Το «στοίχημα» ξεκίνησε ...
πριν έναν χρόνο στη Στυμφαλία. Στόχος του η διαφύλαξη μιας προστατευόμενης περιοχής Natura, με όρους αναπτυξιακούς και η διασφάλιση πόρων για τις απαραίτητες ενέργειες διατήρησης της βιοποικιλότητάς της.
Αυτό είναι το έργο LIFE Στυμφαλία, ύψους δύο εκατ. ευρώ, που υλοποιεί ο όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς από τον Οκτώβριο του 2013 έως τον Σεπτέμβριο του 2017, με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης (50% - 50%).
Η διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος και η αξιοποίηση των στοιχείων του θα εξασφαλίζει την αναχρηματοδότησή του, από επιχειρηματικές δράσεις που προκύπτουν από τη βιοποικιλότητα. Απώτερος στόχος του έργου είναι το παράδειγμα της Στυμφαλίας να αποτελέσει μοντέλο για άλλες περιπτώσεις στην Ελλάδα και την Ευρώπη.
Αυτό ήταν και το ζητούμενο της Διεθνούς Συνάντησης «Πολιτιστικά Τοπία σε περιοχές Natura 2000: προς μια νέα πολιτική ολοκληρωμένης διαχείρισης της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς», η οποία διοργανώθηκε από το Πολιτιστικό Ιδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ), με τη συνεργασία του υπουργείoυ Πολιτισμού και Αθλητισμού και του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΠΕΚΑ).
Η Συνάντηση, που διεξήχθη στις 10 και 11 Οκτωβρίου στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης και στο Μουσείο Περιβάλλοντος στη Στυμφαλία αντίστοιχα, στόχευε στην ανάδειξη της σημασίας των πολιτιστικών τοπίων, την τεκμηρίωση της διττής - πολιτιστικής και περιβαλλοντικής - ταυτότητάς τους, καθώς και στον καθορισμό προτεραιοτήτων και κατευθυντηρίων γραμμών για την ολοκληρωμένη διαχείριση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
«Υπάρχουν πολλά παραδείγματα τοπικών κοινωνιών που ευημερούν από την επιλογή της αυστηρής προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, με την παράλληλη τουριστική ανάπτυξη», τόνισε στην ομιλία της η υπουργός Τουρισμού κυρία Ολγα Κεφαλογιάννη, ανοίγοντας τη δεύτερη μέρα των εργασιών στο Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας.
Και εξέφρασε την πεποίθηση «ότι η κοινή διακήρυξη της Στυμφαλίας θα δώσει το έναυσμα για μια νέα αρχή και τη συνεργασία όλων των συμμετεχόντων και των ενδιαφερομένων φορέων, ώστε να παραδοθεί ανέγγιχτος ο φυσικός πλούτος της χώρας μας στις επόμενες γενιές».
«Ο πολιτισμός και το περιβάλλον, ταυτόχρονα, είναι παράμετροι που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει σήμερα, μιλώντας και αναζητώντας ένα νέο μοντέλο ισορροπημένης και βιώσιμης ανάπτυξης», τόνισε από την πλευρά της η πρόεδρος του ΠΙΟΠ κυρία Σοφία Στάϊκου.
Η ίδια σημείωσε ότι η διοργάνωση της Διεθνούς Συνάντησης σηματοδοτεί έναν νέο κύκλο για το Ιδρυμα, στοχεύοντας στη διαμόρφωση μιας πολιτικής «η οποία θα συνδέει εμπράκτως το πολιτισμό με το περιβάλλον και θα εξυπηρετεί ειδικότερα τη διάσωση, την ανάδειξη και τη διαχείριση των πολιτιστικών τοπίων σε περιοχές Natura».
Αναφερόμενος στο έργο LIFE Στυμφαλία, ο γενικός διευθυντής Green Banking της Τράπεζας Πειραιώς κ. Βρασίδας Ζάβρας, υπογράμμισε ότι η οργανωμένη και συστηματική προσπάθεια σε περιβαλλοντικά θέματα από τον όμιλο της Τράπεζας Πειραιώς την τελευταία δεκαετία, τον ενέταξε στον δείκτη DowJones Sustainability Index Emerging Markets. Στις εν λόγω δράσεις περιλαμβάνονται τρία προγράμματα με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Greenbanking4life, Climabiz και LIFE Στυμφαλία), ενώ η τράπεζα έχει χορηγήσει 1,5 δισ. ευρώ σε πράσινες επενδύσεις, με αποτέλεσμα την αποφυγή ενός εκατ. τόνων εκπομπές CO2 στην ατμόσφαιρα και τη δημιουργία 17.000 νέων θέσεων εργασίας.
Κατά τη σύνθεση των συμπερασμάτων της Διεθνούς Συνάντησης, τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής και οι συμμετέχοντες αφού επεσήμαναν την περιορισμένη, διεθνώς, συνεργασία πολιτιστικών και περιβαλλοντικών φορέων για θέματα διαχείρισης των τοπίων, αποδέχθηκαν ότι υπάρχει, σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, μια διαρκώς αυξανόμενη αναγνώριση της ανάγκης προστασίας, προβολής και διαχείρισης των τοπίων ως συνθέσεων, τόσο της πολιτιστικής όσο και της φυσικής κληρονομιάς και συνέταξαν από κοινού το κείμενο Διακήρυξης της Στυμφαλίας.
Η Διακήρυξη καταλήγει στα εξής σημεία:
· στην ανάπτυξη ενός δικτύου ενδιαφερομένων φορέων για το θέμα της κοινής διαχείρισης της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς στο επίπεδο του τοπίου, το οποίο – μεταξύ άλλων – θα ασχοληθεί με τα πολιτιστικά τοπία σε περιοχές Natura 2000,
· στη συγκρότηση μιας διεθνούς Ομάδας Εργασίας για την προώθηση της προαναφερόμενης συνεργασίας, με το ΠΙΟΠ να αναλαμβάνει την υποστήριξη και προώθηση της σχετικής συνεργασίας αλλά και τον συντονισμό της Ομάδας Εργασίας,
· στην κοινοποίηση της παρούσας διακήρυξης, μέσω του ΠΙΟΠ, σε όλους τους αρμόδιους και ευρωπαϊκούς και διεθνείς φορείς, προκειμένου να ενημερωθούν.
Η Διακήρυξη της Στυμφαλίας θα συνδεθεί με την πρωτοβουλία της Ιταλικής Προεδρίας στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με θέμα «Φύση και Πολιτισμός», αλλά και με το Διεθνές Συνέδριο του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων (ICOM) με θέμα «Μουσεία και Πολιτιστικά Τοπία». Επόμενος στόχος του ΠΙΟΠ είναι η κατάρτιση ενός πρώτου καταλόγου πολιτιστικών τοπίων, σε περιοχές Natura 2000, στην Ελλάδα.
Στη Συνάντηση συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών, της UNESCO, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπρόσωποι ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, διεθνών ιδρυμάτων και οργανισμών, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, πρόεδροι φορέων διαχείρισης περιοχών Natura 2000 και εκπρόσωποι της Κοινωνίας των Πολιτών.
Τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής της Διεθνούς Συνάντησης:
Πρόεδρος
Κωνσταντίνος Καρτάλης, Αν. Καθηγητής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Επιστημονικός Σύμβουλος ΠΙΟΠ
Μέλη
Παναγιώτης Δημόπουλος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών
Παναγιώτης Δουκέλλης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου
Ηλίας Μπεριάτος,, Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας