Έρευνες κατ' οίκον από την Εφορία: Αναζητώντας τα σπιτικά μασούρια


Γνωμοδότηση - κεραυνός από το...



 Νομικό Συμβούλιο του Κράτους

"Φοροεπιδρομή" στην κατοικία ή την επαγγελματική έδρα των φορολογουμένων για διενέργεια φορολογικών ελέγχων και αναζήτηση χρημάτων για είσπραξη φόρων ή άλλων οφειλών προς το Δημόσιο θα μπορούν να διενεργούν τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, ακόμα και χωρίς την παρουσία δικαστικού λειτουργού, κατά τα πρότυπα των υπηρεσιών των ΗΠΑ (IRS).

Το «πράσινο φως» για την «έφοδο» των ελεγκτών όχι μόνο για να ελέγξουν φορολογικά όταν έχουν ενδείξεις φοροδιαφυγής, αλλά και για να ψάξουν να βρουν «ζεστό χρήμα» ή να κατασχέσουν άλλα κινητά πράγματα για την είσπραξη οφειλομένων άναψε γνωμοδότηση-σοκ που εξέδωσε με οριακή πλειοψηφία (14-10 ψήφων) η Ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ) απαντώντας σε ερώτημα του υπουργείου Οικονομικών.

Έτσι τα φορολογικά όργανα χωρίς την εγγύηση της παρουσίας εισαγγελέα θα μπορούν να κάνουν "φύλλο και φτερό" όχι μόνο τα γραφεία, αλλά και χώρους σπιτιών, αναζητώντας π.χ. χρήματα σε ντουλάπες, στρώματα, μαξιλάρια κ.λπ., με ανοιχτό τον κίνδυνο καταχρήσεων και βέβαια υποβολής μηνύσεων και αγωγών.

Η πλειοψηφία της Ολομέλειας ΝΣΚ, δίνοντας τη δική της ερμηνεία στο Σύνταγμα, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι είναι συνταγματικά επιτρεπτή η είσοδος φορολογικών οργάνων στην κατοικία "για φορολογικούς ελέγχους και έρευνες που αποσκοπούν ευθέως ή εμμέσως στην είσπραξη φόρων και λοιπών εσόδων" και ότι αρκεί η εισαγγελική εντολή που προβλέπει για την είσοδο ο νέος Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας "χωρίς να απαιτείται και η παρουσία εκπροσώπου της δικαστικής εξουσίας".

Το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να εφαρμόσει τον ΦΔ, έστειλε το ερώτημα στο ΝΣΚ για το αν επιτρέπεται και υπό ποιες προϋποθέσεις η είσοδος φορολογικών οργάνων στην κατοικία φορολογούμενου για ελέγχους και έρευνες (που προβλέπει ο ΚΦΔ) "εν όψει του άρθρου 9 του Συντάγματος που θεσπίζει το άσυλο της κατοικίας και δεν επιτρέπει την έρευνα σε αυτή, παρά μόνο αν υπάρχει ρητή νομοθετική πρόβλεψη και πάντοτε με την παρουσία εκπροσώπου της δικαστικής αρχής".

Το ΝΣΚ επισήμανε κατ' αρχάς ότι ως κατοικία θεωρείται κάθε κατάλυμα που χρησιμοποιείται για διαβίωση, διαμονή ή εργασία και μπορεί να χρησιμοποιείται και για διαμονή και ως επαγγελματική έδρα.