Υπό την ασφυκτική πλέον ...
πίεση των δανειστών η κυβέρνηση αναζητεί στο πεδίο των φορολογικών απαλλαγών τα μέτρα που θα οδηγήσουν στην αύξηση των φορολογικών εσόδων του κράτους και στη διατήρηση του πρωτογενούς πλεονάσματος (3% του ΑΕΠ ή 5,8 δισ. ευρώ) και τα επόμενα χρόνια.
Παρότι σήμερα στη Βουλή ψηφίζεται ο προϋπολογισμός του 2015, χωρίς να έχουν ανακοινωθεί επισήμως τα συμπληρωματικά μέτρα που πρότεινε η κυβέρνηση στην τρόικα προκειμένου να συμφωνήσουν και να κλείσει η επισκόπηση (review) της οικονομίας με θετικά συμπεράσματα, η πρώτη και ουσιώδης παρέμβαση είναι η απόφαση για την αύξηση του ΦΠΑ στα ξενοδοχεία.
Επιβαρύνσεις
Ο διπλασιασμός του συντελεστή από 6,5% στο 13%, που προκαλεί έντονες αντιδράσεις του κλάδου, εκτιμάται ότι θα αυξήσει τα έσοδα κατά 350 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Ισόποσα θα επιβαρύνει το κόστος των πακέτων και της διαμονής ελλήνων και ξένων τουριστών.
Παράλληλα από τον Απρίλιο αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά τα εισιτήρια για τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους με στόχο τον διπλασιασμό των εσόδων.
Οπως προβλέπεται το 2014 τα έσοδα από εισιτήρια του πολιτισμού θα ανέλθουν σε 134 εκατ. ευρώ από 65 εκατ. ευρώ εφέτος
Οι αποφάσεις αυτές ελήφθησαν καθώς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μπήκαν από την τρόικα όλες οι φορολογικές απαλλαγές και εκπτώσεις στα εισοδήματα, στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης αλλά κυρίως στον ΦΠΑ και κάθε δυνατό μέτρο που μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη αύξηση τα έσοδα του κράτους.
Στην πρώτη γραμμή των απαιτήσεων ήταν η αύξηση του ΦΠΑ στο 13% ακόμη και για τα φάρμακα, τα βιβλία και τα θέατρα, καθώς η τρόικα εκτιμά ότι οι απώλειες για το Δημόσιο ανέρχονται από την κατηγορία αυτή σε 200 εκατ. ευρώ.
Αντιδράσεις στα νησιά
Επίσης, όπως έχει γράψει «Το Βήμα», οι ξένοι απαιτούν την κατάργηση της έκπτωσης 30% των συντελεστών ΦΠΑ που ισχύουν στα νησιά του Αιγαίου. Εκτιμάται ότι η έκπτωση στα νησιά στερεί από το Δημόσιο 346 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Οι απαλλαγές, οι εξαιρέσεις από φόρους και το κόστος έχουν καταγραφεί στο παράρτημα του προϋπολογισμού υπό τον τίτλο «Φορολογικές δαπάνες» που συζητείται και αναμένεται να ψηφιστεί σήμερα από τη Βουλή.
Το σύνολο των «χαμένων εσόδων» από όλες τις ισχύουσες διατάξεις υπολογίζεται σε 3,6 δισ. ευρώ ετησίως.
Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται ακόμη και η απαλλαγή του φόρου μεταβίβασης για την πρώτη κατοικία (ασφαλώς δεν πρόκειται να καταργηθεί), η απαλλαγή των σεισμόπληκτων περιοχών από τον ΕΝΦΙΑ και οι ελαφρύνσεις στα καύσιμα των αγροτών.
Ωστόσο το μεγαλύτερο ποσό (969 εκατ. ευρώ) «χάνεται» από τις απαλλαγές του ΦΠΑ.
Τα φάρμακα και η... εμπειρία
Η κυβέρνηση διά του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά διαβεβαίωσε ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν επιβαρύνσεις λόγω αύξησης του ΦΠΑ στα φάρμακα και στα εμβόλια ούτε από την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών (16% αντί 23%, 9% αντί 13% και 5% αντί 6,5%) για τις Κυκλάδες, τα Δωδεκάνησα και τα νησιά του Αιγαίου πλήν Κρήτης, που αποτιμώνται σε 346 εκατ. ευρώ. Οι πιέσεις όμως της τρόικας είναι, όπως προείπαμε, ασφυκτικές και δεν αποκλείεται να υπάρξουν αλλαγές στην πολιτική απόφαση.
