Η φημισμένη για τα δαντελωτά της...
ακρογιάλια Μήλος, ανακηρύχθηκε «ιερό νησί» καθώς φιλοξενεί το μοναδικό πρωτοχριστιανικό μνημείο των κατακομβών.
«Πρόκειται για μια σημαντική στιγμή όχι μόνο για τη Μήλο και τις Κυκλάδες, αλλά και για όλη την Ελλάδα, καθώς οι κατακόμβες της Μήλου, αυτό το ανεκτίμητης αξίας πρωτοχριστιανικό μνημείο,
καθιερώνει το νησί σε παγκόσμιο Προσκυνηματικό Κέντρο και ενισχύει την εικόνα της χώρας μας ως εστία διεθνούς πνευματικής ακτινοβολίας» δήλωσε μεταξύ άλλων ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης, ο οποίος παρευρίσκεται στις κατανυκτικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται χθες και σήμερα στη Μήλο, παρουσία του αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, για την επίσημη ανακήρυξή της ως «Ιεράς Νήσου».
Παλαιοχριστιανικές κατακόμβες
Οι κατακόμβες είναι σκαμμένες σε ηφαιστειακό έδαφος και αποτελούν ένα από τα αξιοθέατα του νησιού. Είναι το μεγάλο κοινοτικό νεκροταφείο των πρώτων χριστιανικών χρόνων στη Μήλο.
Ανακαλύφθηκαν από αρχαιοκάπηλους και έγιναν γνωστές μετά τη σύλησή τους, το 1840. Είναι τρεις και, μαζί με πέντε διαδρόμους και ένα νεκρικό θάλαμο, αποτελούν ένα δαιδαλώδες σύστημα συνολικού σημερινού μήκους 185 μέτρων.
Είχαν εισόδους στο εξωτερικό περιβάλλον, αλλά σήμερα λειτουργεί μόνο μία, αυτή της δεύτερης κατακόμβης ή των «Πρεσβυτέρων», απ' όπου μπορεί να εισέλθει ο επισκέπτης.
Στο εσωτερικό τους, δεξιά και αριστερά επάνω στους τοίχους, υπάρχουν τα «αρκοσόλια» (σκαμμένες αψίδες), όπου μέσα σ' αυτά, καθώς και στο πάτωμα, ανοίγονταν οι τάφοι. Aρκοσόλια σήμερα σώζονται 126 (Πετροχείλου, 1972) και υπολογίζεται ότι έχουν ταφεί μερικές χιλιάδες νεκρών. Σε κάθε τάφο υπήρχε λυχνάρι, ενώ σήμερα έχουν τοποθετηθεί ηλεκτρικοί λαμπτήρες που φωτίζουν το χώρο διακριτικά και δημιουργούν την ατμόσφαιρα εκείνων των χρόνων.
Στους τάφους των πιο διακεκριμένων προσώπων ζωγράφιζαν χριστιανικά σύμβολα ή χάραζαν επιγραφές. Τέτοια είδαν και μελέτησαν οι Ross (1843) και Σωτηρίου (1927), αλλά με την πάροδο των χρόνων τα περισσότερα καταστράφηκαν.
Μια τέτοια επιγραφή μπορεί να δει ο σημερινός επισκέπτης στη δεύτερη κατακόμβη, στο 6ο αρκοσόλιο δεξιά. Είναι η επιγραφή των «Πρεσβυτέρων», απ' όπου και το όνομά της. Ακόμα, στην ίδια κατακόμβη, στη μέση περίπου, υπάρχει ένας τάφος σκαμμένος στο βράχο υπό μορφή σαρκοφάγου.
Πιστεύεται ότι είχε ταφεί σ' αυτόν ένας από τους πρώτους μάρτυρες της χριστιανοσύνης και ακόμα ότι οι πρώτοι χριστιανοί τον χρησιμοποιούσαν ως Aγία Tράπεζα στις λειτουργίες τους, όπως αποδεικνύεται από το κομμάτι του πετρώματος, που έχει αφεθεί στη θέση του στο μέσο περίπου της στοάς Β΄. Από τις βάσεις που βρέθηκαν στα τέσσερα άκρα κατά την έρευνα του 1928, υποθέτουμε ότι πάνω από την Τράπεζα, υπήρχε αρχικά «κιβώριο».
Το αρχαιότερο μνημείο της χριστιανοσύνης
Το 2009, η Ιερά Σύνοδος ανακήρυξε τη Μήλο ως ιερό νησί, μιας και οι κατακόμβες αποτελούν το αρχαιότερο μνημείο της χριστιανοσύνης. Ήταν ο πρώτος τόπος συγκέντρωσης των πρώτων Χριστιανών και το πρώτο κοινοτικό νεκροταφείο στα τέλη του 2ου μ.Χ. αιώνα.
Οι κατακόμβες της Μήλου είναι μοναδικές σε μέγεθος σε όλο τον Ελλαδικό χώρο και από τα πιο γνωστά και αξιόλογα Χριστιανικά μνημεία παγκοσμίως, μαζί με τις κατακόμβες της Ρώμης και των Αγίων Τόπων.