Του Γιώργου Γάτου
Δυσκολότερα χρόνια έρχονται ...
για 2.085.000 συνταξιούχους και ελεύθερους επαγγελματίες που, μετά την ψήφιση του συμπληρωματικού Μνημονίου (2018 - 2021) θα κληθούν να πληρώσουν το «λογαριασμό» των νέων περικοπών:
Νέες μειώσεις, έως και 30% θα υποστούν το 2019 συνολικά 1.585.000 συνταξιούχοι (χάνοντας οι 1.350.000 από 1 έως 3 συντάξεις και άλλοι 235.000 το ΕΚΑΣ έως το τέλος του ίδιου χρόνου) ενώ 500.000 ελεύθεροι επαγγελματίες θα υποχρεωθούν να πληρώνουν αυξημένες, επίσης έως 30%, εισφορές μετά την αλλαγή της βάσης υπολογισμού (δεν θα αφαιρούνται από το φορολογητέο εισόδημα). Σωρευτικά, οι «παλιές» (2015 - 2017) και οι νέες παρεμβάσεις (2018-2021) στις συντάξεις, στις εισφορές και στα επιδόματα, θα αφαιρέσουν εισοδήματα 16,8 δις ευρώ (3,826 δισ. ευρώ την περίοδο 2015 - 2017 + 13,017 δις ευρώ μεταξύ των ετών 2018 - 2021), όπως αποκαλύπτεται από την επίσημη κοστολόγηση των μέτρων που έκανε το υπουργείο Οικονομικών.
Οι συντάξεις
Χωρίς να συνυπολογίζονται οι απώλειες από τη μείωση του αφορολόγητου, οι συντάξεις (κύριες και επικουρικές) θα χάσουν:
Χωρίς να συνυπολογίζονται οι απώλειες από τη μείωση του αφορολόγητου, οι συντάξεις (κύριες και επικουρικές) θα χάσουν:
Έως το 18% σε συνάρτηση με τις «προσωπικές διαφορές» που προκύπτουν μετά τον επανυπολογισμό τους με το ν. Κατρούγκαλου (χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης + εθνική σύνταξη).
Το επίδομα συζύγου (50 ευρώ στο ΙΚΑ, 35 ευρώ στο Δημόσιο και ποσοστό 10% της σύνταξης στα ειδικά ταμεία ΔΕΚΟ - τραπεζών) και, ενδεχομένως, τα επιδόματα τέκνων (24 ευρώ έως 350 ευρώ για όσους συνταξιοδοτήθηκαν από ΔΕΚΟ) που δεν προβλέπονται για όσους συνταξιοδοτούνται από τις 13 Μαΐου 2016 και μετά. Κάθε προσαύξηση, με βάση τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ, έως το 2022 (υπολογίζεται ότι χάνονται 365 εκατ ευρώ σε ετήσια βάση). Οσοι διατηρήσουν μέρος της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις αυτή θα συμψηφίζεται από την 1/1/2022 με τις όποιες αυξήσεις δοθούν, ενώ 200.000 που λαμβάνουν σήμερα, μικρότερη σύνταξη από αυτή που αντιστοιχεί στο νέο τρόπο υπολογισμού, θα λάβουν τη διαφορά μέσα σε πέντε χρόνια, από το 2019 και μετά.
Το ΕΚΑΣ, όσο έχει απομείνει, θα «εξαφανιστεί» σταδιακά για να εξοικονομηθούν 830 εκατ. ευρώ το 2018, 876 εκατ. ευρώ το 2019 και 910 εκατ. ευρώ από το 2020 και μετά.
Χαμηλότερες και... λιγότερες λόγω των νέων ηλικιακών κριτηρίων θα είναι, τέλος, όλες οι νέες συντάξεις χηρείας.
Οι εισφορές
Εμμεση αύξηση, έως 30%, των ασφαλίστρων θα έχουν 500.000 ελεύθεροι επαγγελματίες σε δυο φάσεις, μερικώς από το 2018 και πλήρως το 2019, μετά την εφαρμογή της νέας διάταξης να μην αφαιρούνται από το εισόδημα οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβλήθηκαν το προηγούμενο έτος.
