Ο πρόεδρος Τραμπ και ο ...
αντιπρόεδρος Πενς περιμένουν να ακούσουν από τον Αλέξη Τσίπρα ποιο ρόλο θέλει να διαδραματίσει η Ελλάδα στην Ανατολική Μεσόγειο, πώς προτίθεται να το πράξει, και πώς αυτός συνάδει με τα αμερικανικά συμφέροντα.
Το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τη συγκεκριμένη περιοχή παρουσιάζεται αυτή τη στιγμή αυξημένο για μια σειρά από λόγους: από τον ανταγωνισμό με τη Μόσχα, την αβεβαιότητα γύρω από την πορεία της Τουρκίας, και την αυξανόμενη απειλή της ισλαμιστικής τρομοκρατίας, μέχρι τις προοπτικές που διαφαίνονται στον ενεργειακό τομέα.
Το περιφερειακό γεωπολιτικό σκηνικό φέρνει πιεστικά την Ελλάδα στο προσκήνιο αναβαθμίζοντας την υπεραξία της γεωγραφικής της θέσης την ώρα που, όπως διαπίστωσε η «Κ» τις προηγούμενες ημέρες, η αίσθηση που υπάρχει αυτή την περίοδο στην αμερικανική πρωτεύουσα για τη χώρα είναι πολύ θετική.
Σε αυτό έχει συμβάλει και η έντονη ενεργοποίηση του Αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα, Τζέφρεϊ Πάιατ, ο οποίος, ως απόρροια του πρωταγωνιστικού ρόλου που διαδραμάτισε στην ουκρανική κρίση, έχει δημιουργήσει διαύλους επικοινωνίας με όλα τα κέντρα εξουσίας της Ουάσιγκτον, όπως και με σημαντικές δεξαμενές σκέψης που επεξεργάζονται σε μακρόπνοο ορίζοντα τη χάραξη της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Στο Οβάλ Γραφείο
Παράλληλα, με δεδομένη την ιδιαίτερη προσωπικότητα του Ντόναλντ Τραμπ, στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης υπογραμμίζουν τη μεγάλη σημασία που έχει να υπάρξει καλή προσωπική χημεία ανάμεσα στον Ελληνα πρωθυπουργό και τον Αμερικανό πρόεδρο.
Ο κ. Τραμπ έχει θετική εικόνα για τους Ελληνες, όπως είπε και ο ίδιος κατά τον εορτασμό της ελληνικής ανεξαρτησίας στον Λευκό Οίκο, τον περασμένο Μάρτιο. Αναφορές στην ελληνοαμερικανική κοινότητα και τον ρόλο που διαδραματίζει στην πολιτική και οικονομική ζωή των ΗΠΑ θα δημιουργήσουν το σωστό πλαίσιο.
Επίσης, η προβολή της συμβολικής αξίας της Ελλάδας για τη Δύση ως λίκνου της δημοκρατίας, και η διασύνδεσή της με το γεγονός ότι η Αμερική είναι σήμερα η μεγαλύτερη δημοκρατία του κόσμου.
Τέλος, η επισήμανση ότι, λόγω γεωγραφίας, η Ελλάδα αποτελεί την πρώτη γραμμή του μετώπου της Δύσης έναντι της ισλαμιστικής τρομοκρατίας, θα κινήσει το ενδιαφέρον του Αμερικανού προέδρου και θα δημιουργήσει το υπόβαθρο για περαιτέρω συζητήσεις στα θέματα ουσίας, από τη γεωπολιτική και την ενέργεια, μέχρι την οικονομία.
Σε ό,τι αφορά την κρίση που παρατηρείται στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, θα μπορούσε να υπάρξει έμμεση αναφορά σε αυτές. Ο κ. Τσίπρας έρχεται στην Ουάσιγκτον ως ο ηγέτης μιας αξιόπιστης συμμάχου που είναι πρόθυμη να εμβαθύνει μια ήδη εξαιρετικά στενή συνεργασία.
Σε αντίθεση, δε, με άλλους ηγέτες χωρών της περιοχής, παρά τις ιδεολογικές καταβολές του, δεν υβρίζει τις ΗΠΑ, αλλά αναγνωρίζει τα οφέλη της διμερούς σχέσης και προσβλέπει στη συνέχισή της. Ο κ. Τσίπρας πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη του πόσο άσχημο είναι αυτή τη στιγμή το κλίμα για την Τουρκία στην Ουάσιγκτον.
Σε ιδεολογικό επίπεδο, υπάρχει φυσικά χάσμα, το οποίο ωστόσο ο κ. Τσίπρας μπορεί να επιχειρήσει να καταστήσει τρόπον τινά πλεονέκτημα, προβάλλοντας το γεγονός ότι για την Ελλάδα η συμμαχία με τις ΗΠΑ αποτελεί «εθνική στρατηγική επιλογή», καθώς και η αντιπολίτευση κινείται στην ίδια γραμμή, μια πραγματικότητα που διευκολύνει τη χάραξη εκ μέρους των ΗΠΑ μακρόπνοων σχεδίων συνεργασίας με την Ελλάδα, κάτι που δεν ισχύει με άλλες χώρες.
Οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις συνεργάζονται άψογα σε επιχειρησιακό επίπεδο με τις αμερικανικές, ενώ διαθέτουν στην ηγεσία τους έμπειρους αξιωματικούς, με ξεκάθαρο δυτικό προσανατολισμό, οι οποίοι διατηρούν πολύ καλές προσωπικές σχέσεις με τους Αμερικανούς ομολόγους τους και λειτουργικούς διαύλους επικοινωνίας μαζί τους.
Αμυνα και ενέργεια
Ταυτόχρονα, ο πρόεδρος αλλά και το κατεστημένο των ΗΠΑ στον χώρο της άμυνας αναγνωρίζουν το γεγονός ότι, παρά την οικονομική κρίση, η Ελλάδα εξακολουθεί να δίνει πάνω από το 2% του ΑΕΠ στην άμυνα.
Η συγκυρία προσφέρει ευκαιρίες σε ένα ευρύ φάσμα. Από τη χρήση της βάσης της Σούδας προς όφελος και των δύο χωρών, την αναβάθμιση των ελληνικών F16 και τον ρόλο του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο για το προσφυγικό, μέχρι τη στήριξη των ΗΠΑ στο ΔΝΤ και την προσέλκυση επενδύσεων, ομογενών (Εθνική Ασφαλιστική) αλλά και Αμερικανών.
Εξαιρετικά σημαντική, και για τις δύο χώρες, είναι τέλος η προοπτική συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα για την ανακάλυψη και αξιοποίηση κοιτασμάτων στην ελληνική επικράτεια και τη μεταφορά αερίου από τις ΗΠΑ, την Αν. Μεσόγειο και την κεντρική Ασία, μέσω της Ελλάδας, τόσο προς τα Βαλκάνια όσο και προς τη Δυτική Ευρώπη (ΤΑΡ, IGB, East Med). Η εμπλοκή αμερικανικών εταιρειών σε όλα αυτά τα μεγάλα έργα είναι κάτι που δεν θα αγνοήσει ο Ντόναλντ Τραμπ.
Το σκηνικό κοινής προσέγγισης με τις ΗΠΑ συμπληρώνουν τα δύο τριμερή σχήματα στρατηγικών συνεργασιών στα οποία συμμετέχει η Ελλάδα, όπως και η Κύπρος, με το Ισραήλ και με την Αίγυπτο. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου και ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αλ Σίσι είναι οι ξένοι ηγέτες με τους οποίους ο Τραμπ έχει ίσως τις στενότερες σχέσεις.