Φτάνοντας στο ...
Ολυµπιακό Χωριό 12 χρόνια µετά, πρώτη αξιοσηµείωτη διαφορά είναι τα κυπαρίσσια και τα πλατάνια που έχουν φτάσει σε ύψος τα κτίρια των κατοικιών και οι περιποιηµένοι κήποι γύρω τους.
Το 2004 δούλευα στις Υπηρεσίες Τύπου του Ολυµπιακού και Παραολυµπιακού Χωριού και θυµάµαι αµέτρητα δενδρύλλια να φυτεύονται πραγµατικά την τελευταία στιγµή και παράλληλα µε την άφιξη των πρώτων αθλητών να στρώνονται χλοοτάπητες στην Πράσινη Ζώνη. Τα 150 στρέµµατα που αυτή καταλαµβάνει (αντίθετα µε τους κήπους των σπιτιών) βρίσκονται σήµερα εγκαταλελειµµένα, µε τα σιντριβάνια να έχουν υποστεί βανδαλισµούς.
Εναλλαγή εικόνων φροντίδας και εγκατάλειψης χαρακτηρίζει όλο το Ολυµπιακό Χωριό, του οποίου οι κάτοικοι έχουν αυτο-οργανωθεί και διαχειρίζονται όσο καλύτερα µπορούν τις καθηµερινές ανάγκες της µικρής τους πολιτείας και τη συχνή απουσία ενδιαφέροντος από τους φορείς. «Ολοι κάνουν το ίδιο λάθος. Επιλέγουν να παρουσιάζουν µόνο την εγκατάλειψη», λέει κάτοικος που προτιµά να µείνει ανώνυµος.
Σε πείσµα τους, το µεγαλύτερο µέρος κατοικιών και εγκαταστάσεων αξιοποιείται και τα 2.292 διαµερίσµατά του (87-107 τ.µ.) σήµερα κατοικούνται από 10.000 περίπου άτοµα. Οταν διαλύθηκε ο ΟΕΚ, τα σπίτια και άλλες εγκαταστάσεις παραχωρήθηκαν στον ΟΑΕ∆ και πρόσφατα καθορίστηκε µια εξαιρετικά χαµηλή τιµή (380,62 ευρώ ανά τ.µ.) για την οριστική παραχώρηση στους δικαιούχους, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι η αντίστοιχη τιµή για µια εργατική κατοικία στη Θράκη είναι διπλάσια.
Διοικητικά ανήκει στον ∆ήµο Αχαρνών, ο οποίος έχει ουσιαστικά πτωχεύσει και µπήκε πρόσφατα σε καθεστώς επιτροπείας από τον νέο µνηµονιακό θεσµό του Οικονοµικού Παρατηρητηρίου των ΟΤΑ. Εν µέρει αυτό εξηγεί και την εγκατάλειψη της πράσινης ζώνης. Γεωγραφικά, όµως, το Ολυµπιακό Χωριό αποτελεί προέκταση των Θρακοµακεδόνων και µοιράζεται µαζί τους πολλά χαρακτηριστικά προαστίου. Θα µπορούσε κάλλιστα να αποτελεί πρότυπο οικισµό αν λειτουργούσε σε όλα τα επίπεδα σύµφωνα µε τις προδιαγραφές του - κάτι που δεν είναι δύσκολο να συµβεί.
Ολες οι κατοικίες διαθέτουν σύστηµα ψύξης-θέρµανσης µε φυσικό αέριο, αποθήκες και parking και παρά τις όποιες κατασκευαστικές αδυναµίες ξεπερνούν κατά πολύ σε ποιότητα κάθε άλλη εργατική κατοικία της χώρας. Το Ολυµπιακό Χωριό έχει χτιστεί µε χαµηλό συντελεστή δόµησης και διαθέτει πολύ καλή ρυµοτοµία, πεζόδροµους, ποδηλατόδροµους, υπόγειες καλωδιώσεις, έξι γεωτρήσεις, υπόγεια συστήµατα άδρευσης και ολυµπιακών προδραγραφών αθλητικές εγκαταστάσεις. Οι υποδοµές για ΑµεΑ είναι εξαιρετικές, από τις κατοικίες έως τους κοινόχρηστους χώρους, χάρη στην παραολυµπιακή του χρήση τον Σεπτέµβρη του 2004, όταν φιλοξένησε 7.000 αθλητές µε αναπηρίες.