Εμμεση αύξηση, έως 30%, των ασφαλίστρων θα έχουν 500.000 ελεύθεροι επαγγελματίες σε δυο φάσεις, μερικώς από το 2018 και πλήρως το 2019, μετά την εφαρμογή της νέας διάταξης να μην αφαιρούνται από το εισόδημα οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβλήθηκαν το προηγούμενο έτος.
Η αλλαγή έγινε για να περιοριστούν οι απώλειες ύψους 791 εκατ. ευρώ που έφερε η κατάργηση των «κλειστών» ασφαλίστρων και ο υπολογισμός των εισφορών με βάση το φορολογητέο εισόδημα... Μολονότι το 2018 θα λαμβάνεται υπόψη για την επιβολή των ασφαλίστρων στον ΕΦΚΑ το 85% του φορολογητέου εισοδήματος (θα γίνεται έκπτωση 15%) θα υπάρξουν επιβαρύνσεις της τάξης του 7% - 10%. Το 2019, οπότε δεν θα παρέχεται καμία έκπτωση, η επιβάρυνση θα φτάσει το 30% και τα ασφάλιστρα μαζί με τους φόρους θα απορροφούν έως το 66,88% του εισοδήματος των επαγγελματιών.
Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους προβλέπει επιπλέον έσοδα 53 εκατ. ευρώ το 2018, 124 εκατ. ευρώ το 2019, 126 εκατ. ευρώ το 2020 και 128 εκατ. ευρώ το 2021 ενώ τα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, επιμένουν ότι το 70% «δεν επιβαρύνεται ούτε ένα ευρώ». Και πως οι εισφορές θα είναι και πάλι χαμηλότερες σε σχέση με όσα πλήρωναν οι επαγγελματίες όταν ήταν ενταγμένοι και ακολουθούσαν τις ασφαλιστικές κατηγορίες - κλάσεις.
Πόσα χάνουν οι συνταξιούχοι από την 1/1/2019
Παραδείγματα του δικηγόρου Διονύση Ρίζου για την «Η»
Παραδείγματα του δικηγόρου Διονύση Ρίζου για την «Η»
1- Εκπαιδευτικός συνταξιοδοτήθηκε από το Δημόσιο το 2010 (έτος μεγάλης φυγής) με 35ετία, ενώ είναι έγγαμος. Σήμερα παίρνει κύρια σύνταξη μαζί με επίδομα συζύγου που ανέρχεται σε 1.207,6 ευρώ. Από την 1/1/2019 με την περικοπή της προσωπικής διαφοράς και του επιδόματος συζύγου η σύνταξή του θα φτάσει τελικά στα 969,56 ευρώ. Η μείωση επομένως θα φτάσει το 19,8%, ενώ η ετήσια απώλεια είναι της τάξης των 2.856,48 ευρώ, δηλαδή 2,3 συντάξεις.
2- Συνταξιούχος του ΙΚΑ με 37 χρόνια στην ασφάλιση και συντάξιμες αποδοχές κοντά στα 1.300 ευρώ είχε αρχική σύνταξη (μεικτά) 1.048,17 ευρώ + 223,81 ευρώ (επίδομα τέκνου και οικογενειακό). Μετά τις μνημονιακές περικοπές έχει σήμερα καταβαλλόμενη σύνταξη 1.007,19 ευρώ. Αντίστοιχα στην επικουρική ξεκίνησε με 283,69 ευρώ και λαμβάνει σήμερα 90,21 ευρώ συμπεριλαμβανομένων 9 ευρώ προσωπικής διαφοράς μετά τον επανυπολογισμό τον 9/2016. Από την 1/1/2019 η σύνταξή του θα περιοριστεί τόσο από την περικοπή της προσωπικής διαφοράς όσο και από την απώλεια των επιδομάτων. Έτσι θα παίρνει πλέον 891,78 ευρώ κύρια σύνταξη και 88 ευρώ επικουρική. Η μείωση επομένως θα φτάσει το 26%, ενώ η ετήσια απώλεια είναι της τάξης των 1.411,44 ευρώ, δηλαδή 1,4 συντάξεις.
