Μέσα στο ασφυκτικό...
περιβάλλον φορολόγησης των ακινήτων που έχει ξεσηκώσει τον κόσμο και τους επαγγελματίες του κλάδου της οικοδομής και της πίεσης της τρόικας να μην υπάρξει δημοσιονομική «χαλάρωση», η κυβέρνηση επιδιώκει μέσω στοχευμένων κινήσεων να αλλάξει το κλίμα και να δώσει μια μικρή έστω «ανάσα» στις τσέπες των φορολογουμένων.
Με δεδομένη την παράταση εφαρμογής της εισφοράς αλληλεγγύης για το 2015 και ενδεχομένως και για το 2016, έστω και μειωμένης κατά 30%, που κάποιοι θεωρούν ότι είναι νέο μέτρο καθώς αυτή κανονικά λήγει στα τέλη του 2014, στο υπουργείο Οικονομικών έχουν ετοιμάσει ένα σχέδιο μείωσης φόρων και τεκμηρίων διαβίωσης ώστε να κινηθεί η αγορά και να δοθεί ένα μήνυμα στους πολίτες ότι οι θυσίες τους πιάνουν τόπο.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Βήματος», μία από τις προτάσεις που βρίσκονται στο τραπέζι των συζητήσεων είναι η μείωση του φόρου δωρεάς και γονικής παροχής στο επίπεδο του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, δηλαδή μεσοσταθμικά στο 3%.
Το μέτρο αυτό εφόσον εφαρμοστεί θα δώσει κίνητρο σε χιλιάδες γονείς να μεταβιβάσουν τα ακίνητά τους στα παιδιά τους με άμεσο θετικό αποτέλεσμα τόσο για τους ίδιους όσο και για τα έσοδα του κράτους, τα οποία μπορούν να εκτοξευθούν από ένα τέτοιο μέτρο.
Υπενθυμίζεται ότι αντίστοιχη κίνηση είχε γίνει το 2007, όταν είχε εφαρμοστεί ενιαίος συντελεστής 1% και είχαν σπεύσει τότε χιλιάδες πολίτες να μεταβιβάσουν στα παιδιά τους χιλιάδες ακίνητα.
Οπως αναφέρει ανώτερος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών στο «Βήμα», η υλοποίηση ενός τέτοιου μέτρου θα δώσει ανάσα στους φορολογουμένους, στην αγορά αλλά και στα ταμεία του κράτους, τη στιγμή μάλιστα κατά την οποία οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων είναι αρκετά υψηλές και πολλές φορές αποτρεπτικές στο να γίνονται μεταβιβάσεις.
Κατάργηση από το 2015
Ενα άλλο μέτρο που θα λειτουργήσει θετικά σε χιλιάδες νοικοκυριά που έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα αλλά διαθέτουν ένα αυτοκίνητο και ένα σπίτι είναι η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης. Στην «παγίδα» των τεκμηρίων πιάνονται κάθε χρόνο κυρίως τα φτωχά νοικοκυριά, οι άνεργοι και όσοι διαθέτουν πραγματικά εισοδήματα χαμηλότερα από τα τεκμαρτά.
Μία από τις προτάσεις που μελετά να εφαρμόσει η κυβέρνηση από εφέτος - δηλαδή στα εισοδήματα που θα αποκτηθούν το 2014 και θα δηλωθούν στην Εφορία το 2015 - είναι η μείωση των τεκμηρίων κατά 30%. Σε επόμενη φάση και εφόσον διαπιστωθεί ότι δεν έχουν πέσει έξω τα έσοδα του κράτους, θα προχωρήσει η πλήρης κατάργηση των τεκμηρίων, τη στιγμή μάλιστα που το υπουργείο Οικονομικών έχει ολοκληρώσει το περιουσιολόγιο και διαθέτει αναλυτικά στοιχεία τόσο για τα κινητά όσο και για τα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία των πολιτών.
Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά αρμόδιος παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών, είναι οξύμωρο το κράτος να λέει στον φορολογούμενο ότι για να συντηρήσει ένα αυτοκίνητο 1.000 κυβικών χρειάζεται να έχει ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα 4.000 ευρώ και την ίδια στιγμή να λέει στον ίδιο φορολογούμενο που διαθέτει και ένα ακίνητο 80 τετραγωνικών ότι το ελάχιστο εισόδημα που πρέπει να δηλώσει στην Εφορία για να δικαιολογήσει το τεκμήριο του σπιτιού είναι 3.200 ευρώ.
Δηλαδή να είναι μεγαλύτερη η δαπάνη συντήρησης ενός μικρού αυτοκινήτου από τη δαπάνη ενός σπιτιού 80 τετραγωνικών που έχει πάγια έξοδα το φως, το νερό, το τηλέφωνο κ.τ.λ.
Μια μείωση των τεκμηρίων θα βοηθήσει χιλιάδες νοικοκυριά όχι μόνο να πληρώσουν λιγότερο φόρο εισοδήματος αλλά και να μπορέσουν να εισπράξουν το οικογενειακό επίδομα, να πληρώσουν λιγότερο ΕΝΦΙΑ κ.τ.λ.
Παράλληλα για την τόνωση της αγοράς ακινήτων σχεδιάζεται ρύθμιση που θα ανοίξει τον δρόμο για πραγματοποίηση αγοραπωλησιών κατοικιών, καθώς αναμένεται να υπάρξει αποσύνδεση του «πόθεν έσχες» που επιβάλλει η Εφορία κατά την αγορά από την αντικειμενική αξία των ακινήτων. Θα ελέγχεται το «πόθεν έσχες» επί της πραγματικής αξίας στην οποία έγινε η συναλλαγή και όχι επί της πλασματικής - αντικειμενικής.
Σήμερα, σχεδόν στο σύνολο των περιπτώσεων, οι πραγματικές αξίες είναι πολύ χαμηλότερες από τις αντικειμενικές, λειτουργώντας αποτρεπτικά στο να γίνει οποιαδήποτε μεταβίβαση.
Αλλαγές
Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται επίσης η αλλαγή των αντικειμενικών τιμών των ακινήτων όχι στις αρχές του 2017, όπως είναι ο αρχικός σχεδιασμός, αλλά μέσα στο 2015 (ίσως στα τέλη του επόμενου έτους). Αυτό, εφόσον υλοποιηθεί, θα οδηγήσει σε μείωση και των επιβαρύνσεων που έχουν προκύψει στα νοικοκυριά μέσω του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων.
Αλλωστε αυτή είναι και η πρόταση της αρμόδιας επιτροπής που έχει συσταθεί με υπουργική απόφαση και η οποία εξετάζει τη μείωση των αντικειμενικών αξιών. Η εν λόγω επιτροπή εισηγείται στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών να μειωθούν οι αντικειμενικές αξίες μέσα στο 2015, δηλαδή δύο έτη νωρίτερα από αυτό που προβλέπεται στο Μνημόνιο.
Μία από τις προτάσεις που εξετάζονται είναι να υπάρξει μια μέση μείωση στις τιμές ζώνης της Εφορίας 15%-20%, ενώ σε περιοχές όπου διαπιστώνονται τεράστιες αποκλίσεις η μείωση να φθάσει ακόμη και το 30%-40%.
Ο φόρος υπεραξίας
Επίσης, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο υφυπουργός Οικονομικών Γιώργος Μαυραγάνης ετοιμάζει μια σειρά βελτιώσεις στον φόρο υπεραξίας των ακινήτων ώστε να αποφευχθούν οι στρεβλώσεις που μπορεί να προκύψουν όταν κάποιος αγοράσει ένα ακίνητο και η πραγματική του αξία είναι πολύ χαμηλότερη της αντικειμενικής. Επίσης ο υφυπουργός Οικονομικών ετοιμάζει νομοθετικές παρεμβάσεις ώστε σε κάθε περίπτωση η απόκτηση πρώτης κατοικίας να φορολογείται με 3% και να μην κινδυνεύει ο ενδιαφερόμενος αγοραστής να πληρώσει ΦΠΑ 23%.