Σήµερα συναντάς παιδιά που παίζουν στα προαύλια των σχολείων, άλλα κάνουν ποδήλατο, κυρίες βολτάρουν τα απογεύµατα µαζί µε τα σκυλιά τους, κάτοικοι στις στάσεις των λεωφορείων παραπονιούνται για τις πολλές και µεγάλες καθυστερήσεις του λεωφορείου 740. Αντίθετα, το 540 είναι πάντα στην ώρα του.
Τα µπαλκόνια των σπιτιών έχουν αποκτήσει πλέον τέντες και πολλά λουλούδια. Κάποιες άλλες λεπτοµέρειες, όπως το συρµατόπλεγµα περιµετρικά που έχει παραµείνει στη θέση του εδώ και 12 χρόνια, απορεί κανείς σε τι χρησιµεύουν.
Οι πρώτοι κάτοικοι µπήκαν το 2006 και (στην πλειονότητά τους τουλάχιστον) ήταν οικογένειες ευπαθών κοινωνικά οµάδων. Κάποια παρκαρισµένα ταχύπλοα σκάφη, ακριβά αυτοκίνητα, ανακαινισµένα διαµερίσµατα µε πάτωµα παντού µας κάνουν να υποψιαζόµαστε πως υπήρξαν και εξαιρέσεις στον κανόνα της επιλογής.
Οπως και να έχει, το ποσοστό ανεργίας στο Ολυµπιακό Χωριό είναι υψηλό, σύµφωνα µε τον πρόεδρο του Συλλόγου Κατοίκων, Κυριάκο Μαρτίνο. Εχει συσταθεί οµάδα αλληλεγγύης που συλλέγει κατά καιρούς τρόφιµα και ρούχα. «Μας βοηθάει πολύ ο Σύλλογος Γυναικών των Θρακοµακεδόνων», τονίζει ο ίδιος. Στο Κέντρο Νεότητας λειτουργούν δωρεάν κοινωνικά φροντιστήρια για τους µαθητές, υπάρχει µουσικό σχολείο, Σύλλογος Γυναικών και ο δραστήριος Φιλοζωικός ∆ιογένης, που εµβολιάζει και στειρώνει τα αδέσποτα του Ολυµπιακού Χωριού, ενώ έχει καταφέρει να δώσει περίπου 60 σκυλιά για υιοθεσία.
Στο µοναδικό καφενείο (ή «Λαϊκό Στέκι») ο καφές στοιχίζει 50 λεπτά, η µπίρα 1,50 ευρώ και οι γυναίκες σπανίζουν, θυµίζοντας αποµακρυσµένα χωριά της επαρχίας. Στεγάζεται (έπειτα από κατάληψη που έκαναν κάτοικοι και χρησιδάνειο σήµερα) σ’ ένα από τα 29 καταστήµατα που βρίσκονται διάσπαρτα στην κατοικηµένη ζώνη και είχαν αρχικά σχεδιαστεί για να εξυπηρετούν τις ανάγκες των κατοίκων του Χωριού. Εχουν νοικιαστεί ελάχιστα, ένα ψιλικατζίδικο, ένα φαρµακείο και ένα ψητοπωλείο. Τα υπόλοιπα, λόγω υψηλού ενοικίου, παραµένουν άδεια και το Ολ. Χωριό των 10.000 κατοίκων είναι πολύ πιο ήσυχο απ’ ό,τι θα φανταζόταν κανείς.
Η πιο ενδιαφέρουσα και ζωντανή περιοχή είναι οι αθλητικές εγκαταστάσεις. Τις έχουν οικειοποιηθεί οι τρεις αθλητικοί σύλλογοι -Φοίβος, Αθηνά και ∆ίας- που αριθµούν συνολικά περίπου 1.200 µέλη. Η αυτο-οργάνωση των κατοίκων κυριαρχεί σε πολλά επίπεδα ως φυσική συνέπεια της απουσίας διαχείρισης από επίσηµους φορείς.
