Ο καλός (Γιουνκέρ) και ο ...
κακός (Σόιμπλε) «χωροφύλακας» παίζουν ένα παιχνίδι – το ίδιο πάντα από την αρχή μέχρι τώρα – που δεν φαίνεται να επιτρέπει στον κ. Τσίπρα να βρει μία διαχειρίσιμη διέξοδο προς την επιδιωκόμενη συμφωνία. Και τα χρήματα στα ταμεία τελειώνουν.
Η συνάντηση στην Ρίγα με τους κ.κ. Ολάντ – Μέρκελ επίσης δεν βοήθησε, κατά πως φαίνεται από τις μέχρι στιγμής διαρροές, να ξεπερασθούν τα εμπόδια καθώς ο κ. Σόιμπλε από το Βερολίνο την ίδια στιγμή όπως και η κα Λαγκάρντ από την Βραζιλία, φρόντισαν να υπενθυμίσουν ότι αυτός και το ΔΝΤ είναι μέρος της συμφωνίας που δεν μπορεί να παρακαμφθεί…
Που λοιπόν ακριβώς ήμαστε; Διπλωματικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες παίρνοντας αποστάσεις από την επικοινωνιακή διαχείριση των τελευταίων συναντήσεων, επιμένουν ότι η δυνατότητα μιας συμφωνίας υπάρχει και είναι μάλλον αναπόφευκτη. Ταυτόχρονα όμως υποστηρίζουν ότι θα είναι πολύ δύσκολη τόσο για την Ευρωζώνη όσο και – κυρίως – για την Ελλάδα.
Οι λόγοι γι’ αυτό είναι βασικά δύο. Ο πρώτος έχει να κάνει με το ΔΝΤ και τον ρόλο του στην διαχείριση της ευρωπαϊκής κρίσης μετά το 2010, όταν αφ’ ενός ξέσπασε η κρίση χρέους στην Ελλάδα και αφ’ εταίρου με την συμφωνία της Ντοβίλ η κα Μέρκελ και ο κ. Σαρκοζί έκριναν ότι έπρεπε να μπουν οι αγορές στο παιχνίδι της διόρθωσης της φούσκας του ευρωπαϊκού χρέους.
Μία απόφαση που ποτέ δεν συγχώρεσε η ΕΚΤ, αλλά που χρειάσθηκε να παραβιάσει το καταστατικό της για να την αντιμετωπίσει με το πρόγραμμα ΟΜΤ το 2011 και τώρα το πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης» για να συγκρατηθούν οι συνέπειές της απέναντι στο ευρώ.
Το ΔΝΤ ήρθε για να ελέγξει μαζί με την ΕΚΤ την διαχείριση αυτής της κρίσης με κεντρικό σημείο αναφοράς την Ελλάδα.
Αυτό το γνωρίζουν η κα Μέρκελ και ο κ. Σόιμπλε και δεν πρόκειται να αφήσουν το ΔΝΤ να αποχωρήσει πριν τελειώσει …η δουλειά.
Μόνη της η ΕΚΤ δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες ενός τέτοιου «ατυχήματος» και αυτό το υπενθυμίζουν σε κάθε ευκαιρία οι αμερικάνοι, όπως άλλωστε έκανε και πάλι χθες ο Τζάκ Λιού τηλεφωνικά στον κ. Τσίπρα.
Το ΔΝΤ όμως για να μείνει πρέπει κάποιος να πληρώνει σταθερά τον «λογαριασμό». Και αυτό το έχει καταλάβει και ο κ. Τσίπρας. Για τον λόγο αυτό άλλωστε ότι και να λέγεται ή να γράφεται αυτές τις ημέρες, η δόση στο ΔΝΤ στις 5 Ιουνίου θα αποπληρωθεί κανονικά όσο και αν τα υπόλοιπα με δυσκολία μπορούν να καλύψουν τις τρέχουσες δαπάνες.
Αλλά το ΔΝΤ έχει κάθε λόγο να επιμένει τόσο απέναντι στην Ευρωζώνη όσο και απέναντι στην Ελλάδα ότι η συνέχιση της συνεργασίας του προϋποθέτει ότι είτε η Ευρωζώνη θα εγγυηθεί για το ελληνικό χρέος είτε η Ελλάδα πρέπει να πάρει τα «μέτρα» που θα εξασφαλίσουν την αποπληρωμή του ανεξαρτήτως συνεπειών στην ελληνική οικονομία. Και όσο η Ευρωζώνη αρνείται να υποχωρήσει απέναντι στις απαιτήσεις της Ελλάδας, το ΔΝΤ θα συνεχίσει να αυξάνει την πίεσή του προς αυτή απαιτώντας επιστροφή στο πιο σκληρό πακέτο μέτρων.
