Οι ηγέτες της Ε.Ε. συμφώνησαν ότι...
πρέπει να υπάρξει άμεση απάντηση στις ανησυχίες των πολιτών για την ανεργία
Προσδοκίες, αν όχι για συνολική αλλαγή πλεύσης στην οικονομική πολιτική, τουλάχιστον για σημαντικές διορθωτικές κινήσεις που θα έχουν αναπτυξιακά στοιχεία, δημιούργησε η προχθεσινή σύνοδος των Ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες.
Από την ανάλυση - ανάγνωση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών, που έγινε σε καλό κλίμα, προκύπτουν δύο θετικά στοιχεία.
Το πρώτο είναι ότι όλοι οι ηγέτες, δηλαδή ακόμη κι εκείνοι που στις χώρες τους δεν καταγράφηκε μαζική ψήφος διαμαρτυρίας και άνοδος ακραίων κομμάτων, συμφώνησαν ότι ο βασικός λόγος της δυσφορίας των πολιτών είναι η ανεργία.
Το δεύτερο θετικό στοιχείο είναι ότι αποφάσισαν να δράσουν άμεσα.
Είχαν προηγηθεί στη διάρκεια της συζήτησης σημαντικές παρεμβάσεις, κυρίως από την πλευρά του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ, αλλά και του Ιταλού πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι, οι οποίοι ζήτησαν αλλαγή πλεύσης της οικονομικής πολιτικής, διαφορετικά η ψήφος διαμαρτυρίας θα διογκώνεται και θα εξαπλωθεί σε όλα τα κράτη-μέλη.
«Το μήνυμα το λάβαμε από τους πολίτες» ανέφερε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρόμπεϊ, διαβεβαιώνοντας ότι θα υπάρξει άμεσα απάντηση στις ανησυχίες των πολιτών, κυρίως σε σχέση με την ανεργία.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανέθεσαν στον κ. Βαν Ρόμπεϊ να προετοιμάσει έναν οδικό χάρτη με τις προτεραιότητες της οικονομίας για τα επόμενα χρόνια.
Η καταληκτική ημερομηνία για τη λήψη αποφάσεων είναι η προσεχής Σύνοδος Κορυφής, στις 26-27 Ιουνίου στις Βρυξέλλες.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κάλεσε όλα τα κράτη-μέλη να του κοινοποιήσουν τις θέσεις και ιδέες (ήδη έξι χώρες το έκαναν) μέσα στις επόμενες μέρες, ώστε να είναι έτοιμος να φέρει συγκεκριμένο σχέδιο στους Ευρωπαίους ηγέτες.
Οπως είπε, το τρίπτυχο πάνω στο οποίο θα κινηθεί είναι «ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα, απασχόληση», ενώ αναφέρθηκε και σε επιμέρους τομείς, όπως η καλύτερη λειτουργία της Ευρωζώνης, η ενεργειακή ένωση, η κλιματική αλλαγή και η καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης.
Ο μοναδικός ανασταλτικός παράγοντας είναι η Ανγκελα Μέρκελ, η οποία στη διάρκεια της Συνόδου επέμεινε στη δική της «συνταγή» για μεταρρυθμίσεις με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, ωστόσο οι πιέσεις που θα δεχθεί από τους άλλους ηγέτες των μεγάλων χωρών θα είναι πολύ έντονες και η εκτίμηση στις Βρυξέλλες είναι πως θα κάνει υποχωρήσεις.
Διαφωνίες για Γιούνκερ
Στο άλλο μεγάλο θέμα της Συνόδου Κορυφής, που ήταν η διαδοχή του κ. Μπαρόζο στην έδρα της Κομισιόν, οι Ευρωπαίοι δεν συμφωνούν μεταξύ τους στο πρόσωπο του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, εξέλιξη που περιορίζει τις πιθανότητες επιλογής του.
Ο κ. Γιούνκερ, που είναι εκλεκτός του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), το οποίο κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις ευρωεκλογές, μπορεί να πήρε την εντολή από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Ευρωβουλής να αναζητήσει την απαραίτητη πλειοψηφία μεταξύ των κρατών-μελών, αλλά και των ευρωβουλευτών, ωστόσο τα πράγματα δεν εξελίσσονται καλά για τον ίδιο.
Κατ’ αρχήν οι Ευρωπαίοι ηγέτες που προέρχονται από το ίδιο κόμμα, δηλαδή το ΕΛΚ, όπως οι πρωθυπουργοί της Σουηδίας, της Φινλανδίας και της Ουγγαρίας δεν τον θέλουν.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, πολέμιος της υποψηφιότητας Γιούνκερ, έχει ξεκινήσει μεγάλη εκστρατεία εναντίον του επηρεάζοντας πολλούς ομολόγους του.
Το βασικό του επιχείρημα είναι ότι ο κ. Γιούνκερ είναι ευρωπαϊστής - φεντεραλιστής και δεν κάνει για τη θέση του προέδρου της Κομισιόν στην οποία θα πρέπει να τοποθετηθεί ένα πρόσωπο που θα λαμβάνει υπόψη όλες τις ευαισθησίες σχετικά με το πώς θα πρέπει να εξελιχθεί η Ε.Ε.
Από την πλευρά της η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, που προέρχεται επίσης από την ίδια ευρωπαϊκή πολιτική «οικογένεια», δεν στήριξε όσο θα έπρεπε τον κ. Γιούνκερ. Ναι μεν είπε το αυτονόητο, ότι «είναι ο υποψήφιος του ΕΛΚ και τον υποστηρίζουμε», ωστόσο πρόσθεσε ότι «αυτό δεν φτάνει διότι για την εκλογή χρειάζεται πλειοψηφία τόσο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο όσο και στην Ευρωβουλή».
Οι αναλυτές
Το ποιος θα διαδεχθεί τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο στην Κομισιόν κατέστη μετά την ολοκλήρωση της άτυπης Συνόδου Κορυφής ακόμη πιο δύσκολο ερώτημα, εκτιμούν οι αναλυτές, προβλέποντας έναν αγώνα δρόμου για την επίτευξη συμβιβαστικής λύσης.
Το Βερολίνο γνωρίζει ότι οι Βρετανοί συντηρητικοί δεν πρόκειται να αποδεχθούν εύκολα μια «λύση Γιούνκερ» στο τιμόνι της Κομισιόν, σχολιάζουν αναλυτές στη «DW», καθώς ο κ. Γιούνκερ ενσαρκώνει το σύνθημα «περισσότερη Ευρώπη», δηλαδή αυτό ακριβώς που θέλει να αποτρέψει με κάθε τρόπο ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον.
Μετά τον εκλογικό θρίαμβο των εθνικιστών του Νάιτζελ Φάρατζ στις ευρωεκλογές, το Λονδίνο φαίνεται πως θα «πουλήσει» ακριβά τη συναίνεσή του στην εκλογή προέδρου της Κομισιόν, εκτιμούν οι αναλυτές.
«Δεν πρέπει να αγνοήσουμε το μήνυμα της κάλπης. Η Ευρώπη επιβάλλεται να επικεντρωθεί στα σημαντικά -στην ανάπτυξη, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ευμάρεια των λαών- και όχι να κάνει τα πάντα. Η Ευρώπη έχει γίνει πολύ μεγάλη, πολύ γραφειοκρατική, πολύ αυταρχική, πολύ παρεμβατική.
Είναι επιτακτική η ενίσχυση των εθνικών κυβερνήσεων», δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον.
Αποστάσεις
Στάση ανάλογη της καγκελαρίου Μέρκελ, όσον αφορά τη διαδοχή στην ηγεσία της Κομισιόν, κράτησε και ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, υπογραμμίζοντας ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα κάνει διαβουλεύσεις και αν δεν βρει πλειοψηφία για τον κ. Γιούνκερ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ξανασυζητήσουν το θέμα.
Αποστάσεις πήρε και ο Ιταλός πρωθυπουργός, στη λογική ότι για τον ίδιο εκείνο που προέχει είναι η αλλαγή πορείας της Ε.Ε. προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης και της απασχόλησης και όχι το πρόσωπο που θα αναλάβει την προεδρία της Κομισιόν.
Διαβουλεύσεις για τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Βαν Ρόμπεϊ, έχοντας λάβει σχετική εξουσιοδότηση από το Συμβούλιο Κορυφής, θα ξεκινήσει διαβουλεύσεις με τις πολιτικές ομάδες της Ευρωβουλής και με Ευρωπαίους ηγέτες, προφανώς εκείνους που διαφωνούν με την επιλογή του κ. Γιούνκερ ως προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στη συνέχεια θα επανέλθει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 26-27 Ιουνίου, ίσως με πρόταση-πακέτο για την ανάπτυξη και το διάδοχο του κ. Μπαρόζο, ωστόσο δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα υπάρξει συμφωνία για τον πρόεδρο της Κομισιόν.
Σημειώνεται ότι ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα προωθήσει και τις αλλαγές που τυχόν θα εφαρμοστούν στην Ενωση ως προς το χαρακτήρα και τους στόχους της οικονομικής πολιτικής.
Τα σενάρια
Οι άλλοι δύο βασικοί υποψήφιοι της Ευρωβουλής που προέρχονται από μεγάλες ομάδες είναι ο Γερμανός σοσιαλιστής Μάρτιν Σουλτς και ο Βέλγος φιλελεύθερος Γκι Φέρχοφσταντ.
Ωστόσο, ούτε αυτοί ενθουσιάζουν τον κ. Κάμερον, με ορατό το ενδεχόμενο να προταθεί άλλη υποψηφιότητα κοινής αποδοχής από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Στην περίπτωση αυτή θεωρείται βέβαιο ότι θα αντιδράσει έντονα η Ευρωβουλή, η οποία συναποφασίζει με βάση τη Συνθήκη στον ορισμό του προέδρου της Κομισιόν.
Κι αυτό γιατί όλες οι ομάδες της απερχόμενης Ευρωβουλής έχουν καταστήσει σαφές πως δεν πρόκειται να δεχτούν την επιβολή προσώπου που οι ίδιες δεν έχουν προτείνει.
Η θητεία της σημερινής Κομισιόν ολοκληρώνεται στις 31 Οκτωβρίου, θεωρητικά υπάρχουν χρονικά περιθώρια, όμως μια δυστοκία στην έγκαιρη επιλογή του προσώπου θα στείλει αρνητικό μήνυμα στους πολίτες και αυτό κανένας δεν το θέλει, κυρίως μετά το σοκ των ευρωεκλογών.