Μια μακρά διαδικασία ...
συζητήσεων μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων, η οποία έχει ως πρώτο, σημαντικό βήμα την καλλιέργεια μιας νέας, καλύτερης σχέσης με την Ελλάδα και την αποστασιοποίηση από το καθεστώς Γκρούεφσκι, αλλά δίχως καμία νέα πρόταση για το ονοματολογικό, περιέγραψε χθες το βράδυ ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Νικόλα Ντιμιτρόφ, στη συνέντευξη που παραχώρησε στον ΣΚΑΪ και τον Αλέξη Παπαχελά.
Ο κ. Ντιμιτρόφ αναφέρθηκε επανειλημμένως στην ανάγκη να ανοίξει η ευρωατλαντική προοπτική της χώρας του, με βασικό επιχείρημα του την περιφερειακή σταθερότητα αλλά και τις απειλές για την συνοχή της χώρας του.
Επί τούτου αναφέρθηκε στην ανάγκη «να ηττηθεί ο φόβος της ομοσπονδοποίησης», παραπέμποντας σαφώς στις εντάσεις που κατά καιρούς έχουν σημειωθεί με τον αλβανικό πληθυσμό στα ανατολικά της χώρας.
Επανέλαβε την θέση του περί εισόδου στο ΝΑΤΟ με την προσωρινή ονομασία της χώρας του (ΠΓΔΜ), κάτι που - όπως είναι γνωστό - είχε απορριφθεί από την Ελλάδα στο Βουκουρέστι ήδη από το 2008.
Περιέγραψε την είσοδο σε ΕΕ και ΝΑΤΟ ως στρατηγικό στόχο για τα Σκόπια, λέγοντας ότι η χώρα του βρίσκεται «στην αίθουσα αναμονής για πολλά χρόνια» και χαρακτήρισε το 2008 ως «τεράστια αποτυχία για το έθνος μου».
Στις ερωτήσεις του Αλέξη Παπαχελά περί του αλυτρωτισμού που έχει αναδυθεί στο παρελθόν στα Σκόπια, είτε σε σχολικά βιβλία, είτε σε επίπεδο συμβολισμών, όπως η ανέγερση αγαλμάτων αρχαίων Μακεδόνων και άλλων Ελλήνων, ο κ. Ντιμιτρόφ επιχείρησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις. «Η ιστορία είναι για τους ιστορικούς», είπε και δήλωσε ότι ο ίδιος δεν είναι «οπαδός» των αγαλμάτων. Επίσης, υπογράμμισε ότι «δεν είναι ιδιαίτερα σοφό» να εργάζεσαι και να καλλιεργείς σχέσεις για πράγματα «που συνέβησαν πριν από πολύ καιρό».
Ο κ. Ντιμιτρόφ επισήμανε ότι η κυβέρνηση θα ζυγίσει και την άποψη της κοινής γνώμης, αναφερόμενος, εμμέσως πλην σαφώς, στην ήδη γνωστή άποψή της κυβέρνησης των Σκοπίων περί προσφυγής σε δημοψήφισμα, σε περίπτωση απόφασης για τροποποίηση της συνταγματικής ονομασίας της χώρας.
Ωστόσο, υπογράμμισε ότι δεν θα ακολουθήσουν άλλες ανεγέρσεις αγαλμάτων, ούτε και αλλαγές ονομασιών σε περιοχές ή κτίρια. «Τα μηνύματα που ήταν προς την λανθασμένη κατεύθυνση, θα τα αλλάξουμε», τόνισε.
Επίσης, ουσιαστικά απέφυγε να απαντήσει στις ερωτήσεις περί των σχολικών εγχειριδίων που προβάλουν τον χάρτη μιας «Μεγάλης ΠΓΔΜ» που περιλαμβάνει και Ελληνικά εδάφη. Αντιθέτως, επισήμανε ότι το «αλυτρωτικό επιχείρημα» είναι ριζωμένο στον Ελληνικό δημόσιο διάλογο και, όπως είπε, ο ίδιος προτιμά τα κοινά χαρακτηριστικά, όπως η κοινή Ευρωπαϊκή ιστορία. «Δεν έχω κανένα στερεότυπο, απολαμβάνω την Ελλάδα και τη φιλοξενία της» είπε, υπογραμμίζοντας ότι τα Βαλκάνια είναι γεμάτα από «Μεγάλους Χάρτες».