«Εχουµε κάνει πολλή δουλειά µόνοι µας, µε την ανοχή πάντα της πολιτείας», λέει χαρακτηριστικά η αντιπρόεδρος του συλλόγου Αθηνά, Μαρία Ανθυµίδου, ενώ του λόγου το αληθές επιδεικνύουν µπροστά µας ευλύγιστα παιδικά και εφηβικά κορµάκια που γυµνάζονται σε ένα από τα δύο κλειστά γυµναστήρια.
Στο στίβο τρέχουν αθλητές και ερασιτέχνες, στα τέσσερα γήπεδα του τένις γίνονται µαθήµατα, αλλά και φιλικοί αγώνες από κατοίκους του Ολ. Χωριού και των Θρακοµακεδόνων κυρίως. Το ενεργειακό κόστος λειτουργίας της πισίνας είναι πολύ υψηλό για τους συλλόγους και αυτός είναι ο λόγος που είναι εγκαταλελειµµένη. Οι βανδαλισµοί σ’ αυτήν, στα σιντριβάνια της πράσινης ζώνης και στο σκέπαστρο του ρωµαϊκού Αδριάνειου υδραγωγείου έχουν συµβεί για τους «περιζήτητους» χαλκοσωλήνες.
Πάραυτα, αποκοµµένη η εικόνα της πισίνας, κάτι που έχει προβληθεί εκτεταµένα στα ΜΜΕ, αδικεί αυτό που συµβαίνει στο σύνολο των αθλητικών εγκαταστάσεων του Ολ. Χωριού. Ας ελπίσουµε πως οι προσπάθειες να αναλάβει τις συγκεκριµένες εγκαταστάσεις η Γενική Γραµµατεία Αθλητισµού θα καρποφορήσουν σύντοµα, ώστε να ανοίξει ο δρόµος για ουσιαστική συντήρηση και αξιοποίησή τους.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Μέσα στο Ολυµπιακό Χωριό, λειτουργούν:
1 βρεφονηπιακός σταθµός
3 παιδικοί σταθµοί
4 δηµοτικά σχολεία
1 γυµνάσιο
1 λύκειο
Πολυκλινική (www.aemy.gr) µε άρτιο εξοπλισµό και 10 τουλάχιστον διαφορετικές ιατρικές ειδικότητες. Το παράπονο των κατοίκων είναι ότι, καθώς δεν ανήκει στο ΕΣΥ, παραµένει ανοιχτή 8 π.µ.-8 µ.µ. καθηµερινά, είναι κλειστή τα Σαββατοκύριακα και χρεώνει 10 ή 20 € κάθε επίσκεψη.
1 βρεφονηπιακός σταθµός
3 παιδικοί σταθµοί
4 δηµοτικά σχολεία
1 γυµνάσιο
1 λύκειο
Πολυκλινική (www.aemy.gr) µε άρτιο εξοπλισµό και 10 τουλάχιστον διαφορετικές ιατρικές ειδικότητες. Το παράπονο των κατοίκων είναι ότι, καθώς δεν ανήκει στο ΕΣΥ, παραµένει ανοιχτή 8 π.µ.-8 µ.µ. καθηµερινά, είναι κλειστή τα Σαββατοκύριακα και χρεώνει 10 ή 20 € κάθε επίσκεψη.
Η Κεντρική Μονάδα του ΙΓΜΕ, όπου εργάζονται 150 άτοµα.
Αστυνοµικό Τµήµα
Το µεγάλο γυάλινο κτίριο που προοριζόταν να στεγάσει το υπουργείο Εργασίας δεν έχει ποτέ χρησιµοποιηθεί, καθώς εκκρεµεί δικαστικά το ιδιοκτησιακό του καθεστώς.
Αθλητικές εγκαταστάσεις: Γήπεδο ποδοσφαίρου µε περιµετρικό στίβο πολλαπλών διαδροµών
2 κλειστά γυµναστήρια - γήπεδα µπάσκετ (sauna, ιατρείο)
4 γήπεδα τένις
Υπαίθριο κολυµβητήριο ολυµπιακών διαστάσεων (που δεν λειτουργεί και έχει υποστεί βανδαλισµούς).
