Το «φωτεινό» μέλλον του δημόσιου πανεπιστημίου

Της Έφης Κ. Μπάσδρα*


Αν κάποιος διαβάσει τον ...


τίτλο, μάλλον θα τον θεωρήσει ειρωνικό και εμπαικτικό. Εχουν μέλλον τα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια;

Όλα είναι απογοητευτικά, καταθλιπτικά και χωρίς φρένο μετά και τις τελευταίες δράσεις του Ρουβίκωνα. Θα θυμάστε το «αθώο» περιστατικό, πριν από χρόνια, με τα σκουπίδια που άδειασαν φοιτητές στο γραφείο του πρύτανη του Παν/μίου Αθηνών. 

Από τότε κύλησε πολύ νερό ανασφάλειας και βίας στο αυλάκι της πανεπιστημιακής μας πολιτείας. Κάθε φορά τα περιστατικά γίνονται ακόμη πιο έντονα, ακόμη πιο προκλητικά, λες και ετοιμάζεται η επόμενη μέρα της μεγάλης σύγκρουσης!

Μιας σύγκρουσης ανάμεσα σε ένα παρακμάζον πανεπιστημιακό σύστημα, που δεν σταματά να δίνει λαβές και αφορμές για την πλήρη απαξίωσή του σ’ ένα σύστημα ανομίας κάποιων αυτόκλητων ομάδων, «υπερασπιστών» μιας «βίαιης δικαιοσύνης» (!), σε κάποιους που, κλεισμένοι σε γραφεία και εργαστήρια, παρακολουθούν φοβικά τα γεγονότα, ψελλίζοντας παρηγορητικά λόγια, και στο πλήθος αυτών που η είσοδός τους στα ελληνικά πανεπιστήμια αποτέλεσε όνειρο ζωής, αυτών για τους οποίους και δημιουργήθηκαν! 

Εκρηκτικό μείγμα!

Και στον αντίποδα, κρυμμένοι ανάμεσα στα τόσα «χαλάσματα» των πανεπιστημιακών μας ιδρυμάτων και «μέσα στη θλίψης της απέραντης μετριότητας», είναι παρήγορο ότι «κάπου, σε κάποιο καμαράκι, κάποιοι πεισματάρηδες αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά». 

Κάποιοι φωτεινοί δάσκαλοι που παράγουν έργο δυσανάλογα μεγάλο με τη χρηματοδότηση και τη στήριξη από το κράτος. Είναι αρκετό; Σαφώς όχι. Τώρα πια η φυγή έγινε η λύση και αποτελειώνει τα σωθικά του ελληνικού πανεπιστημίου. 

Κι ας βαυκαλιζόμαστε εμείς, κι ας χειροκροτούμαστε μεταξύ μας για τις «κατακτήσεις υψηλών θέσεων» στις διεθνείς αξιολογήσεις. 

Είμαστε πίσω και από τη μικρότερη σε μέγεθος και ομοίως περιπεσούσα σε μνημόνια Κύπρο!

Έχει μέλλον λοιπόν το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο;

Ίσως τώρα είναι η τελευταία ώρα οι πανεπιστημιακές αρχές, οι πανεπιστημιακοί, οι φοιτητές και η κοινωνία να απαιτήσουν ένα και μόνο: ένα μακρόπνοο σχέδιο με συγκλίσεις και συμφωνίες για το καλό των φοιτητών, του μέλλοντος μας και τελικά της χώρας.

Και είναι πια καιρός να κατανοήσει πρώτη η κοινωνία ότι τα πανεπιστήμια δεν είναι τρόπαια του εκάστοτε υπουργού και ψηφοθηρικά εργαλεία. 

Γιατί η χώρα δεν προχωράει με υποσχετικές για αθρόα εισαγωγή στις ανώτατες σχολές, χαριστικά και χωρίς αντίκρισμα πτυχία, τμήματα άναρχα σπαρμένα παντού, ξεχαρβάλωμα, αναρχία και ανασφάλεια στον χώρο που περιβάλλεται από ένα «άσυλο» φερετζέ, ιδεοληπτικών και κολλημένων ακαδημαϊκών ταγών που πρόσκαιρα προΐστανται.

Το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο θα έχει μέλλον όταν θωρακιστεί θεσμικά, όταν λειτουργήσει σε συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού με ιδιωτικά πανεπιστήμια, όταν αποδεσμευτεί από τον αυτοκτονικό εναγκαλισμό του υπουργείου και όταν επιτέλους ζητήσει το ίδιο να αξιολογηθεί αντικειμενικά και να πάψει να κρύβει κάτω από τα παχιά χαλιά της εκάστοτε πρυτανείας τα τεράστια προβλήματα. 

Και ίσως τότε φανεί κάποιο φως!

*Η Εφη Μπάσδρα είναι καθηγήτρια στο Παν/μιο Αθηνών και τέως πρόεδρος του Ι.Κ.Υ.