3- Μητέρα ανηλίκου με 30 χρόνια εργασίας στον ιδιωτικό τομέα συνταξιοδοτήθηκε το 2012 με 9.000 ένσημα και συντάξιμες αποδοχές κοντά στο 1.600 ευρώ. Σήμερα παίρνει κύρια σύνταξη 1.113,1 ευρώ συμπεριλαμβανομένου επιδόματος συζύγου (αρχικό 49,56 ευρώ) και επιδόματος τέκνου (αρχικό 173,45 ευρώ). Από την 1/1/2019 η σύνταξή της θα περιοριστεί τόσο από την περικοπή της προσωπικής διαφοράς όσο και από την απώλεια των επιδομάτων. Έτσι θα παίρνει πλέον 829,12 ευρώ. Η μείωση επομένως θα φτάσει το 26% ,ενώ η ετήσια απώλεια είναι της τάξης των 3.407,76 ευρώ, δηλαδή 3 συντάξεις.
4- Ασφαλισμένος του πρώην ΤΕΒΕ έλαβε αναπηρική σύνταξη με 20 χρόνια ασφάλισης και 80% ποσοστό αναπηρίας. Σήμερα η κύρια σύνταξή του είναι 721 ευρώ. Από την 1/1/2019 η σύνταξή του μετά την περικοπή της προσωπικής διαφοράς θα είναι 606 ευρώ. Η μείωση επομένως θα φτάσει το 16% ενώ η ετήσια απώλεια είναι της τάξης των 1.380 ευρώ δηλαδή 1,9 συντάξεις.
5- Δημοτικός υπάλληλος συνταξιοδοτήθηκε το 2013 με τις διατάξεις των βαρέων και ανθυγιεινών με πλήρη σύνταξη με 30 έτη ασφάλισης. Ανήκει στην κατηγορία ΔΕ και η σύνταξή του σήμερα συμπεριλαμβανομένου του οικογενειακού επιδόματος είναι 922,2 ευρώ. Από την 1/1/2019 θα συρρικνωθεί η σύνταξή του καθώς θα χάσει τόσο την προσωπική διαφορά όσο και το επίδομα συζύγου. Έτσι το ποσό της σύνταξής του από την 1/1/2019 θα είναι 733,4 ευρώ. Η μείωση επομένως θα φτάσει το 20,5% ενώ η ετήσια απώλεια είναι της τάξης των 2.263,2 ευρώ, δηλαδή 2,4 συντάξεις.
6- Έμπορος του πρώην ΤΕΒΕ που συνταξιοδοτήθηκε το 2011 με 37 χρόνια ασφάλισης συνολικά και μέσες και υψηλές ασφαλιστικές κατηγορίες λαμβάνει σήμερα κύρια σύνταξη 1.197 ευρώ. Από την 1/1/2019 η σύνταξή του μετά την περικοπή της προσωπικής διαφοράς θα είναι 981 ευρώ. Η μείωση επομένως θα φτάσει το 18%, ενώ η ετήσια απώλεια είναι της τάξης των 2.592 ευρώ δηλαδή 2,1 συντάξεις.
7- Χαμηλοσυνταξιούχος του ΙΚΑ έχει πάρει σύνταξη με 6.000 ένσημα με το καθεστώς των κατωτάτων ορίων. Η κύρια σύνταξή του είναι 571,93 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του επιδόματος συζύγου. Από την 1/1/2019 η σύνταξή του με την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς και του επιδόματος θα είναι 508,4 ευρώ. Η μείωση επομένως θα φτάσει το 12,1%, ενώ η ετήσια απώλεια είναι της τάξης των 762,36 ευρώ δηλαδή 1,3 συντάξεις.
8- Δικηγόρος ασφαλισμένος στο Ταμείο Νομικών για 40 έτη συνταξιοδοτήθηκε το 2014 με πλήρη σύνταξη και λαμβάνει σήμερα κύρια σύνταξη 1.117 ευρώ και επικουρική 204 ευρώ. Από την 1/1/2019 η σύνταξή του καθώς θα εφαρμοστεί η περικοπή της προσωπικής διαφορας η σύνταξη του η κύρια θα είναι 915,9 ευρώ. Η επικουρική σύνταξη δεν θα επηρεαστεί καθώς δεν προστέθηκε προσωπική διαφορά μετά τον επανυπολογισμό τον Σεπτέμβριο. Η μείωση επομένως θα φτάσει το 18% ενώ η ετήσια απώλεια είναι της τάξης των 2.413,2 ευρώ δηλαδή 2,1 συντάξεις.