Εκρηκτικές διαστάσεις ...
κινδυνεύει να λάβει η υπόθεση της κατάρριψης ρωσικού στρατιωτικού αεροσκάφους από τουρκικά μαχητικά, με τη Μόσχα να προχωρά σε οικονομικά αντίποινα και να κατηγορεί ανοιχτά την Τουρκία ότι στηρίζει το Ισλαμικό Κράτος.
Λίγες μόλις ώρες αφότου έκανε λόγο για «πισώπλατο μαχαίρωμα», ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κάλεσε τους Ρώσους πολίτες να μην επισκέπτονται την Τουρκία, τόνισε πως η ηγεσία της Τουρκίας υποστηρίζει σκοπίμως τον εξισλαμισμό της χώρας, ενώ ανακοίνωσε ότι η Ρωσία θα αναπτύξει στην ρωσική αεροπορική βάση του Χμέιμιμ στη Συρία συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας S-400.
Όπως είπε σε νέες του δηλώσεις το πρωί της Τετάρτης, «έπειτα από όσα έγιναν δεν μπορούμε να αποκλείσουμε την πιθανότητα άλλων περιστατικών. Αν συμβεί, θα πρέπει να αντιδράσουμε με κάποιον τρόπο».
«Τι κάνει κανείς έπειτα από γεγονότα τόσο τραγικά, την καταστροφή του αεροσκάφους μας και τον θάνατο ενός πιλότου; Είναι ένα απαραίτητο μέτρο (δηλ. να μεταπεισθούν οι Ρώσοι από το να πηγαίνουν στην Τουρκία), και το υπουργείο Εξωτερικών έκανε καλά που προειδοποίησε τους πολίτες μας για τον κίνδυνο παραμονής στην Τουρκία», ανέφερε ο Πούτιν σε δηλώσεις που αναμεταδόθηκαν από την τηλεόραση.
Ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε ακόμα πως οι πολιτικοί ηγέτες της Τουρκίας ενθαρρύνουν τον εξισλαμισμό της τουρκικής κοινωνίας, κάτι το οποίο είναι πρόβλημα
Και πρόσθεσε: «Το πρόβλημα δεν είναι η τραγωδία που ζήσαμε χθες... Το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο. Παρατηρούμε... πως η νυν τουρκική ηγεσία εδώ και αρκετά χρόνια ακολουθεί σκόπιμα μια πολιτική υποστήριξης του εξισλαμισμού της χώρας της».
«Προσχεδιασμένη προβοκάτσια» η κατάρριψη του αεροσκάφους
Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού από τουρκικά F-16 στα σύνορα Τουρκίας- Συρίας ήταν «προσχεδιασμένη προβοκάτσια», δήλωσε, από την πλευρά του, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο κ. Λαβρόφ υποστήριξε ότι δεν υπήρξε καμία παραβίαση του τουρκικού εναέριου χώρου και προειδοποίησε ότι θα υπάρξουν συνέπειες για την Τουρκία.
Ο Λαβρόφ έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι η Τουρκία δεν επικοινώνησε ως όφειλε με την Ρωσία και στο ότι παραδόξως υπάρχει άφθονο βιντεοσκοπημένο υλικό από την πτώση του αεροσκάφους.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών πρόσθεσε επίσης ότι η κατάρριψη ήρθε λίγο μετά από μια σειρά ρωσικών αεροπορικών επιδρομών σε πετρελαϊκά κομβόι και μονάδες των τρομοκρατών και κατέκρινε το ΝΑΤΟ και την ΕΕ για την στάση που κράτησαν, λέγοντας ότι το ΝΑΤΟ δεν εξέφρασε συλλυπητήρια προς την Ρωσία για την απώλεια μελών των ένοπλων δυνάμεών της, παρέχοντας στην ουσία κάλυψη στις ενέργειες της Άγκυρας.
Ο Λαβρόφ τόνισε ότι οι σχέσεις με την Τουρκία θα αλλάξουν μετά την κατάρριψη του μαχητικού, προσθέτοντας ότι η Άγκυρα- που τώρα ζητά διάλογο-θα έπρεπε να κάνει περισσότερα για να επικοινωνήσει με την Ρωσία πριν και αμέσως μετά το συμβάν.
Συμπλήρωσε ότι η Μόσχα θα αναλογιστεί την απάντησή της ώστε να περιορίσει τις βλάβες που θα προκληθούν σε Τούρκους και Ρώσους επιχειρηματίες οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με το περιστατικό και θα λάβει αποφάσεις για το ποια είναι η ενδεδειγμένη δράση, χωρίς να έχει πρόθεση να εξαπολύσει πόλεμο εναντίον της Τουρκίας:
«Δεν μπορούμε να μην αντιδράσουμε σε αυτό που συνέβη. Όχι επειδή πρέπει να προχωρήσουμε σε αντίποινα. Απλώς υπάρχουν παρά πολλά ζητήματα στο τουρκικό έδαφος που συνιστούν ευθεία απειλή προς τους πολίτες μας. Και όχι μόνο τους δικούς μας πολίτες».