Ενα από τα μέτρα που αναμένεται να μειώσει τη φορολογία στους πολίτες αλλά ταυτόχρονα να δώσει κίνητρα για αγοραπωλησίες ακινήτων μέσω στεγαστικών δανείων είναι η επαναφορά της έκπτωσης των τόκων στεγαστικών δανείων για όσους αποκτήσουν ακίνητα από 'δώ και πέρα. Το μέτρο αυτό που αποκάλυψε την περασμένη Κυριακή «Το Βήμα» βρίσκεται στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων με την τρόικα.
«Μάχη» με την τρόικα για αύξηση των δόσεων
Αποφασίστηκε επέκταση της εισφοράς αλληλεγγύης για μία διετία αλλά μειωμένη κατά 30%
Δύο από τα μέτρα που προωθεί η κυβέρνηση και θα δοθεί «μάχη» με την τρόικα μέσα στην εβδομάδα είναι η αύξηση των δόσεων της Εφορίας με παράλληλη μείωση των ποινών και η επέκταση της εισφοράς αλληλεγγύης για μία διετία αλλά με ταυτόχρονη μείωσή της κατά 30%.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Βήματος», η τρόικα αντιστέκεται σθεναρά στο ενδεχόμενο οι ληξιπρόθεσμες οφειλές να εξοφληθούν σε 100 δόσεις. Ωστόσο, από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης λένε ότι οι 72 δόσεις πρέπει να εφαρμοστούν σε κάθε περίπτωση και στις περιπτώσεις χαμηλών οφειλών και χαμηλών εισοδημάτων να φθάνουν έως και τις 100.
Παράλληλα, εξετάζεται να δοθεί κίνητρο για εφάπαξ εξόφληση των χρεών με διαγραφή του 80%-90% των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής, ενώ δεδομένη πρέπει να θεωρείται η μείωση των ποινών για όσους καθυστερούν να πληρώσουν τα χρέη τους στην Εφορία.
Πάντως, το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που βρίσκεται στα χέρια της τρόικας προβλέπει για οφειλές μέχρι 15.000 ευρώ εξόφληση ως 100 μηνιαίες δόσεις ενώ για ληξιπρόθεσμα χρέη άνω αυτού του ύψους να φθάνει τις 72 μηνιαίες δόσεις.
Οσον αφορά την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης που επιβάλλεται με συντελεστές από 1% ως 4% σε ετήσια εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ, η βασική πρόταση της κυβέρνησης είναι να διατηρηθεί ως και το 2016 μειωμένη κατά 30% σε όλα τα κλιμάκια χωρίς ενδιάμεσες αλλαγές.
Αν γίνει αυτό, τότε οι φορολογούμενοι σε σύγκριση με αυτά που πληρώνουν σήμερα θα καταβάλλουν σε ετήσια βάση λιγότερα χρήματα από 39 ως 60 ευρώ αν το εισόδημά τους είναι από 13.000 ως και 20.000 ευρώ, από 138 ως και 300 ευρώ για όσους εμφανίζουν εισοδήματα πάνω από 20.000 και μέχρι 50.000 ευρώ και από 495 ως και 900 ευρώ για όσους έχουν εισοδήματα πάνω από 50.000 και μέχρι 100.000 ευρώ.
Μείωση συντελεστών
Τέλος, στις συναντήσεις με την τρόικα θα τεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων η σταδιακή αποκλιμάκωση των φορολογικών συντελεστών για τα εισοδήματα του 2015 (φορολογικές δηλώσεις 2016).
Σύμφωνα με τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού, ο ανώτατος συντελεστής φορολογίας των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων θα υποχωρήσει σταδιακά από το 42% στο 32% και ο συντελεστής φορολόγησης των κερδών των επιχειρήσεων θα μειωθεί και αυτός σταδιακά από 26% στο 15%.
Η μείωση θα γίνει σε βάθος πενταετίας και με δεδομένο ότι θα συνεχίσει να εμφανίζει ο κρατικός προϋπολογισμός πλεονάσματα.
Η αποκλιμάκωση των συντελεστών αναμένεται να είναι 2 ποσοστιαίες μονάδες ανά έτος.