μονοψήφιο νούμερο, κάτι που θα εξέπεμπε ασφαλώς ένα θετικό σήμα στις αγορές. Εστω, όμως, και το ένα σχέδιο να γίνει δεκτό εντός του επόμενου μήνα, όπως εκτιμούν οι πηγές, θα βελτιωνόταν το κλίμα για μια νέα έξοδο στις αγορές.
Η έκθεση των θεσμών για τη δεύτερη μεταμνημονιακή αξιολόγηση και η απόφαση των υπουργών για την παραχώρηση του οφέλους του 1 δισ. ευρώ (επιστροφές κερδών των κεντρικών τραπεζών της Ευρωζώνης από ελληνικά ομόλογα και επιτοκιακού κέρδους επί δανείων του δεύτερου προγράμματος) θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από τη συμφωνία στο διάδοχο σχήμα του ν. Κατσέλη, αλλά όχι μόνο.
Υπάρχουν ένα σωρό άλλες εκκρεμότητες και η γνωστή δυσανεξία της Γερμανίας για τη μη εφαρμογή των συμφωνηθέντων και ειδικότερα για την παράταση του χαμηλού ΦΠΑ στα ακριτικά νησιά, που πλήττονται από τις μεταναστευτικές ροές, που μπορεί να επηρεάσουν τις τελικές αποφάσεις.
Πάντως, πηγές της αγοράς ομολόγων επισημαίνουν ότι αν τα τρία αυτά βήματα γίνουν ομαλά (ακόμη περισσότερο αν μεσολαβήσει και μια αναβάθμιση από τη Moody’s που αναμένεται να δώσει την αξιολόγησή της την 1η Μαρτίου) και δεν έχει εν τω μεταξύ προκληθεί κάποια αναταραχή στις διεθνείς αγορές, θα ήταν σκόπιμο να αποτολμήσει η κυβέρνηση την έκδοση του δεκαετούς κατά την αμέσως επόμενη έξοδό της στην αγορά, παρά αργότερα. Μια άποψη την οποία φαίνεται να συμμερίζονται –επί του παρόντος τουλάχιστον– και στο οικονομικό επιτελείο, καθώς εξυπηρετεί και τις εκλογικές σκοπιμότητες της κυβέρνησης.
Οπως εξηγούν οι πηγές, αργότερα είναι πιο πιθανό να δυσκολέψουν οι συνθήκες στις αγορές, λόγω ευρωεκλογών, αλλά και του ελληνικού εκλογικού σκηνικού, ακυρώνοντας κάθε σχέδιο έκδοσης 10ετούς ομολόγου.
Αντίθετα, τώρα οι συνθήκες είναι ευνοϊκές, η απόδοση του δεκαετούς έχει υποχωρήσει σημαντικά τις τελευταίες ημέρες (την Παρασκευή βρισκόταν στο 3,82%) και αν δεν συμβεί κάποια απροσδόκητη αρνητική εξέλιξη (τη φοβούνται κυρίως από την Ιταλία) και κλείσουν θετικά τα προαναφερθέντα τρία μέτωπα, θα μπορέσει ίσως η Ελλάδα να κάνει το μεγάλο βήμα.
Η HSBC εκτιμούσε σε ανάλυσή της την περασμένη Πέμπτη ότι το επόμενο βήμα για την Ελλάδα θα είναι η έκδοση ενός δεκαετούς ομολόγου.