Στο ονοματολογικό ο κ. Ντιμιτρόφ δεν κομίζει γλαύκας εις Αθήνας. «Στόχος μου είναι μια καλή διαδικασία», είπε και πρόσθεσε πως δεν επιθυμεί να ανοίξει τα χαρτιά του πριν την πρώτη συνάντηση με τον Έλληνα ομόλογό του.
Επισήμανε ότι σκοπός της επίσκεψής του είναι, μεταξύ άλλων, να ζητήσει από τους Έλληνες να δουν τι χώρα θέλουν να είναι η ΠΓΔΜ. Όπως είπε, η είσοδος της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ θα άλλαζε θετικά το πολιτικό κλίμα υπέρ της Ελλάδας μέσα στα Σκόπια. Σύμφωνα με τον κ. Ντιμιτρόφ η επί τα χείρω κλιμάκωση των σχέσεων Σκοπιών-Αθηνών από το 2008 και μετά δεν ήταν αποκλειστικά ευθύνη της ΠΓΔΜ.
Όπως είπε, από το 2008, όταν η ευρω-ατλαντική προοπτική πάγωσε για τα Σκόπια, ταυτόχρονα απομειώθηκε και η δυνατότητα μεταρρυθμιστικής μόχλευσης στη χώρα. «Η έλλειψη επιβράβευσης στο τέλος του τούνελ λόγω του ονοματολογικού», ήταν κατά τον κ. Ντιμιτρόφ βασικό στοιχείο σε αυτή την κατεύθυνση.
Στο πλαίσιο των στοχεύσεων του, ο κ. Ντιμιτρόφ μίλησε για την ανάγκη «μικρών βημάτων κάθε φορά» και επισήμανε πως ο ίδιος βρίσκεται στην Αθήνα όχι για να ασκήσει πίεση, αλλά για να ζητήσει βοήθεια. «Θα ήθελα να έχουμε την Ελλάδα ως σύμμαχο», τόνισε, δίχως, ωστόσο, να μιλήσει επί της ουσίας για την τακτική του στις διαπραγματεύσεις για το ονοματολογικό.
«Δεν θα μοιραστώ δημόσια τις "κόκκινες γραμμές" μας», υπογράμμισε, ωστόσο παρέπεμψε σε πρόσφατες δηλώσεις του νέου πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ. Βάση των προτάσεων αυτών, όπως υπενθύμισε και χθες ο κ. Ντιμιτρόφ, είναι να προσκληθούν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ με την προσωρινή ονομασία τους (ΠΓΔΜ) και εν συνεχεία, αφού έχουν εισέλθει στη Συμμαχία, τότε σε συνεργασία με την Ελλάδα, να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις. Σε αυτή τη φάση, όπως ισχυρίστηκε ο κ. Ντιμιτρόφ, «υπάρχουν πολλές ευκαιρίες για την Ελλάδα να πει "στοπ"» στην ΠΓΔΜ, στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων σε μια σειρά προϋποθέσεων (ανέφερε χαρακτηριστικά 35 «κεφάλαια») που πρέπει να πληροί η κάθε χώρα που είναι υποψήφια προς ένταξη στην Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ αρνήθηκε να εισέλθει σε συζήτηση περί πιθανής πρότασης συγκεκριμένου ονόματος, λέγοντας ότι αυτή τη στιγμή δεν επιθυμεί να αφήσει κάποιο συγκεκριμένο «υπαινιγμό». Κατέληξε, λέγοντας, ότι σε αυτή τη φάση μπορεί να κάνει κάποια «χειρονομία» η οποία δεν θα αφορά την επίλυση της ονοματολογικής διαφοράς ανάμεσα στην Ελλάδα και την ΠΓΔΜ, αλλά μάλλον προς την δημιουργία μιας καλής και σταθερής σχέσης ανάμεσα στις δύο χώρες.