Σφοδρή επίθεση εναντίον της Τουρκίας, με ανοιχτές καταγγελίες για προστασία των τζιχαντιστών από την Άγκυρα, εξαπέλυσε και ο Ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
«Η απερίσκεπτη εγκληματική πράξη των τουρκικών αρχών έχει τρεις βασικές συνέπειες» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Μεντβέντεφ και συνέχισε:
«Πρώτη συνέπεια είναι η επιδείνωση των σχέσεων Ρωσίας - ΝΑΤΟ, που δεν μπορεί να δικαιολογηθεί υπό οποιοδήποτε συμφέρον, συμπεριλαμβανομένης και της προστασίας των συνόρων».
«Δεύτερον, η Τουρκία έχει αποδείξει πλέον με τις ενέργειές της ότι προστατεύει τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, κάτι που δεν αποτελεί έκπληξη για εμάς, λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες που έχουμε για άμεσα οικονομικά συμφέροντα αρκετών Τούρκων αξιωματούχων, οι οποίοι ασχολούνται με το λαθρεμπόριο πετρελαίου που παράγεται στις υπό τον έλεγχο των τζιχαντιστών περιοχές».
Τέλος, ως τρίτη συνέπεια ο Ρώσος πρωθυπουργός υπογράμμισε την υποβάθμιση των σχέσεων των δύο χωρών και την διακοπή κάθε κοινών επιχειρηματικών σχεδίων, που θα σημάνει όπως τόνισε «την απώλεια των θέσεων εργασίας από τουρκικές εταιρείες στη ρωσική αγορά».
Από την πλευρά του ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπάθησε να ρίξει τους τόνους δηλώνοντας ότι η Αγκυρα δεν επιθυμεί οποιαδήποτε κλιμάκωση και υποστηρίζοντας ότι ενήργησε απλώς για να υπερασπισθεί τη δική της ασφάλεια και τα δικαιώματά της επί των συνόρων της.
Κατά τη διάρκεια ομιλίας του σε επιχειρηματικό συμπόσιο στην Κωνσταντινούπολη, ο Ερντογάν δήλωσε επίσης ότι το ρωσικό πολεμικό αεροσκάφος εβλήθη όταν βρισκόταν εντός του τουρκικού εναερίου χώρου και κατέπεσε σε συριακό έδαφος, αν και συντρίμμια του έπεσαν στην Τουρκία και τραυμάτισαν δύο τούρκους πολίτες.
«Δεν έχουμε καμία πρόθεση να κλιμακώσουμε το συμβάν. Απλώς υπερασπιζόμαστε την ασφάλειά μας και τα δικαιώματά μας επί των συνόρων μας», δήλωσε ο Ερντογάν, προσθέτοντας ότι δεν πρόκειται να αλλάξει η πολιτική της Τουρκίας στη Συρία.
Ο Τούρκος πρόεδρος δικαιολόγησε για μια ακόμη φορά την κατάρριψη του ρωσικού Sukhoi από την τουρκική πολεμική αεροπορία, τονίζοντας ότι του ζητήθηκε «10 φορές σε διάστημα 5 λεπτών» να φύγει από τον τουρκικό εναέριο χώρο.
Παράλληλα επεσήμανε ότι οι Τούρκοι δεν γνώριζαν την εθνικότητα του αεροσκάφους όταν τον κατέρριπταν. «Ενημερωθήκαμε για την παρουσία ενός αεροσκάφους άγνωστης εθνικότητας», είπε χαρακτηριστικά.
«Θα συνεχίσουμε τις ανθρωπιστικές μας προσπάθειες και στις δύο πλευρές των συνόρων. Είμαστε αποφασισμένοι να λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για να αποτρέψουμε ένα νέο κύμα μετανάστευσης», πρόσθεσε ο ίδιος.
Παρόλα αυτά ο Ερντογάν κατήγγειλε για μία ακόμη φορά τη ρωσική επέμβαση στη Συρία στο πλευρό του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
«Κανείς δεν είναι αφελής», υπογράμμισε. «Εκείνοι (οι Ρώσοι) ισχυρίζονται ότι θέλουν να βάλουν κατά του Νταές (αραβικό ακρωνύμιο του Ισλαμικού Κράτους), όμως σε αυτή την περιοχή δεν υπάρχουν μαχητές του Νταές. Πλήττουν τους Τουρκομάνους του Μπαγιρμπουκάκ», επέμεινε ο Ερντογάν.
Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε πως η χώρα του δεν προτίθεται να επιδεινώσει την ένταση με τη Ρωσία, μια "φιλική και γειτονική χώρα", που προκλήθηκε μετά το σοβαρό περιστατικό που σημειώθηκε χθες στα σύνορα με τη Συρία.
"Δεν έχουμε την πρόθεση να θέσουμε σε κίνδυνο τις σχέσεις μας με τη Ρωσική Ομοσπονδία", είπε, στη διάρκεια μιας ομιλίας ενώπιον των βουλευτών του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) στο κοινοβούλιο.
