Σε μείζον ...
πρόβλημα, που τις επόμενες δύο εβδομάδες μπορεί να λάβει εκρηκτικές διαστάσεις, αναδεικνύεται η αδυναμία της Ελλάδας να προχωρήσει άμεσα στην εξέταση των χιλιάδων αιτημάτων ασύλου που έχουν κατατεθεί τις τελευταίες ημέρες. Οι μετανάστες διαλέγουν το δρόμο του... ασύλου, προκειμένου να μην επιστρέψουν στην Τουρκία. Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θα πραγματοποιηθούν άλλες επανεισδοχές από τα νησιά έως την Παρασκευή.
Στα hotspots στα νησιά ακόμα δεν έχει μεταβεί επαρκές προσωπικό για τη στελέχωση της Υπηρεσίας Ασύλου. Σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, έχουν καταθέσει πρόθεση για αίτημα ασύλου το 95% των 3.149 μεταναστών και προσφύγων που φιλοξενούνται στη Λέσβο, το 70-80% των 751 στη Σάμο και το 30% των 1.776 στη Χίο. Από τις 20 Απριλίου, μάλιστα, θα ανοίξουν σταδιακά οι πόρτες των hotspots για εκείνους που έχουν κλείσει μήνα εντός των κλειστών δομών και δεν έχουν λάβει απάντηση στο αίτημα ασύλου που έχουν καταθέσει, όπως ορίζει ο νόμος για την εφαρμογή της Συμφωνίας της 20ής Μαρτίου. Κάτι τέτοιο θα δυσκολέψει ακόμα περισσότερο τη διαδικασία των επιστροφών στην Τουρκία, αναπόσπαστο κομμάτι της Συμφωνίας, όσο και αναγκαίο για την Ελλάδα, που δεν μπορεί να φιλοξενήσει απεριόριστο αριθμό μεταναστών.
Πάντως στην Αθήνα βρίσκονται 30 άτομα από την Eυρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου (EASO), τα οποία αναμένεται από την επόμενη Δευτέρα να βρίσκονται στα νησιά για να βοηθήσουν. Παράλληλα χρειάζονται και διερμηνείς που να γνωρίζουν αραβικά και αγγλικά ή φαρσί και αγγλικά για την πραγματοποίηση των συνεντεύξεων με τους αιτούντες άσυλο.
Χθες η βρετανική εφημερίδα Guardian, επικαλούμενη δηλώσεις του διευθυντή του γραφείου της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στην Ευρώπη Βενσάν Κοστέλ, ανέφερε ότι σε 13 μετανάστες από αυτούς που επεστράφησαν στην Τουρκία τη Δευτέρα δεν δόθηκε η δυνατότητα να καταθέσουν αίτημα ασύλου. «Η Αστυνομία “ξέχασε” να επεξεργαστεί τις αιτήσεις ασύλου 13 από τους 202 που εστάλησαν πίσω στη γειτονική χώρα», ανέφερε ο διευθυντής της ΥΑ. Από την ελληνική πλευρά η αντιστράτηγος της ΕΛ.ΑΣ. Ζαχαρούλα Τσιριγώτη δήλωσε στην «Κ» ότι είχαν τον χρόνο και τη δυνατότητα να εκδηλώσουν πρόθεση για άσυλο.
Στα hotspots στα νησιά ακόμα δεν έχει μεταβεί επαρκές προσωπικό για τη στελέχωση της Υπηρεσίας Ασύλου. Σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, έχουν καταθέσει πρόθεση για αίτημα ασύλου το 95% των 3.149 μεταναστών και προσφύγων που φιλοξενούνται στη Λέσβο, το 70-80% των 751 στη Σάμο και το 30% των 1.776 στη Χίο. Από τις 20 Απριλίου, μάλιστα, θα ανοίξουν σταδιακά οι πόρτες των hotspots για εκείνους που έχουν κλείσει μήνα εντός των κλειστών δομών και δεν έχουν λάβει απάντηση στο αίτημα ασύλου που έχουν καταθέσει, όπως ορίζει ο νόμος για την εφαρμογή της Συμφωνίας της 20ής Μαρτίου. Κάτι τέτοιο θα δυσκολέψει ακόμα περισσότερο τη διαδικασία των επιστροφών στην Τουρκία, αναπόσπαστο κομμάτι της Συμφωνίας, όσο και αναγκαίο για την Ελλάδα, που δεν μπορεί να φιλοξενήσει απεριόριστο αριθμό μεταναστών.
Πάντως στην Αθήνα βρίσκονται 30 άτομα από την Eυρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου (EASO), τα οποία αναμένεται από την επόμενη Δευτέρα να βρίσκονται στα νησιά για να βοηθήσουν. Παράλληλα χρειάζονται και διερμηνείς που να γνωρίζουν αραβικά και αγγλικά ή φαρσί και αγγλικά για την πραγματοποίηση των συνεντεύξεων με τους αιτούντες άσυλο.
