Kαθώς οι δανειολήπτες πήραν ...
διορία 45 ημερών μετά την αίτηση υπαγωγής τους στον νόμο Κατσέλη -που πρέπει να πραγματοποιηθεί πάντως αυστηρά ως τις 31.12.15- άτυπη παράταση φαίνεται να δίδουν και οι τράπεζες σε ό,τι αφορά την απάντηση όσων φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές και πρέπει να δηλώσουν την περιουσιακή τους κατάσταση στα πιστωτικά ιδρύματα με τη λογική να προβούν σε ρύθμιση.
Οι τράπεζες όπως προβλέπει ο αναθεωρημένος από την Τράπεζα της Ελλάδος Κώδικας Δεοντολογίας απέστειλαν επιστολές στους «κόκκινους» δανειολήπτες ζητώντας τους να υποβάλουν στοιχεία της οικονομικής τους κατάστασης, προκειμένου να μη θεωρηθούν μη συνεργάσιμοι δανειολήπτες και επιβληθούν σε αυτούς οι κατά νόμο κυρώσεις.
Οι εκτιμήσεις μιλούν για την έκδοση περίπου 800.000 επιστολών που αφορούν το 40% του συνολικού χαρτοφυλακίου των τραπεζών (δανειολήπτες και εγγυητές). Οι δανειολήπτες που παρέλαβαν τέτοιες επιστολές είτε έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές στεγαστικών καταναλωτικών ή επιχειρηματικών δανείων και διακρίνονται σε φυσικά πρόσωπα ή νομικά πρόσωπα σύμφωνα με τις επιστολές που απέστειλαν οι τράπεζες.
Όπως προκύπτει από τις επιστολές των τραπεζών στην περίπτωση των φυσικών προσώπων η παρέλευση της προθεσμίας, που θέτει το πιστωτικό ίδρυμα σε συνδυασμό με τη μη εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δανειολήπτη παρέχει στο πιστωτικό ίδρυμα το δικαίωμα να τον χαρακτηρίσει «Μη Συνεργάσιμο Δανειολήπτη» με τις δυσμενείς συνέπειες που προβλέπει ο αναθεωρημένος Κώδικας Δεοντολογίας.
Οι συνέπειες αυτές αφορούν κυρίως κατασχέσεις των καταλυμάτων των δανείων και εκποιήσεις.
Στην περίπτωση των επιχειρήσεων, η παρέλευση της προθεσμίας σε συνδυασμό με τη μη εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών παρέχει στα πιστωτικά ιδρύματα το δικαίωμα να καταγγείλουν άμεσα τις συμβατικές σχέσεις οι οποίες παρουσιάζουν καθυστέρηση, καθιστώντας τις απαιτήσεις στο σύνολό τους ληξιπρόθεσμες και απαιτητές και ως εκ τούτου οι τράπεζες μπορούν να προβούν σε όλες τις νόμιμες ενέργειες για αναγκαστική είσπραξη των οφειλών αυτών.
Σε ό,τι αφορά πάντως τα επιχειρηματικά δάνεια και κυρίως τα μεγαλύτερα εξ αυτών, οι ειδικές μονάδες των τραπεζών, έχουν ήδη προχωρήσει τις διαπραγματεύσεις με τους επιχειρηματίες που πάντως θα απαιτηθεί χρόνο για το σχετικό διακανονισμό εάν τελικώς υπάρξει τέτοιος.
Σε αντίθετη περίπτωση και ειδικά για τις μεγάλες επιχειρήσεις το νέο θεσμικό πλαίσιο προβλέπει εκποίηση δανείων σε funds που ενδιαφέρονται για τα συγκεκριμένα δάνεια.
Σε ό,τι αφορά τους ιδιώτες τόσο οι τράπεζες όσο και το θεσμικό πλαίσιο διακρατά κομμάτι των ευχερειών του. Ωστόσο, οι ευχέρειες αυτές είναι πιο περιορισμένες σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν.
Οι τράπεζες πάντως έχουν διατρανώσει σε όλους τους τόνους πως δεν επιθυμούν να προχωρήσουν σε πλειστηριασμούς κατοικιών ιδιαίτερα μικρών κατοικιών ακόμη και εάν ο νόμος τους δίνει τη σχετική ευχέρεια, που πλέον σε αρκετές περιπτώσεις τους τη δίνει.
Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που οι ιδιώτες δανειολήπτες σπεύδουν να ενταχθούν στον νόμο Κατσέλη, ιδιαίτερα εκείνοι οι οποίοι δεν καλύπτονται λόγω εισοδηματικών κριτηρίων από τον νέο νόμο.
Ιδιαίτερο κεφάλαιο αποτελούν οι εγγυητές των δανείων ιδιαίτερα όταν οι δανειολήπτες καλύπτονται από την προστασία του θεσμικού πλαισίου, ενώ εκείνοι -που συνήθως είναι και οι πιο εύποροι- δεν καλύπτονται. Σημειώνεται πως παραλήπτες των επιστολών των τραπεζών έχουν γίνει και οι εγγυητές οι οποίοι συχνά καλούνται από τις τράπεζες να καλύψουν τον δανεισμό, τον προσαυξημένο με τους τόκους, την ίδια στιγμή που ο δανειολήπτης έχει ενταχθεί στην προστασία του νόμου Κατσέλη και δεν προβλέπεται πως πρέπει να πληρώσει.
Σε ό,τι αφορά τα Ειρηνοδικεία στα οποίες οι ουρές έχουν ήδη παρουσιάσει το αδιαχώρητο, η προθεσμία για την υποβολή των δικαιολογητικών παρατάθηκε για 45 ημέρες συν 2 ημέρες για διεκπεραίωση σύμφωνα με ερμηνευτική εγκύκλιο του υπουργείου, η οποία πάντως διευκρινίζει πως η υποβολή της αίτησης θα γίνεται κανονικά μέχρι τις 31/12.
Δεδομένου ότι ένα από τα βασικά δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν πρέπει να το λάβουν από τα πιστωτικά ιδρύματα αφού οι δανειολήπτες καταθέσουν τα στοιχεία της περιουσιακής τους κατάστασης, μοιραία αμβλύνονται έστω και ατύπως, οι προθεσμίες που είχαν δώσει ήδη οι τράπεζες.
Η κατ' αρχήν προθεσμία έληγε στις αρχές Δεκεμβρίου, όμως η συμπλήρωση των σχετικών εντύπων, διαδικασία για την οποία οι δανειολήπτες ζητούσαν τη βοήθεια των τραπεζικών υπαλλήλων, αποδείχθηκε εξαιρετικά χρονοβόρος και επομένως οι ημερομηνίες αυτές ατύπως παρατάθηκαν ως το τέλος του έτους.
Με βάση τα καινούργια δεδομένα που δημιούργησε η παράταση από το υπουργείο Οικονομίας εκτιμάται πως ατύπως θα παραταθεί και η διαδικασία σε σχέση με τις τράπεζες. Και μπορεί η παράταση να αφορά ιδιώτες αφού μόνον αυτοί εντάσσονται στον νόμο Κατσέλη, εν τούτοις στο διάστημα που θα ακολουθήσει εφόσον και επιχειρήσεις προσέλθουν στις τράπεζες για διακανονισμό των οφειλών τους, τα πιστωτικά ιδρύματα θα προχωρήσουν στον σχετικό διακανονισμό.
Οι δανειολήπτες που επιθυμούν να ενταχθούν στον νόμο Κατσέλη θα πρέπει να υποβάλουν τη σχετική αίτησή τους στα Ειρηνοδικεία και την Πέμπτη, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία. Η προθεσμία δεν πρόκειται και δεν μπορεί να αλλάξει.
Στην εγκύκλιο που εξεδόθη αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Επί αιτήσεων που κατατίθενται μέχρι και τις 31.12.2015 με ελλιπή δικαιολογητικά, ή επί αιτήσεων που δεν είναι πλήρεις λόγω της μη εκπλήρωσης της -εκ νόμου απορρεούσης υποχρέωσης- των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων περί χορήγησης αναλυτικών καταστάσεων οφειλών εντός δεκαημέρου, οι Γραμματείες των αρμόδιων κατά τόπο Ειρηνοδικείων οφείλουν να παραλαμβάνουν και να πρωτοκολλούν τις αιτήσεις από τους δανειολήπτες και να χορηγούν την ανωτέρω προθεσμία των δεκαπέντε (15) ημερών, παρατεινόμενη μέχρι ένα μήνα προκειμένου να προβεί ο αιτών στις αναγκαίες συμπληρώσεις.
Σε κάθε περίπτωση, η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί για δύο (2) επιπλέον ημέρες, αν η Γραμματεία του κατά τόπο αρμόδιου Ειρηνοδικείου αδυνατεί ανυπαίτια να προβεί στον τυπικό έλεγχο αυτής».