2 κλειστά γυµναστήρια - γήπεδα µπάσκετ (sauna, ιατρείο)
4 γήπεδα τένις
Υπαίθριο κολυµβητήριο ολυµπιακών διαστάσεων (που δεν λειτουργεί και έχει υποστεί βανδαλισµούς).
ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ
ΣΠΥΡΙΔΟΥΛΑ ΣΠΑΝΟΥΔΗ - «Το ότι ζω εδώ είναι ό,τι καλύτερο για μένα»
Μέλος πολύτεκνης οικογένειας, η Σταυρούλα Σπανούδη ζει στο Ολυµπιακό Χωριό από 13 ετών, έχει µεγάλο πάθος για τον αθλητισµό και σηµαντικές διακρίσεις, όπως την 4η θέση στα 800 µ. και στα 1.500 µ. στο Πανελλήνιο Πρωτάθληµα Νεανίδων το 2012. «Ασχολούµαι µε τον αθλητισµό από 10 ετών και, όταν πρωτοήρθαµε να ζήσουµε εδ, µε πηγαινοέφερναν καθηµερινά στο Περιστέρι µε τη συγκοινωνία για να προπονούµαι. Μέχρι που ο ξάδελφός µου µε σύστησε στον Απόστολο Πεΐτση, έναν πολύ καλό προπονητή που ζει στους Θρακοµακεδόνες, κι έκτοτε προπονούµαι στο Ολυµπιακό Χωριό µαζί του.
Οταν πρωτοήρθαµε, το 2006, το γρασίδι του γηπέδου ήταν ακόµα σε καλή κατάσταση. Τώρα είναι παραµεληµένο, όπως και το ταρτάν, το οποίο χρειάζεται συχνό βρέξιµο για να συντηρηθεί σωστά, κάτι που κανείς δεν αναλαµβάνει. Είναι κρίµα να καταστραφεί, γιατί είναι από τα καλύτερα στην Ελλάδα, µαζί µε εκείνα του ΟΑΚΑ και του Καυταντζόγλειου.
Το παράπονό µου είναι που δεν µπορώ να µπω το χειµώνα στο κλειστό γυµναστήριο για τις διατάσεις µου. ∆εν µε πειράζει που προπονούµαι στο κρύο, αλλά για τις διατάσεις θα ήθελα ως κάτοικος του χωριού να µπορώ να χρησιµοποιήσω τις εγκαταστάσεις, κι ας µην είµαι µέλος των συλλόγων», λέει η Σταυρούλα µε το σπινθηροβόλο βλέµµα του ανθρώπου που αγαπάει πολύ αυτό που κάνει. «Εννοείται πως δεν θέλω να φύγω ποτέ από το Ολυµπιακό Χωριό, το ότι ζω εδώ είναι ό,τι καλύτερο για µένα, ενώ παράλληλα φοιτώ σε ΙΕΚ για να πάρω πτυχίο γυµνάστριας».
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΝΤΙΝΟΥ - «Είναι λίγο σαν να ζεις στο εξωτερικό»
«To Ολυµπιακό Χωριό σε κάνεις να ξεχνάς ότι είσαι στην Αθήνα, αλλά το αττικό φως εισχωρεί άπλετο σε όλα τα σπίτια, κανένας κάτοικος του Ολυµπιακού Χωριού δεν το στερείται. Κάθεσαι στη βεράντα σου και απολαµβάνεις τη θέα, τη δροσιά του βουνού, βλέπεις τις εναλλαγές της ηµέρας και των εποχών και τις ζεις, µπορείς να περπατήσεις όπου θέλεις χωρίς να σε ενοχλούν τα αυτοκίνητα, είναι ιδανικό για να κάνεις βόλτα µε το ποδήλατο, να αθλείσαι, τα παιδιά παίζουν χωρίς τους κινδύνους και τους φόβους της πόλης.
