Σκοπιανό: Κινήσεις εκτόνωσης και κόκκινες γραμμές


Η παραδοχή του ...

πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ, στη χθεσινή συνάντησή του με τον Αλέξη Τσίπρα στο Νταβός, ότι, παρά τις δικές του προσπάθειες να το διαχειριστεί, το ζήτημα της αλλαγής του συντάγματος της ΠΓΔΜ «είναι πολύ δύσκολο θέμα» οριοθετεί από μόνη της το υπαρκτό περιοριστικό πλαίσιο των δύσκολων πολιτικών ισορροπιών στα Σκόπια και, κατ’ επέκταση, τις δυσκολίες στην επίτευξη συμφωνίας για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας, εφόσον, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο κ. Τσίπρας επέμεινε στην αναγκαιότητα αλλαγών στο σύνταγμα. 
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ είπε ότι στο παρελθόν ελληνικές κυβερνήσεις είχαν αποδεχθεί την ονομασία «Μακεδονία - Σκόπια», αλλά και διπλή χρήση, δηλαδή άλλη ονομασία στο εσωτερικό και άλλη στο εξωτερικό. Δεν διευκρινίζεται, ωστόσο, αν ο κ. Τσίπρας ζήτησε να μάθει ποιες κυβερνήσεις τα είχαν αποδεχθεί.
Στο διά ταύτα της χθεσινής συνάντησης, οι δύο πρωθυπουργοί παρουσίασαν τις βασικές κόκκινες γραμμές τους και ορισμένες κινήσεις που θα συμβάλουν στην εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης. 
Πάντως, η πρώτη κοινοβουλευτική διαδικασία που σχετίζεται με το ζήτημα θα έρθει πιο σύντομα απ’ ό,τι αναμενόταν, καθώς ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε ότι, ως χειρονομία καλής θέλησης, η κυβέρνηση θα φέρει προς κύρωση στο ελληνικό Κοινοβούλιο τη δεύτερη φάση της συμφωνίας σύνδεσης της ΠΓΔΜ με την Ε.Ε. 
Προφανώς, και με αυτή την αφορμή, θα «χαρτογραφηθούν» στη Βουλή οι προθέσεις και οι διαθέσεις όλων των πολιτικών δυνάμεων. Η Αθήνα θα προωθήσει, επίσης, την υποψηφιότητα της ΠΓΔΜ για την Πρωτοβουλία Αδριατικής - Ιονίου.
Ως απτή απόδειξη της δέσμευσης της κυβέρνησής του να προχωρήσει στην κατεύθυνση εξεύρεσης λύσης, ο κ. Ζάεφ ανακοίνωσε την αλλαγή ονομασίας στο αεροδρόμιο των Σκοπίων και στην κεντρική λεωφόρο της πόλης, που αμφότερα ονομάζονται σήμερα «Μέγας Αλέξανδρος».
Οσον αφορά τις κόκκινες γραμμές, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι προϋπόθεση για την επίτευξη συμφωνίας στο ζήτημα της ονομασίας, που θα πρέπει να είναι σύνθετη ονομασία με ισχύ έναντι όλων, είναι να αντιμετωπιστεί ο αλυτρωτισμός «και μάλιστα με εγγυήσεις ότι δεν θα αφήσουμε κανένα ανοικτό παράθυρο ώστε να δημιουργηθούν παρόμοιες προκλήσεις στο μέλλον». 
Προφανώς, η Αθήνα επιδιώκει όχι απλώς την απάλειψη των αλυτρωτικών αναφορών στο σύνταγμα της ΠΓΔΜ, αλλά και τη συμπερίληψη κάποιας δέσμευσης ότι το σύνταγμα δεν θα μπορεί να αλλάξει εκ νέου στο μέλλον. Ο κ. Ζάεφ, από την πλευρά του, περιέγραψε την επιδιωκόμενη λύση ως τέτοια που «να λαμβάνει υπόψη την εθνική αξιοπρέπεια των λαών».
Ο κ. Τσίπρας ανακοίνωσε, επίσης, την εντατικοποίηση των συνομιλιών για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, οι οποίες άρχισαν με ελληνική πρωτοβουλία το 2016.
Ο επόμενος σταθμός στη διαδικασία διαπραγμάτευσης τοποθετείται την επόμενη εβδομάδα, όταν ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς θα επισκεφθεί Αθήνα και Σκόπια στις 30 και 31 Ιανουαρίου, αντίστοιχα.
Η χθεσινή συνάντηση στο Νταβός διήρκεσε τρεις ώρες. Στην αρχή, για περίπου δύο ώρες συναντήθηκαν οι κ. Τσίπρας και Ζάεφ και την τρίτη ώρα οι συνομιλίες συνεχίσθηκαν με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών Ν. Κοτζιά και Ν. Ντιμιτρόφ. 
Ο κ. Κοτζιάς, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των δηλώσεων των δύο πρωθυπουργών, αναφερόμενος στα αποτελέσματα της συνάντησης και ιδιαίτερα στη χειρονομία καλής θέλησης από την πλευρά των Σκοπίων, έσπευσε να αναρτήσει στο Τwitter το μήνυμα: «Με την αδράνειά τους άφησαν να κτίζονται “αλυτρωτικοί Μεγαλέξανδροι”. 
Με την εξωτερική μας πολιτική βάζουμε τέλος στους αλυτρωτισμούς. Ο λαός θα δει και θα κρίνει. Οι συνθήκες φτιάχνονται με τη δράση μας, όχι με ανόητες μεγαλοστομίες αδράνειας», ασκώντας κριτική στους χειρισμούς των προηγούμενων κυβερνήσεων.
«Ο κ. Τσίπρας δεν μπορεί να διαπραγματευθεί με βάση το εθνικό συμφέρον», ήταν η αντίδραση της Ν.Δ. μετά τις δηλώσεις Τσίπρα - Ζάεφ. Στην ανακοίνωση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης επισημαίνεται ότι κανείς από τους δύο πρωθυπουργούς δεν έκανε αναφορά σε αναθεώρηση του συντάγματος της ΠΓΔΜ, που από τη Ν.Δ. προσδιορίζεται ως απαραίτητη προϋπόθεση για την επίλυση του προβλήματος.