Χθες η βρετανική εφημερίδα Guardian, επικαλούμενη δηλώσεις του διευθυντή του γραφείου της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ στην Ευρώπη Βενσάν Κοστέλ, ανέφερε ότι σε 13 μετανάστες από αυτούς που επεστράφησαν στην Τουρκία τη Δευτέρα δεν δόθηκε η δυνατότητα να καταθέσουν αίτημα ασύλου. «Η Αστυνομία “ξέχασε” να επεξεργαστεί τις αιτήσεις ασύλου 13 από τους 202 που εστάλησαν πίσω στη γειτονική χώρα», ανέφερε ο διευθυντής της ΥΑ. Από την ελληνική πλευρά η αντιστράτηγος της ΕΛ.ΑΣ. Ζαχαρούλα Τσιριγώτη δήλωσε στην «Κ» ότι είχαν τον χρόνο και τη δυνατότητα να εκδηλώσουν πρόθεση για άσυλο.
«Αμέσως μετά την καταγραφή γίνεται η χαρτογράφηση και ερωτούνται αν επιθυμούν να καταθέσουν αίτηση για άσυλο. Αν απαντήσουν αρνητικά, υπογράφουν σχετικό έγγραφο. Ομως και στη συνέχεια μπορούν να το δηλώσουν. Ακόμα και την ώρα που περιμένουν να επιβιβαστούν στο πλοίο ή και πάνω στο πλοίο μπορούν να φωνάξουν δυνατά τη λέξη “άσυλο”. Είναι μέσα στα δικαιώματά τους», εξηγεί. Αστυνομικές πηγές άφηναν αιχμές σε σχέση με την επάρκεια αυτών που ενημερώνουν τους μετανάστες για τα δικαιώματά τους.
Στα κέντρα φιλοξενίας
Πάρα πολλοί από τους μετανάστες που βρίσκονται στους 31 χώρους φιλοξενίας στην ενδοχώρα έχουν εκδηλώσει την πρόθεση για κατάθεση αιτήματος ασύλου, καθώς αντιλαμβάνονται ότι δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα, ύστερα από το οριστικό κλείσιμο των συνόρων.
Οπως ανακοινώθηκε χθες από το Συντονιστικό Οργανο Διαχείρισης της Προσφυγικής Κρίσης: «Η Υπηρεσία Ασύλου καλείται καθημερινά να καταγράψει ως αιτούντες άσυλο χιλιάδες ανθρώπους, πράγμα που ξεπερνά κατά πολύ τις δυνατότητές της». Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες καταγραφής των αιτημάτων, κλιμάκια της ΥΑ θα μεταβούν τον επόμενο μήνα στα κέντρα φιλοξενίας. Ωστόσο η εξέταση των αιτημάτων θα χρειαστεί χρόνο και προσωπικό που, προς το παρόν, δεν υπάρχει.
Επίσης αξίζει να επισημανθεί ότι στην Ελλάδα οι αιτούντες άσυλο έχουν την ευκαιρία να κερδίσουν χρόνο, ακόμα και αν απορριφθεί η αίτησή τους και από τη δευτεροβάθμια επιτροπή. Από την ελληνική νομοθεσία προβλέπεται η δυνατότητα προσφυγής στο Διοικητικό Εφετείο, για να διερευνηθεί αν τηρήθηκε το γράμμα του νόμου στην εξέταση της αίτησης. Εφόσον βρεθεί ακόμα και τυπική παρατυπία, η αίτηση εξετάζεται από την αρχή. Με αυτόν τον τρόπο η παραμονή των αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα μπορεί να παραταθεί για χρόνια.
Στα κέντρα φιλοξενίας
Πάρα πολλοί από τους μετανάστες που βρίσκονται στους 31 χώρους φιλοξενίας στην ενδοχώρα έχουν εκδηλώσει την πρόθεση για κατάθεση αιτήματος ασύλου, καθώς αντιλαμβάνονται ότι δεν υπάρχει άλλη δυνατότητα, ύστερα από το οριστικό κλείσιμο των συνόρων.
Οπως ανακοινώθηκε χθες από το Συντονιστικό Οργανο Διαχείρισης της Προσφυγικής Κρίσης: «Η Υπηρεσία Ασύλου καλείται καθημερινά να καταγράψει ως αιτούντες άσυλο χιλιάδες ανθρώπους, πράγμα που ξεπερνά κατά πολύ τις δυνατότητές της». Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες καταγραφής των αιτημάτων, κλιμάκια της ΥΑ θα μεταβούν τον επόμενο μήνα στα κέντρα φιλοξενίας. Ωστόσο η εξέταση των αιτημάτων θα χρειαστεί χρόνο και προσωπικό που, προς το παρόν, δεν υπάρχει.
Επίσης αξίζει να επισημανθεί ότι στην Ελλάδα οι αιτούντες άσυλο έχουν την ευκαιρία να κερδίσουν χρόνο, ακόμα και αν απορριφθεί η αίτησή τους και από τη δευτεροβάθμια επιτροπή. Από την ελληνική νομοθεσία προβλέπεται η δυνατότητα προσφυγής στο Διοικητικό Εφετείο, για να διερευνηθεί αν τηρήθηκε το γράμμα του νόμου στην εξέταση της αίτησης. Εφόσον βρεθεί ακόμα και τυπική παρατυπία, η αίτηση εξετάζεται από την αρχή. Με αυτόν τον τρόπο η παραμονή των αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα μπορεί να παραταθεί για χρόνια.