Του Ηλία Γ. Μπέλλου
Σάρκα και οστά ...
αρχίζει να λαμβάνει το περιβόητο πλέον νέο ταμείο αποκρατικοποιήσεων που συμφωνήθηκε στα πλαίσια του 3ου προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας και συζητείται τις τελευταίες λίγες μέρες με τους εκπροσώπους των δανειστών.
Αν και δεν αναμένεται να λάβει νομική υπόσταση πριν τα τέλη του πρώτου τριμήνου του νέου έτους, ήδη κυβέρνηση και δανειστές εμφανίζονται να έχουν συγκλίνει στους βασικούς του άξονες. Και αυτοί είναι η υπαγωγή των τριών βασικών δομών διαχείρισης δημόσιας περιουσίας που λειτουργούν ήδη κάτω από μια νέα εταιρεία συμμετοχών αλλά και ο εμπλουτισμός του ενεργητικού της με την προσθήκη επιπλέον άυλων αξιών και ακίνητων. Οι τρεις αυτές δομές είναι το ΤΑΙΠΕΔ, το ΤΧΣ και η ΕΤΑΔ.
Όπως ανέφερε ο Υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος την Παρασκευή το βράδυ μετά τη συνάντησή του με τους δανειστές, το νέο ταμείο "θα έχει μια διοικούσα επιτροπή που θα επιβλέπει και από κάτω θα έχει κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, δηλαδή ακίνητα, τράπεζες, κρατικές επιχειρήσεις και άλλα περιουσιακά στοιχεία που δημιουργούν εισόδημα".
ΤΑΙΠΕΔ
Το ΤΑΙΠΕΔ "θα πάει όλο" στο νέο ταμείο και ότι έχει συμφωνηθεί στο νέο μνημόνιο για το πρόγραμμα του 2015, του 2016 με το σύνολο του χαρτοφυλακίου του χωρίς όμως ακόμα να έχει διευκρινιστεί εάν τα έσοδα από την εκμετάλλευση του χαρτοφυλακίου πέραν των 14 περιφερειακών αεροδρομίων και των άλλων 9 άμεσων αποκρατικοποίησαν (ΟΛΠ, ΔΕΣΦΑ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, Rosco, Αστήρ, παραχώρηση Ελ. Βενιζέλου, Αφάντου, Κασσιόπη και Ελληνικό), θα συνεχίσουν κατά 100% να εξυπηρετούν το δημόσιο χρέος ή αν θα επιμεριστούν και αυτά κατά την αρχή 50% για το χρέος και 50% για επενδύσεις, όπως θέλει η κυβέρνηση.
Για παράδειγμα η Αθήνα φέρεται να επιδιώκει κάποια assets να βγουν από το ΤΑΙΠΕΔ ώστε και χρονικά να αξιοποιηθούν εκτός του πιεστικού χρονοδιαγράμματος του ΤΑΙΠΕΔ αλλά και τα έσοδα να πάνε κατά ένα μέρος και σε πρόγραμμα επενδύσεων στην ελληνική οικονομία.
ΕΤΑΔ
Όσον αφορά στην ΕΤΑΔ που ελέγχεται κατά 100% ως θυγατρική από το ΤΑΙΠΕΔ αλλά λειτουργεί ως ξεχωριστή εταιρεία, πιθανότατα θα συνεχίσει ως ο κεντρικός βραχίονας διαχείρισης των ακινήτων για λογαριασμό το νέου ταμείου με την εισφορά όμως σε αυτή και άλλων ακίνητων -όπως έγινε ήδη με την Παράκτιο Μέτωπο.
Στο ΤΑΙΠΕΔ έχουν περιέλθει μέχρι σήμερα περί τα χίλια μικρότερα και μεγαλύτερα ακίνητα, Όμως το ίδιο ελέγχει και το 100% της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) η οποία κατέχει περί τα 78.000 ακίνητα σε ολόκληρη την Ελλάδα. Αυτά αναμένεται να αποτελέσουν ενεργητικό του Ταμείου άμεσα όπως, κατά πάσα βεβαιότητα, και, ένας σημαντικός αριθμός ακινήτων που ανήκει σε υπουργεία και άλλους δημόσιους φορείς και δεν έχει περιέλθει στην ιδιοκτησία της ΕΤΑΔ παρά τις πιέσεις των εταίρων τα τελευταία χρόνια.
ΤΧΣ
Όσον αφορά στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας το capital.gr αντιλαμβάνεται από αξιόπιστες πηγές πως θα αποτελέσει τον βραχίονα του νέου ταμείου για τη διαχείριση εκμετάλλευση και αξιοποίηση των συμμετοχών στο μετοχικό κεφάλαιο των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Υπενθυμίζεται όμως πως η συμφωνία με τους δανειστές που ψηφίστηκε το καλοκαίρι προβλέπει τη δημιουργία ενός Ταμείου στο οποίο, με ορίζοντα 30ετίας, θα δημιουργηθεί ένα αποθεματικό ύψους 50 δισ. ευρώ.