Κάθε µέρα είναι διαφορετική εδώ. Το πρωί πίνεις τον καφέ σου και µπορεί να δεις ξαφνικά πολύ κοντά σου το µεγαλόπρεπο πέταγµα του αετού ή έναν δρυοκολάπτη να αναζητά την τροφή του, τη νύχτα µια κουκουβάγια στο δρόµο να πετάει µπροστά σου».
Η Χριστίνα Ντίνου, γραµµατέας ∆ιοικήσεως στο επάγγελµα, ανήκει στους ευχαριστηµένους κατοίκους τόσο για την ποιότητα του διαµερίσµατος όσο και για όλο τον οικιστικό ιστό.
«Οι αντιφάσεις είναι αρκετές. Με το πέρασµα των χρόνων και την προσπάθεια των ενεργών κατοίκων του βρίσκει τους ρυθµούς του το Ολυµπιακό Χωριό. Είναι ποικιλόµορφο πληθυσµιακά και αυτό για µένα έχει πολύ ενδιαφέρον. Είναι λίγο περίεργο, γιατί είναι σαν να ζεις στο εξωτερικό, µε άψογη ρυµοτοµία, 1,5 στρέµµα πρασίνου γύρω από κάθε κτίριο, ποδηλατόδροµο κ.λπ., ενώ ταυτόχρονα θα δεις µετανάστες, ανέργους, επιστήµονες, καθηγητές πανεπιστηµίου. Συνυπάρχουµε 10.000 άνθρωποι εδώ και έχουµε όλοι έρθει από διαφορετικές περιοχές µε τις δικές του ο καθένας αποσκευές».
ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΤΕΦΟΣ - «Άνοιξα το σπίτι µου µε την ελπίδα οτι κάποιος θα ενδιαφερθεί»
Ο Μιχάλης Στέφος ζει σε ένα σπίτι 107 τ.µ. µαζί µε τη γυναίκα του, τη µία κόρη (από τα τέσσερα παιδιά του) και τρία εγγόνια. Οικοδόµος στο επάγγελµα, αδυνατεί να δουλέψει λόγω της οικονοµικής κρίσης που έχει πλήξει τον κλάδο αλλά και προβληµάτων υγείας. «315 ευρώ το µήνα είναι η αναπηρική σύνταξη και µ’ αυτά τα χρήµατα προσπαθούµε να ζήσουµε µε τη γυναίκα µου, αλλά δεν βγαίνουµε, γιατί έχουµε τα παιδιά, τα εγγόνια. Εχω ένα απλήρωτο ηλεκτρικό που τρέµει το φυλλοκάρδι µου µην έρθουν και µου το κόψουν.
Χρειάζοµαι να βοηθηθώ µε κάποιον τρόπο», λέει. Μας καλεί στο σπίτι, µας δείχνει τη φθορά από υγρασία στο ταβάνι (σ.σ. κάποια διαµερίσµατα παρουσίασαν κατασκευαστικές αδυναµίες), το λογαριασµό των 14.000 ευρώ που χρωστάει στο Φυσικό Αέριο, µε αποτέλεσµα να του το έχουν κόψει, να µην έχουν ζεστό νερό για το µπάνιο του µωρού και να εκκρεµεί δικαστήριο. Τον ρωτάω αν µπορώ να γράψω για όλα αυτά. «Γιατί όχι; Τι να φοβηθώ; Μήπως τσαλακωθώ; Γράψε ό,τι είναι να γράψεις, αρκεί να βοηθηθώ!».
Συζητάµε εκτεταµένα και κάποια στιγµή νιώθω πως θα έπρεπε να ήταν κάποιος από την Κοινωνική Πρόνοια στη θέση µου, κάτι που δεν έχει συµβεί ποτέ. Αλλωστε αυτός είναι ο λόγος που ο Μιχάλης Στέφος δέχτηκε µε προθυµία να εκφραστεί δηµόσια, διεκδικώντας την προσοχή της πολιτείας και ιδιωτών.
«Είναι αρκετές οι οικογένειες εδώ που χρειάζονται ακόµα και τρόφιµα», συµπληρώνει πριν φύγουµε. «Αν είχα τη δυνατότητα να ζητήσω εγώ βοήθεια από διάφορους φορείς, θα το έκανα».