Αν διαβάζατε σε ένα ...
νομικό κείμενο τη φράση «η χορήγηση των αδειών, ο έλεγχος της εξυπηρέτησης των σκοπών δημοσίου συμφέροντος και η επιβολή κυρώσεων ανατίθεται σε ανεξάρτητη αρχή, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης», τι ακριβώς θα καταλαβαίνατε;
Οτι ήταν σύννομη η επιλογή του κ. Νίκου Παππά να καθορίσει τον αριθμό των τηλεοπτικών αδειών και επιπλέον να διενεργήσει τον πρόσφατο διαγωνισμό για τη χορήγησή τους; Δεν σας είναι απολύτως ξεκάθαρο από τη συγκεκριμένη διατύπωση ότι το ΕΣΡ έχει την αποκλειστική ευθύνη για την έκδοση των αδειών και επομένως τον τρόπο με τον οποίο αυτές θα χορηγηθούν;
Δεν ετέθη τυχαία εντός εισαγωγικών η προλογική φράση. Διότι δεν πρόκειται περί ενός απλού νομικού κειμένου. Η εν λόγω διατύπωση είναι ακριβώς αυτή που επέλεξε για να ερμηνεύσει το Σύνταγμα όχι ένα τμήμα, αλλά η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας στις 26 Φεβρουαρίου του 2014.
Η δε αφορμή για να ενταχθεί η εν λόγω φράση στην παράγραφο 15 της απόφασης 1901/2014 ήταν το λουκέτο της ΕΡΤ. Πρόεδρος της Ολομέλειας του ΣτΕ ήταν τότε ένας πολύ έμπειρος ανώτατος δικαστικός, ο κ. Σωτ. Ρίζος, εξ ου και έχει επιλεγεί σήμερα ως σύμβουλος επί συνταγματικών θεμάτων από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.
Η απόφαση αυτή είναι βέβαια γνωστή στους συνταγματολόγους και θα αποτελέσει ένα από τα βασικά επιχειρήματά τους στη νέα συνεδρίαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, που θα κληθεί να κρίνει τελεσίδικα αν η επιλογή του κ. Παππά να χορηγήσει μόνος του τις άδειες ήταν σύννομη με το Σύνταγμα.
Μια συνεδρίαση που τοποθετείται περί τα μέσα του επόμενου μήνα και θεωρείται βέβαια κρισιμότατη για την ίδια την επιβίωση της κυβέρνησης, καθώς θα είναι πολιτικός κόλαφος να κριθεί αντισυνταγματικό όλο το σχέδιό της, για το οποίο σήμερα πανηγυρίζει.
Το αντεπιχείρημα του κ. Παππά είναι ότι, ενώ το Σύνταγμα αναφέρει ρητά (άρθρο 15 παρ 2) ότι «ο έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων (στα κανάλια) υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης», δεν περιλαμβάνει στις αρμοδιότητές του ΕΣΡ και τη χορήγηση των αδειών. Επιπλέον ισχυρίζεται ότι οι έκτακτες συνθήκες που προκλήθηκαν λόγω της αδυναμίας επανασυγκρότησης του ΕΣΡ εκχωρούν στην κυβέρνηση αυτήν την αρμοδιότητα.
Αλλά αυτήν ακριβώς τη συνταγματική «ασάφεια» ήρθε να εξηγήσει η Ολομέλεια του ΣτΕ με την απόφαση 1901/2014, που περιλαμβάνει ρητώς στις αρμοδιότητες του ΕΣΡ και τη χορήγηση των αδειών. Ο δε λόγος που σήμερα επαναλαμβάνεται η εν λόγω φράση μάλλον θα σας εκπλήξει.
Η «Κ», αναζητώντας τις ακόμη πιο πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ, εντόπισε μια ακόμη ταυτόσημη απόφασή της. Αυτή δημοσιεύθηκε στις 9 Νοεμβρίου του 2015 –δηλαδή μόλις προ δεκαμήνου– και διατυπώθηκε και πάλι με αφορμή την υπόθεση της ΕΡΤ. Πρόκειται για την απόφαση 3914/2015 της Ολομέλειας του ΣτΕ, η οποία παραδόξως δεν έχει αναδειχθεί ούτε από τους συνταγματολόγους ούτε και από την αντιπολίτευση στις πρόσφατες αντεγκλήσεις στη Βουλή με τον κ. Παππά.
Η παράγραφος 17
Τι αναφέρει η συγκεκριμένη απόφαση στην παράγραφο 17; Αφού περιγράφεται ότι, «ειδικά ως προς τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, ο συνταγματικός νομοθέτης, έχοντας υπόψη τη μεγάλη εμβέλεια, τη χρονική αμεσότητα και την ιδιαίτερη δύναμη επιρροής που διαθέτουν, όρισε ότι η λειτουργία τους υπάγεται στον άμεσο έλεγχο του κράτους», επαναλαμβάνει επί λέξει ότι «η χορήγηση των αδειών, ο έλεγχος της εξυπηρέτησης των ανωτέρω σκοπών δημοσίου συμφέροντος και η επιβολή κυρώσεων ανατίθενται σε ανεξάρτητη αρχή, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης».
Τι σημαίνει αυτό με απλά λόγια; Οτι το ανώτατο δικαστήριο της χώρας, στην πλήρη σύνθεσή του, έχει ήδη αποφανθεί δύο φορές την τελευταία διετία για το ποιος έχει την αρμοδιότητα χορήγησης των τηλεοπτικών αδειών, επισημαίνοντας ξεκάθαρα ότι αυτή εκ του Συντάγματος ανήκει στο ΕΣΡ και επ’ ουδενί στην εκάστοτε κυβέρνηση.
Υπάρχει δε και ένας επιπλέον λόγος που έχει μείζονα σημασία η δεύτερη απόφαση του 2015 που αποκαλύπτει σήμερα η «Κ». Διότι στη συγκεκριμένη Ολομέλεια δεν προήδρευε ο κ. Σωτ. Ρίζος, αλλά ο κ. Νίκος Σακελλαρίου. Δηλαδή ο σημερινός πρόεδρος του ΣτΕ. Θα είναι, λοιπόν, πραγματικά παράδοξο –και προφανώς δεν θα έχει προηγούμενο– το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, με την ίδια σύνθεση στο προεδρείο του, να ερμηνεύσει το Σύνταγμα με εντελώς διαφορετικό τρόπο μέσα σε μόλις 10 μήνες.