Τότε το Μαξίμου έλεγε πως από τα 50 δισ. ευρώ το 50% θα χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση των τραπεζών (εκτιμήθηκε τότε ότι θα χρειαστούν από 10 έως 25 δισ. ευρώ, ανάλογα με τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών αλλά τελικά το ποσό είναι πολύ χαμηλότερο) ενώ το υπόλοιπο 50% θα πάει τόσο σε ανάπτυξη όσο και στο χρέος.
Στην πραγματικότητα είναι αδιευκρίνιστο (έως απίθανο) το εάν υπάρχουν τα υπόλοιπα κεφάλαια έως το ποσό των 25 δις ως ανοιχτή πιστωτική γραμμή χωρίς νέα συμφωνία με τους δανειστές και εάν αυτή η πίστωση θα περάσει αυτόματα στο ΤΧΣ και δια αυτού στο νέο ταμείο.
Παραχωρήσεις
Πέραν των τριών παραπάνω χαρτοφυλακίων (ΤΧΣ, ΤΑΙΠΕΔ και ΕΤΑΔ) πρόσθετα περιουσιακά στοιχεία που συζητούνται ως πιθανό ενεργητικό του ταμείου είναι τα δικαιώματα από τις παραχωρήσεις εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου της χώρας συμπεριλαμβανόμενων των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων αλλά και άλλων παραχωρήσεων ή τιτλοποιήσεων μελλοντικών εσόδων του ελληνικού δημοσίου .
Management
Όμως αν και η εικόνα γα το ενεργητικό του νέου ταμείου φαίνεται να ξεκαθαρίζει άλλα στοιχεία της λειτουργίας του παραμένουν ακόμα αδιευκρίνιστα ακριβώς επειδή υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών. Ο διάβολος όμως λέγεται πως κρύβεται στις λεπτομέρειες…. Για παράδειγμα έχει συμφωνηθεί πως η έδρα του ταμείου θα είναι στην Ελλάδα και πως θα υπάρχει εποπτεία από τους δανειστές.
Είναι άγνωστο όμως με ποιες αρχές θα διορίζονται τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και πόσα από αυτά θα τοποθετούνται από τους θεσμούς. Η ονοματολογία έχει πάντως ήδη ξεκινήσει με ορισμένες πληροφορίες να θέλουν προσωπικότητες όπως η Μιράντα Ξαφά και η Λούκα Κατσέλη να είναι μεταξύ των ονομάτων που συζητούνται από τους δανειστές και την κυβέρνηση αντίστοιχα.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ (το οποίο σύμφωνα με το νέο μνημόνιο πρέπει να έχει συμβουλευτικό ρόλο στο σχηματισμό του νέου ταμείου) Στέργιος Πιτσιόρλας σημειώνει πως για τις λεπτομέρειες, "η συζήτηση έχει ξεκινήσει, θα ολοκληρωθεί και το ταμείο θα συγκροτηθεί το πρώτο τρίμηνο, τετράμηνο του 2016.
Η έδρα του θα είναι στην Ελλάδα, η διοίκησή του θα οριστεί από την ελληνική Κυβέρνηση σε συνεργασία με τους θεσμούς αλλά από την ελληνική Κυβέρνηση. Το πιθανότερο είναι, η πλειοψηφία να είναι Έλληνες και να υπάρχει και συμμετοχή ξένων , αλλά η πλειοψηφία θα είναι Έλληνες".
Επενδυτικός ορίζοντας
Τα 50 δισ. ευρώ του νέου ταμείου προβλέπονται σε βάθος 30ετίας. Η επίτευξη, δηλαδή, των εσόδων δεν θα γίνει άμεσα, μέσα σ’ ένα περιορισμένο χρονικό περιθώριο αλλά όταν οι συνθήκες θα είναι κατάλληλες. Αυτό σημαίνει πως είναι δύσκολο να προσδιοριστεί χρονοδιάγραμμα και χωρίς χρονοδιάγραμμα είναι αμφίβολο το ποιες ενέργειες θα λάβουν προτεραιότητα και ποιες όχι …
Τέτοια ζητήματα παραμένουν προς συζήτηση στο τραπέζι. Η ίδρυση όμως του ταμείου συνομολογήθηκε από τους δανειστές προκειμένου να υπάρξουν όπως προαναφέρθηκε εγγυήσεις για το νέο πακέτο οικονομική στήριξης αλλά και για να γίνει ευκολότερη η αποδοχή του από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια και την κοινή γνώμη αφού με τον στόχο παραγωγής αξίας 50 δισ. εμφανίζεται ένα μεγάλο μέρος της νέας βοήθειας να καλύπτεται από ελληνικούς πόρους.
Όπως άφησε να εννοηθεί ο Υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος για την ώρα οι δυο πλευρές έχουν καταλήξει σε μια "στρατηγική έκθεση που σιγά-σιγά θα μετατραπεί σε νόμο".