Μετά το πρώτο σοκ ...
που υπέστησαν οι συνταξιούχοι οι οποίοι είδαν τις αποδοχές τους μειωμένες έως και 48%, σειρά πήραν οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα, η πλειονότητα των οποίων ένιωσε τα νέα σκληρά φορολογικά μέτρα που ψηφίστηκαν τον περασμένο Μάιο. Οι μισθοί που έλαβαν ήταν μειωμένοι καθώς εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η μηνιαία παρακράτηση με τη νέα κλίμακα φορολογίας εισοδήματος και εισφοράς αλληλεγγύης.
Ωστόσο, τα δύσκολα βρίσκονται μπροστά για 6 εκατομμύρια φορολογουμένους καθώς μέχρι τα τέλη Ιουλίου πρέπει να καταβληθεί η πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος, τον Σεπτέμβριο ξεκινάει η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ και στα τέλη του έτους τα τέλη κυκλοφορίας. Ταυτόχρονα, οι φορολογούμενοι πληρώνουν περισσότερα για τις βασικές τους αγορές καθώς έχει αυξηθεί ο συντελεστής ΦΠΑ στο 24%.
Συνολικά μέχρι το τέλος του έτους πρέπει με τα «ψαλιδισμένα» εισοδήματά τους να καταβάλουν 12 δισ. ευρώ (στην άμεση φορολογία). Και αυτό καθώς πρέπει να επιτευχθεί ο στόχος των εσόδων και να κλείσει το 2016 με πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ προκειμένου να μην ενεργοποιηθεί ο αυτόματος μηχανισμός δημοσιονομικής προσαρμογής τον Μάιο του 2017.
Πάντως, ήδη το οικονομικό επιτελείο έχει έτοιμο εναλλακτικό σχέδιο στην περίπτωση που οι φορολογούμενοι δεν καταφέρουν να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις, δεδομένου ότι έχει μειωθεί περισσότερο από κάθε άλλη φορά η φοροδοτική τους ικανότητα. Μάλιστα, εκφράζονται φόβοι πως οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις θα προσεγγίσουν τα 95 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους.
Το Plan B προβλέπει την εφαρμογή πιλοτικού σχεδίου στα υπουργεία Οικονομίας, Οικονομικών και Πολιτισμού (και των φορέων που εποπτεύουν) με εξοικονόμηση δαπανών από 5% έως 20%. Ταυτόχρονα εξετάζεται να εφαρμοσθούν νωρίτερα κάποιοι φόροι όπως τα καύσιμα και συγκεκριμένα από τον Οκτώβριο του 2016 αντί την 1η Ιανουαρίου 2017, που προβλέπει ο νόμος.
Το δύσκολο δεύτερο εξάμηνο για τους φορολογουμένους προβλέπει:
1. Μέχρι τις 29 Ιουλίου πρέπει να καταβληθεί η πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, η οποία αντιστοιχεί σε περίπου 1 δισ. ευρώ Οι επόμενες δύο δόσεις θα πρέπει να καταβληθούν έως το τέλος Σεπτεμβρίου και τέλος Νοεμβρίου αντίστοιχα. Σημειώνεται ότι φέτος στα εκκαθαριστικά έχουν ενσωματωθεί πέντε φόροι.
Συγκεκριμένα πρέπει να πληρωθούν ο φόρος εισοδήματος, ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης, το τέλος επιτηδεύματος, η ειδική εισφορά αλληλεγγύης και η προκαταβολή φόρου. Οι φορολογούμενοι με εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ θα πληρώσουν μεγαλύτερο φόρο εξαιτίας της αύξησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, ενώ έχει αυξηθεί και η προκαταβολή φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες από το 55% στο 75%.
2. Οι επιχειρήσεις καλούνται επίσης να πληρώσουν περισσότερους φόρους καθώς έχει αυξηθεί ο συντελεστής φορολόγησης των κερδών από το 26% στο 29%. Εντός του Ιουλίου πρέπει να πληρώσουν δύο δόσεις του φόρου εισοδήματος. Η πρώτη με την υποβολή της δήλωσης έως τις 15 Ιουλίου και η δεύτερη δόση έως το τέλος Ιουλίου.
3. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων ξεκινάει η διαδικασία εκκαθάρισης του νέου ΕΝΦΙΑ. Περισσότεροι από 600.000 ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν υψηλότερους φόρους. Η πρώτη δόση θα καταβληθεί στα τέλη Σεπτεμβρίου και η τελευταία τον Ιανουάριο του 2017.
Σημειώνεται ότι η μείωση του αφορολόγητου ορίου στις 200.000 ευρώ από 300.000 ευρώ και η αύξηση των συντελεστών του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ σε συνδυασμό με την επέκταση του φόρου αυτού και στα αγροτεμάχια, στους αγρούς και στις λοιπές εκτάσεις γης εκτός σχεδίου θα έχει ως συνέπεια πολύ περισσότεροι φορολογούμενοι να κληθούν φέτος να πληρώσουν για πρώτη φορά τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ. Για ορισμένες κατηγορίες ιδιοκτητών οι αυξήσεις φόρου φθάνουν ακόμα και στο 450% σε σύγκριση με τον ΕΝΦΙΑ του 2015.
4. Στο τέλος του έτους οι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων και μοτοσικλετών πρέπει να καταβάλουν 1 δισ. ευρώ στο ελληνικό Δημόσιο για τα τέλη κυκλοφορίας του 2017. Η πολιτική ηγεσία έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγής του συστήματος υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας.
5. Τους κρίσιμους μήνες του β΄ εξαμήνου οι οφειλέτες του Δημοσίου θα πληρώνουν ταυτόχρονα με όλα τα ανωτέρω και τη δόση για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Συνολικά μέχρι το τέλος του έτους υπολογίζεται να καταβληθούν περισσότερα από 800 εκατ. ευρώ.
Βέβαια, αρκετοί ενδεχομένως να χάσουν τη ρύθμιση. Και αυτό καθώς στην περίπτωση που δεν καταβάλουν τη δόση που τους αναλογεί σε διάστημα 15 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας, το ηλεκτρονικό σύστημα τους «πετάει» εκτός ρύθμισης.
Βέβαια, αρκετοί ενδεχομένως να χάσουν τη ρύθμιση. Και αυτό καθώς στην περίπτωση που δεν καταβάλουν τη δόση που τους αναλογεί σε διάστημα 15 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας, το ηλεκτρονικό σύστημα τους «πετάει» εκτός ρύθμισης.