Ο επικεφαλής της κυβέρνησης εξήγησε πως "οι δίαυλοι επικοινωνίας" με τη Ρωσία παραμένουν ανοικτοί και πως οι λεπτομέρειες για το συμβάν, το οποίο χαρακτήρισε και πάλι "παραβίαση του τουρκικού εναέριου χώρου", έχουν διαβιβαστεί στη Μόσχα.
Αντιδράσεις
Έκκληση για ψυχραιμία σε Τουρκία και Ρωσία απευθύνουν ηγέτες χωρών και ΝΑΤΟ, προσπαθώντας να αποκλιμακώσουν την ένταση που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των δυο χωρών μετά την κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους από τουρκικά χθες, στην τουρκο-συριακή μεθόριο.
«Μόνη λύση είναι η πολιτική λύση», δήλωσε η Καγκελάριος της Γερμανίας 'Αγελα Μέρκελ, αναφερόμενη στην κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού από την Τουρκία, με την οποία, όπως είπε, «η κατάσταση επιδεινώθηκε για άλλη μια φορά». Απηύθυνε δε έκκληση για αποκλιμάκωση της έντασης.
«Πρέπει τώρα να κάνουμε το παν προκειμένου να αποφύγουμε μια κλιμάκωση. Βεβαίως κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να προστατεύσει τα εδάφη της, αλλά από την άλλη πλευρά γνωρίζουμε σε πόσο τεταμένη κατάσταση βρισκόμαστε τώρα στη Συρία και στην περιοχή της. Μίλησα χθες με τον Τούρκο Πρωθυπουργό και τον παρακάλεσα να κάνει τα πάντα ώστε να αποκλιμακωθεί η κατάσταση», δήλωσε η κυρία Μέρκελ, μιλώντας στο γερμανικό Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της συζήτησης για τον προϋπολογισμό του 2016.
«Αυτό που μπορεί αυτή τη στιγμή να αντιμετωπιστεί μόνο στρατιωτικά είναι ο αγώνας εναντίον του Ισλαμικού Κράτους», συνέχισε η Καγκελάριος, για να τονίσει ότι «πρέπει να είναι ένας κοινός αγώνας της παγκόσμιας κοινότητας ώστε να καταστήσουμε σαφές ότι λέμε ένα καθαρό ‘όχι' στην τρομοκρατία, στην αγριότητα τέτοιων οργανώσεων».
Χθες ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα και, όπως ανακοινώθηκε από την τουρκική προεδρία, οι δυο άνδρες συμφώνησαν "για τη σημασία να υπάρξει αποκλιμάκωση της έντασης".
"Συμφωνούν ότι είναι σημαντική η αποκλιμάκωση της έντασης και η προσπάθεια για την αποφυγή νέων παρόμοιων περιστατικών", αναφέρεται στην ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας.
Ο Μπαράκ Ομπάμα υπογράμμισε κατά την επικοινωνία αυτή ότι το δικαίωμα της Τουρκίας στην υπεράσπιση της εθνικής της κυριαρχίας διατυπώθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ.
Στο μέτωπο της Συρίας
Η Ρωσία θα αναπτύξει στην ρωσική αεροπορική βάση του Χμέιμιμ στη Συρία συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας S-400 μετά την κατάρριψη του ρωσικού τζετ από την τουρκική πολεμική αεροπορία στην τουρκο-συριακή μεθόριο, ανακοίνωσε σήμερα ο ρώσος υπουργός Αμυνας Σεργκέι Σόιγκου.
Η ανάπτυξη αυτών των συστημάτων τελευταίας γενιάς θα ολοκληρώσει τα μέτρα που ανακοίνωσε χθες το γενικό επιτελείο των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων και περιλαμβάνουν την ανάπτυξη ανοικτά της επαρχίας της Λαττάκειας ρωσικού καταδρομικού πλοίου εξοπλισμένου με πυραύλους Moskva και αντιαεροπορικά συστήματα και την συνοδεία των ρωσικών βομβαρδιστικών που επιχειρούν στη Συρία από ρωσικά καταδιωκτικά αεροσκάφη.
Η Ρωσία θα συνεχίσει τις αεροπορικές επιδρομές εναντίον στόχων του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία κοντά στη μεθόριο με την Τουρκία, δήλωσε σήμερα ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.
"Θα θέλαμε οι τρομοκράτες και οι μαχητές να μείνουν ακόμη πιο πέρα από τη μεθόριο με την Τουρκία, αλλά δυστυχώς έχουν μια τάση να βρίσκονται σε συριακό έδαφος κοντά στην τουρκική μεθόριο", δήλωσε ο Πεσκόφ στους δημοσιογράφους στη διάρκεια τηλεδιάσκεψης.
"Οι επιχειρήσεις (της Ρωσίας) θα συνεχιστούν χωρίς αμφιβολία", είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.