«Όσο ταχύτερα υλοποιήσει η ...
Ελλάδα τις μεταρρυθμίσεις της και εξυγιάνει τον προϋπολογισμό της τόσο νωρίτερα θα ανακτήσουν και οι αγορές την εμπιστοσύνη τους και θα είναι πρόθυμες να τη χρηματοδοτήσουν πάλι».
Από αυτή τη θέση που διατύπωνε το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, ενημερώνοντας τους γερμανούς βουλευτές για τη χώρα μας σε κείμενό του στις 14 Ιανουαρίου 2014, δεν έχει παρεκκλίνει ούτε κεραία ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Ο γερμανός υπουργός, το πρόσωπο που συμβολίζει την επικράτηση της σκληρής γραμμής για τη διάσωση του ευρώ, επανέλαβε στον Γκίκα Χαρδούβελη τα ίδια λόγια. «Περιμένουμε» φέρεται να είπε στον έλληνα υπουργό Οικονομικών όταν αυτός τον διαβεβαίωσε ότι «οι μεταρρυθμίσεις θα γίνουν».
Ο κ. Χαρδούβελης ενημέρωσε τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος θέλει πάση θυσία να ολοκληρωθεί ο τρέχον έλεγχος (review) από την τρόικα, και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο για το τι περιμένουν οι δανειστές να γίνει. Και οι τρεις γνωρίζουν πολύ καλά ότι «η κυβέρνηση δεν αντέχει πολιτικά να κόψει οριζόντια μισθούς και συντάξεις».
Όμως αντιλαμβάνονται ότι «αν δεν αποφασίσουν τώρα να σπάσουν αβγά» και να γίνουν οι αλλαγές που υπέγραψαν οι ίδιοι αλλά δεν υλοποίησαν, η χώρα δεν πρόκειται να περάσει στη νέα σχέση με τους Ευρωπαίους.
Η πιο σύνθετη αλλαγή φαίνεται να είναι η μεταρρύθμιση της έμμεσης φορολογίας και ειδικά του ΦΠΑ, αφού οι αποφάσεις που απαιτούν οι δανειστές είναι να καταργηθούν οι εκπτώσεις 30% που ισχύουν στα νησιά του Αιγαίου. Το επιχείρημα που διατυπώνουν είναι «γιατί ο συντελεστής ΦΠΑ να είναι 23% στο Διδυμότειχο και 16% στη Μύκονο, τη Σύρο ή τη Ρόδο».
Για τα νησιά του Αιγαίου πλην Κρήτης οι συντελεστές του φόρου είναι χαμηλότεροι κατά 30%. Αυτό οδηγεί τον κανονικό συντελεστή στο 16% από 23% στην υπόλοιπη Ελλάδα, τον μειωμένο στο 9% από 13% και τον πολύ χαμηλό στο 5% από 6,5%. Οι μειωμένοι συντελεστές αφορούν όλα τα αγαθά εκτός από τα καπνικά προϊόντα και τα εισιτήρια.
Στην αντιπρόταση που έγινε να μειωθεί ο υψηλός συντελεστής του ΦΠΑ 23% στο 18% για όλους, αλλά ταυτόχρονα να ανέβει ο μεσαίος από το 13% στο 18% το υπουργείο Οικονομικών αντέτεινε ότι αυτό θα αναστάτωνε την αγορά και θα δημιουργούσε κύμα ανατιμήσεων σε βασικά είδη κατανάλωσης. Ετσι η αλλαγή έμεινε πίσω, αλλά δεν παύει να είναι γεγονός ότι ετησίως το Δημόσιο χάνει 10 δισ. ευρώ από τις εξαιρέσεις και την αδυναμία να εισπράξει το σύνολο του ΦΠΑ.
Σε αυτό το πλαίσιο ζητεί να συνδεθούν (online) οι ταμειακές μηχανές των καταστημάτων με το Taxis για να καταγράφονται οι ημερήσιες συναλλαγές και το αντίστοιχο ποσό του ΦΠΑ που πρέπει να καταβάλλει η κάθε επιχείρηση.
Οι δανειστές επιμένουν στην κατάργηση όλων των φόρων υπέρ τρίτων, επιβαρύνσεις που επιβάλλονται στις συναλλαγές υπέρ των Ταμείων δικηγόρων, εκτελωνιστών, ακόμη και των λιμενικών ενώ ασκούν κριτική στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών για τις καθυστερήσεις που υπάρχουν στις μελέτες προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων στις εμπορικές τιμές.
Για τον νέο ενιαίο φόρο στα ακίνητα (ΕΝΦΙΑ) που επιβάλλεται σε φυσικά και νομικά πρόσωπα τονίζουν ότι θα πρέπει να αντικαταστήσει τους φόρους και τα τέλη υπέρ της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αλλά όπως διαπιστώνουν παρ' ότι επιβλήθηκε ο ΕΝΦΙΑ, το Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (ΤΑΠ) εξακολουθεί να εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ.
Πρώτος μισθός 958 ευρώ
Το δεύτερο καυτό ζήτημα είναι η καθιέρωση νέου ενιαίου μισθολογίου με το οποίο θα προσαρμοστούν οι αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων στα επίπεδα του ιδιωτικού τομέα.
Ο εισαγωγικός μισθός των 680 ευρώ που προβλεπόταν για τους νεοδιοριζόμενους υποχρεωτικής εκπαίδευσης δεν θα υπάρχει, καθώς στο εξής δεν θα γίνονται προσλήψεις υπαλλήλων που έχουν αποφοιτήσει μόνο από το γυμνάσιο.
