Εκτός «νόμου Κατσέλη» ...
βγάζουν τα δικαστήρια οφειλές ιδιωτών προς ιδιώτες παρότι έχουν περιέλθει σε αδυναμία πληρωμής, κρίνοντας αντισυνταγματική τροπολογία που ψηφίστηκε πέρυσι το καλοκαίρι και δίνει τη δυνατότητα να συμπεριληφθούν στα υπό ρύθμιση χρέη και αυτά προς ασφαλιστικά ταμεία.
Με βασικό επιχείρημα ότι μια πιθανή διαγραφή χρεών ή έστω ρύθμιση σε βάθος χρόνου και σε πολλές δόσεις στερεί από τον οφειλέτη ασφαλιστικό χρόνο και κατά συνέπεια του κλείνει την πόρτα προς τη συνταξιοδότηση, τα δικαστήρια απορρίπτουν αιτήματα ρύθμισης οφειλών κατά τις διατάξεις του ν. 3869/2010 που έμεινε γνωστός ως νόμος Κατσέλη.
Η «Κ» έχει στη διάθεσή της σχετικές αποφάσεις στις οποίες αναφέρεται ρητά πως «η ένταξη δημοσίων υποχρεώσεων προς τους Οργανισμούς Κοινωνικών Ασφαλίσεων ελέγχεται ως ευθέως αντισυνταγματική». Σύμφωνα με το σκεπτικό που αναπτύσσεται «η είσπραξη των εισφορών, όπως έχουν νομοθετικά θεσπιστεί, και από της θεσπίσεώς τους, παράγουν κοινωνικό δικαίωμα ασφαλιστικών παροχών» και κατά συνέπεια μια πιθανή διαγραφή τους διαγράφει χρόνο ασφάλισης.
Νομικοί επισημαίνουν ότι στην πράξη, μια πιθανή ένταξη των ασφαλιστικών οφειλών σε ρύθμιση με βάση τον νόμο Κατσέλη θα μπορούσε να οδηγήσει, και μάλιστα ερήμην των ασφαλισμένων, σε διαγραφή ετών ασφάλισης, με συνέπεια να στερούν από τον οφειλέτη το δικαίωμα συνταξιοδότησης.
Ακόμη κι αν τα χρέη ενταχθούν σε ρύθμιση, οι νομικοί επισημαίνουν ότι όσα χρόνια αυτή θα διαρκεί (και συνήθως είναι πολυετής), οι οφειλέτες δεν θα δικαιούνται σύνταξη. Παράλληλα, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, υπογραμμίζοντας ότι σύμφωνα με τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, με βάση το σύνολο του ασφαλιστικού βίου κατά τον οποίο έχουν καταβληθεί εισφορές, οι συνέπειες θα είναι μεγάλες και στο τελικό ύψος της σύνταξης.
Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας εκτιμούν ότι το αμέσως επόμενο διάστημα, οι αποφάσεις αυτές θα χαράσσουν την κατευθυντήρια γραμμή σε σημαντικό αριθμό υποθέσεων που θα εκδικαστούν, μετά και τη λήξη της πολύμηνης αποχής των δικηγόρων.
Υπογραμμίζουν, δε, ότι θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο και στην επικείμενη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς, καθώς όπως τονίζουν, οι δανειστές ήταν αυτοί που επέμεναν τον Αύγουστο του 2015 να εντάξουν στον νόμο Κατσέλη και τα χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, εκτός από αυτά προς τους ιδιώτες (Ν. 4336/2015).
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στο υπουργείο Εργασίας έχουν πλέον καταλήξει ότι λόγω ουσιαστικών κωλυμάτων που έχουν να κάνουν με την ασφαλιστική νομοθεσία της χώρας, δεν πρέπει να υπάρχει ενιαία αντιμετώπιση των οφειλών προς τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης με αυτές προς το υπόλοιπο Δημόσιο ή τους ιδιώτες.
Σε αυτή τη λογική αναμένεται να κινηθεί η όποια προσπάθεια της ηγεσίας του υπουργείου να διαπραγματευτεί με τους δανειστές το φθινόπωρο ένα νέο σύστημα δόσεων και εξυπηρέτησης ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Μάλιστα, αν και γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται για εύκολη προσπάθεια, αφού οι εκπρόσωποι των πιστωτών έχουν εκφράσει ξεκάθαρα ενστάσεις για οποιαδήποτε νέα ρύθμιση, στο υπουργείο Εργασίας αναζητούν τρόπο θεσμοθέτησης της δυνατότητας «παγώματος» των ληξιπρόθεσμων οφειλών και παροχής ασφαλιστικής ενημερότητας εφόσον καταβάλλονται εμπρόθεσμα οι τρέχουσες υποχρεώσεις.
Ένα τέτοιο ενδεχόμενο «εισφοροδοτικής αμνηστίας» βέβαια, όσο κι αν αποτελεί αίτημα των εν λειτουργία υπερχρεωμένων αλλά βιώσιμων επιχειρήσεων, θα δημιουργήσει νέα προβλήματα. Αφενός δεν είναι εύκολο να αποτραπεί ένα νέο κύμα φυγής από αυτούς που έχουν ενταχθεί και παραμένουν σε κάποια από τις ρυθμίσεις οφειλών που «τρέχουν». Αφετέρου ενδέχεται να υπερβεί τα συνταγματικά όρια, έναντι των συνεπώς ασφαλισμένων.