Ο δεύτερος λόγος είναι καθαρά πολιτικός. Και αφορά τόσο τον κ. Τσίπρα όσο και την κα Μέρκελ. Η γερμανίδα καγκελάριος θέλει μία συμφωνία γιατί δεν πρόκειται να αποδεχθεί την αμφισβήτηση του ανεπίστρεπτου χαρακτήρα της ΟΝΕ επί της… βασιλείας της. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να βρει την «χρυσή τομή» για μία συμφωνία που θα ικανοποιεί το κόμμα της και την εσωτερική της αντιπολίτευση για να περάσει η σχετική απόφαση από την Βουλή. Αλλά ταυτόχρονα αυτή η «χρυσή τομή» θα πρέπει να βρίσκεται μέσα στα όρια αντοχής της κυβέρνησης στην Αθήνα για να αποφύγει ένα χωρίς προηγούμενο ατύχημα στο ευρώ. Και αυτός ο… τετραγωνισμός του κύκλου είναι μία δύσκολη υπόθεση τόσο για την κα Μέρκελ όσο και για τον κ. Τσίπρα γιατί και οι δύο έχουν υποσχεθεί στους λαούς τους αντίθετα πράγματα.
Βέβαια αυτός που βρίσκεται σε πρώτη ανάγνωση με την πλάτη στον τοίχο είναι ο κ. Τσίπρας. Και αυτό το έχει πλέον αντιληφθεί όσες αγκαλιές και αν του κάνει ο κ. Γιουνκέρ. Γι’ αυτό οι επιλογές του κατά πως λένε στελέχη του επιτελείου του έχουν ήδη γείρει προς την λύση της «πάση θυσία» συμφωνίας.
Αυτό όμως πρέπει να δοκιμασθεί στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως πρέπει να δοκιμάσει τις «αντοχές» της κοινοβουλευτικής του ομάδας… Γιατί η «πάση θυσία» συμφωνία σημαίνει την δρομολόγηση πολιτικών που δεν θα έχουν καμία σχέση με τις προεκλογικές δεσμεύσεις που οδήγησαν στο αποτέλεσμα της 25ης Ιανουαρίου.
Η ώρα της αλήθειας έτσι και αλλιώς φαίνεται να έχει φτάσει και οι απαντήσεις μπορούν να είναι πλέον μόνο πολιτικές. Η ώρα της αλήθειας όμως έχει και ένα άλλο στοιχείο το οποίο κατά πως φαίνεται μένει προς το παρόν στην «σκιά» της προσοχής των εμπλεκόμενων.
Η κα Γιέλλεν πρόεδρος της FED άφησε στις χθεσινές δηλώσεις της να εννοηθεί ότι το 2015 δεν είναι καθόλου απίθανη μια απόφαση έναρξης της διαδικασίας αύξησης των αμερικάνικων επιτοκίων. Αν οι αγορές αρχίσουν να προεξοφλούν σε ευρεία έκταση αυτή την προοπτική πολύ σύντομα το διεθνές νομισματικό περιβάλλον θα υποστεί «βίαιες» αλλαγές. Και σε ένα τέτοιο περιβάλλον αποκτούν διαφορετικό νόημα οι προειδοποιήσεις του κ. Λιού στους ευρωπαίους εταίρους του. Στο περιβάλλον μίας τέτοιας «αλλαγής» άλλωστε είχε χτισθεί το σύντομο διάλειμμα της εξόδου στις αγορές το 2014…
Τώρα οι δείκτες θα κινηθούν ανάποδα για το ευρώ και τα ομόλογα, αλλά φαίνεται πως κανείς ακόμα δεν θέλει να ανοίξει αυτή την συζήτηση και να την συνυπολογίσει στην «διένεξη» Ελλάδας – Ευρωζώνης για την μορφή που θα μπορούσε να πάρει η αναδιάρθρωση του χρέους. Το ΔΝΤ όμως σίγουρα θα το κάνει...