Αλλωστε όπως έχει δείξει η εμπειρία των χρόνων του μνημονίου όποιο μέτρο μπήκε στο τραπέζι, παρά τις αντιδράσεις που προκάλεσε, στο τέλος εφαρμόστηκε.
Τέλος στην απόσυρση ΙΧ
Βέτο στα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών και των εμπόρων αυτοκινήτων για παράταση της απόσυρσης των ΙΧ και το 2015 βάζει η τρόικα. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς το μέτρο της απόσυρσης, δηλαδή η μείωση του τέλους ταξινόμησης, στοίχισε στα δημόσια ταμεία 54 εκατ. ευρώ το 2014.
Δεδομένου ότι η αγορά των αυτοκινήτων ανακάμπτει και τα χαρτιά της απόσυρσης των προηγούμενων ετών δεν έχουν ακόμη εξαντληθεί, το υπουργείο Οικονομικών υποχρεώνεται ουσιαστικά να βάλει τέλος στο μέτρο.
Βέβαια, μέσω αυτού του κινήτρου η αγορά των ΙΧ αυξήθηκε εφέτος με ρυθμό πάνω από 30%.
Οι εκπτώσεις στο τραπέζι
Στο στόχαστρο οι αγρότες και οι εξαιρέσεις από τον ΕΝΦΙΑ
Στο στόχαστρο της τρόικας έχουν μπει για μία ακόμη φορά οι αγρότες. Επειτα από την επιβολή του φόρου ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) στα χωράφια και στην καλλιεργήσιμη γη, στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκονται οι εκπτώσεις στον ειδικό φόρο του πετρελαίου κίνησης για τα αγροτικά μηχανήματα. Οπως εκτιμούν οι τεχνοκράτες, οι αγρότες με την έκπτωση πριμοδοτούνται ετησίως με 156 εκατ. ευρώ, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι με τα αγροτικά καύσιμα και τη χαμηλότερη φορολογία δημιουργείται ένα περιβάλλον φοροδιαφυγής το οποίο δεν μπορεί να ελεγχθεί.
Στην ατζέντα ακόμη βρίσκονται οι (δικαιολογημένες) εξαιρέσεις που αποφάσισε η κυβέρνηση από τον ΕΝΦΙΑ. Οπως εκτιμούν, η έκπτωση κατά 20% του Ενιαίου Φόρου στα κενά διαμερίσματα, μονοκατοικίες και εξοχικά που δεν ηλεκτροδοτούνται οδηγεί σε απώλειες εσόδων ύψους 100 εκατ. ευρώ τον χρόνο, ενώ πάνω από 200 εκατ. ευρώ είναι οι απώλειες από την απαλλαγή των σεισμόπληκτων περιοχών, και ειδικά της Κεφαλλονιάς, όπου υπάρχουν ιδιοκτησίες μεγάλης αξίας.
Πρώτη κατοικία και ομογενείς
Επίσης επανεξετάζονται προσεκτικά οι απαλλαγές από τον φόρο μεταβίβασης κύριας κατοικίας που ισχύουν επί δεκαετίες για έλληνες ομογενείς από Αλβανία, Τουρκία και χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης. Η απαλλαγή παρέχεται για αγορά κατοικίας από άγαμο ως 200.000 ευρώ, από έγγαμο ως 250.000 ευρώ, ενώ το ποσό προσαυξάνεται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο, το τέταρτο κ.λπ.
Σύμφωνα με τις μετρήσεις του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, από την απαλλαγή του φόρου το Δημόσιο χάνει κάθε χρόνο 63 εκατ. ευρώ.
Το τσίπουρο και το ξίδι
Ενα από τα μέτρα αύξησης των φορολογικών εσόδων που εξετάζουν οι τεχνοκράτες της τρόικας και πιέζουν το υπουργείο Οικονομικών να το εφαρμόσει άμεσα είναι η μείωση, αν όχι η κατάργηση, της έκπτωσης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στην αιθυλική αλκοόλη που χρησιμοποιούν η βιομηχανία και οι βιοτεχνίες παραγωγής τσίπουρου και ξιδιών.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, υπάρχει πλήρης απαλλαγή για τους δύο αυτούς κλάδους, οι οποίοι μάλιστα παρουσιάζουν άνθηση τα τελευταία χρόνια προσφέροντας νέα προϊόντα στην αγορά και στο εξωτερικό.