Σε αυτό συμφώνησαν οι κυβερνητικοί εταίροι σε σύσκεψη που έγινε στο Μέγαρο Μαξίμου. Εκεί αποφασίστηκε ότι για τις υπόλοιπες κατηγορίες υπαλλήλων (δευτεροβάθμιας και τεχνολογικής εκπαίδευσης οι μισθοί θα διαμορφωθούν στα 748 ευρώ τον μήνα (από 858 ευρώ) ενώ για την τεχνολογική και πανεπιστημιακή εκπαίδευση θα μειωθούν στα 958 ευρώ αλλά συγχρόνως θα καταβάλλεται επίδομα οικονομικής στήριξης για όσους πηγαίνουν στην επαρχία. Ετσι οι αμοιβές τους θα φτάσουν τουλάχιστον στο σημερινό επίπεδο των 1.037 ευρώ για την τεχνολογική εκπαίδευση και των 1.092 ευρώ τον μήνα για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση κατά την πρόσληψή τους.
Στη σύσκεψη αναζητήθηκε συμβιβαστική πρόταση για το ποσοστό μείωσης των αποδοχών των υπαλλήλων των υπουργείων Οικονομικών, Ανάπτυξης και Υποδομών που έχουν διατηρήσει μέρος των επιδομάτων που απολάμβαναν ως «προσωπική διαφορά».
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα μεταδίδεται από το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης η εξής περίπτωση:
- υπάλληλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του υπουργείου Οικονομικών, στο μισθολογικό κλιμάκιο Γ3 με 2.256 ευρώ μεικτές αποδοχές λαμβάνει 467 ευρώ περισσότερα από υπάλληλο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στο ίδιο κλιμάκιο του υπουργείου Υγείας με 1.789 ευρώ μεικτές αποδοχές!
Στα τέσσερα χρόνια του Μνημονίου ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων μειώθηκε κατά 150.000 και οι αποδοχές τους περιορίστηκαν κατά μέσο όρο 30%. Η τρόικα θεωρεί ότι βρισκόμαστε στην τελευταία φάση των αλλαγών, καθώς η μετάβαση των 25.000 εργαζομένων στην υποχρεωτική κινητικότητα-διαθεσιμότητα ολοκληρώθηκε αλλά ζητεί να υπάρχει μηχανισμός μόνιμης κινητικότητας στο Δημόσιο για να καλύπτονται οι ανάγκες από το διαθέσιμο προσωπικό και όχι νέες προσλήψεις.
Περικοπές σε επικουρικές - εφάπαξ
Ενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να κρατήσει χαμηλά το ζήτημα των αλλαγών στα Ταμεία η τρόικα δίνει ιδιαίτερο βάρος στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση καθώς και το 2004 το έλλειμμα διευρύνθηκε κατά 810 εκατομμύρια ευρώ. Η κατεύθυνση είναι να ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση των εφάπαξ παροχών και των επικουρικών συντάξεων προκειμένου να εξαλειφθούν τα ελλείμματα.
Ο Γιάννης Βρούτσης περιμένει τις αναλογιστικές μελέτες και προετοιμάζει το έδαφος δηλώνοντας ότι μπορεί να υπάρξουν οριακές μειώσεις επικουρικών συντάξεων της τάξης 2%-4%. Για τις γενικότερες αλλαγές και κυρίως την ενοποίηση εισφορών και παροχών στα Ταμεία που έχουν συγχωνευθεί μόνο κατ' όνομα (όπως ΤΑΕ, ΤΕΒΕ και ΤΣΑ στον ΟΑΕΕ) δέχεται σφοδρή κριτική, αποκρύπτει τις προτάσεις του ΚΕΠΕ για τις αλλαγές που πρέπει να επέλθουν, ετοιμάζει διοικητικές ενοποιήσεις και επιζητεί πολιτική λύση.
Αλλαγές στη Δικαιοσύνη
Η πλέον όμως σοβαρή μεταρρύθμιση είναι οι αλλαγές στην απονομή Δικαιοσύνης. Όπως διαπιστώνει η τρόικα στην Ελλάδα για να τελεσιδικήσει μια υπόθεση που φτάνει στα διοικητικά ή τα ποινικά δικαστήρια απαιτούνται πλέον οκτώ χρόνια. Οι ουρές μεγαλώνουν και αυτό αποτελεί ίσως το μεγαλύτερο εμπόδιο για την εξυγίανση της οικονομικής ζωής, την προσέλκυση επενδύσεων.
«Αλλαγή σελίδας»
«Με πλειοψηφία 50% συν 1 οι απεργίες»
«Αλλαγή σελίδας» μετά από 32 χρόνια στη λειτουργία των συνδικάτων, αλλά και στον τρόπο εκδήλωσης των απεργιακών κινητοποιήσεων, επιδιώκει η τρόικα, με την ελληνική πλευρά να φαίνεται ότι συναινεί στην αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου 1264/1982, αλλά σε πιο περιορισμένη κλίμακα.
Οι αλλαγές που βρίσκονται στο τραπέζι αφορούν:αλλαγή στον τρόπο λήψης απόφασης για την κήρυξη απεργίας. Οι αποφάσεις να λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία των μελών των συνδικάτων (50% + 1), ενώ ο χρόνος προειδοποίησης για την εκδήλωση απεργίας να αυξηθεί από 24 σε 48 ώρες.
Αλλαγή στο καθεστώς προστασίας των συνδικαλιστών, αλλά και μείωση των αδειών. Οι συνδικαλιστές θα μπορεί να απολύονται σε περιπτώσεις ποινικών αδικημάτων ή απιστίας, ή μετά από μακρά απουσία από την εργασία τους.
Οι συνδικαλιστικές άδειες αναλόγως με τη θέση του συνδικαλιστή ξεκινούν από πέντε ημέρες τον μήνα και φθάνουν μέχρι το σύνολο της θητείας του.