4ο μνημόνιο νέου... τύπου με μεταρρυθμίσεις για το χρέος


Με μια σαφώς πιο ...
προχωρημένη εκδοχή των γνωστών θέσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αναφορικά με τη δοσολογία παρεμβάσεων στο χρέος σε συνάρτηση με τα πρωτογενή πλεονάσματα, ο εκπρόσωπος του Ταμείου χθες συνέδεσε ευθέως τα μέτρα για το χρέος με νέες δεσμεύσεις της Ελλάδας σε βάθος χρόνου. 
Οι δηλώσεις του εκπροσώπου του ΔΝΤ Τζέρι Ράις από την Ουάσιγκτον έδωσαν τροφή σε ερμηνείες για ένα νέου τύπου τέταρτο Μνημόνιο, η υλοποίηση του οποίου δεν θα συνδέεται πλέον με εκταμίευση δόσεων από πακέτο χρηματοδοτικής στήριξης, αλλά με σταδιακή εφαρμογή μέτρων ελάφρυνσης του χρέους.

Την ίδια ώρα, με συνέντευξή του στο Reuters ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έθετε ως προϋπόθεση για τη συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ συγκεκριμένα μέτρα για το χρέος, τα οποία θα επιτρέψουν στην ευρωτράπεζα να προχωρήσει στη δική της ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ. Τα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους δεν είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν εκ των προτέρων δήλωσε ο Τζέρι Ράις, προσθέτοντας ότι θα μπορούσαν να εφαρμόζονται ανάλογα με την πρόοδο που θα επιδεικνύει η Ελλάδα στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.
Το ισχύον πρόγραμμα εκπνέει το 2018, όμως τα μεσο-μακροπρόθεσμα μέτρα για το χρέος είναι ξεκάθαρο ότι θα εκτείνονται σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα, μετά το τέλος του τρίτου Μνημονίου. Η ευρωζώνη έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να υλοποιηθούν πριν από την ολοκλήρωση του τρίτου Μνημονίου.
Εφόσον αυτό το ενδεχόμενο σχήμα το οποίο περιέγραψε ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ πάρει τη μορφή συμφωνίας, η Ελλάδα θα κληθεί να δεσμευθεί ότι και μετά το 2018 θα συνεχίσει να υλοποιεί ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων υπό το άγρυπνο βλέμμα των δανειστών. Οσο αυτό το πρόγραμμα θα τηρείται, θα ενεργοποιούνται μέτρα ελάφρυνσης του χρέους τα οποία το ΔΝΤ, ενώ αρχικά απαιτούσε να εφαρμοστούν αμέσως, τώρα εμφανίζεται διατεθειμένο να συμβιβαστεί με προκαταβολική γνώση του εύρους και του είδους των μέτρων αυτών.
Οσον αφορά τον στόχο για τα πρωτογενή πλεονάσματα και το ενδεχόμενο να απαιτηθούν από το ΔΝΤ πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα, η στάση του ΔΝΤ παραμένει σταθερή.
Επιμένει στην αναπροσαρμογή των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα στο 1,5% του ΑΕΠ, προκειμένου να μη χρειαστούν πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα. Παράθυρο για πιθανή αναθεώρηση των στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων μετά το 2018 άνοιξε άλλωστε στις αρχές της εβδομάδας για πρώτη φορά (αν και ασαφώς) ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντεϊσελμπλούμ.

ΑΛΛΑΓΗ ΠΛΕΥΣΗΣ. Σε αυτό το σκηνικό, ο Τζέρι Ράις σημείωσε ότι «δεν ζητάμε πρόσθετα μέτρα και περισσότερη λιτότητα» διευκρινίζοντας όμως ότι τα μέτρα τα οποία περιλαμβάνονται στο υφιστάμενο πρόγραμμα είναι συμβατά με πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ. 
Αν επομένως ο στόχος δεν χαμηλώσει, η συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο τρίτο πρόγραμμα θα συνοδευτεί από απαίτηση πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων, φέρνοντας ενδεχομένως στο προσκήνιο τόσο το Αφορολόγητο όσο και το Συνταξιοδοτικό. Στο προσχέδιο της επικείμενης έκθεσής του (στο πλαίσιο του άρθρου 4) το ΔΝΤ έχει ήδη διαμηνύσει ότι κατά την άποψή του το Ασφαλιστικό παραμένει μη βιώσιμο, υποδεικνύοντας περικοπές στις αποδοχές των υφιστάμενων συνταξιούχων ενώ ζητά νέα μείωση του αφορολόγητου ορίου, με το σκεπτικό της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης η οποία θα επιτρέψει μείωση των ανώτατων φορολογικών συντελεστών.