Ταλέντο, αφοσίωση και αγάπη


Σ’ ένα μικρό κελί της Μονής της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, στο φως...



 μιας λάμπας πετρελαίου, ο Τάσος Μαργαριτώφ συντήρησε στις αρχές της δεκαετίας του ’60 τη σπουδαιότερη εγκαυστικής τεχνικής σωζόμενη εικόνα του Χριστού, την οποία ο ίδιος χρονολόγησε στον 6ο μ.Χ. αιώνα.

 Ήταν ένα από τα έργα του για το οποίο μιλούσε με μεγάλη περηφάνια και συγκίνηση. Ο σπουδαίος Ελληνας συντηρητής, που έφυγε από τη ζωή την περασμένη Παρασκευή σε ηλικία 90 ετών, ήταν ένας θρύλος. Κατείχε την άδεια άσκησης επαγγέλματος συντηρητού έργων τέχνης με αριθμό 1.

 Από τα χέρια του πέρασαν μοναδικά έργα, στη Σαντορίνη, τη Δήλο, τον Μυστρά, τη Βεργίνα, δούλεψε πλάι σε σημαντικούς αρχαιολόγους, όπως ο Μανόλης Ανδρόνικος και ο Μανόλης Χατζηδάκης, ταξίδεψε στην Ιταλία, τα Ιεροσόλυμα, το Σινά.

 Με πενιχρά τότε μέσα, με στοιχειώδη εργαλεία και με αστείρευτη αφοσίωση και αγάπη για τη δουλειά του, ο Τάσος Μαργαριτώφ διέσωσε και ανέδειξε αριστουργήματα βάζοντας παράλληλα τα θεμέλια για την επιστημονική αναβάθμιση της τέχνης της συντήρησης στην Ελλάδα.

Η ζωή του ιδίου και της οικογένειάς του ήταν το ίδιο συναρπαστική: Ραιδεστός, όπου ο πατέρας του ήλεγχε όλο το εμπόριο της Ανατολικής Θράκης, Αθήνα με την ανταλλαγή πληθυσμών, Κατοχή, Εμφύλιος, δύσκολα χρόνια, στερήσεις, δουλειές του ποδαριού και μετά Ακαδημία Καλών Τεχνών της Ρώμης με προίκα τις 12,5 χρυσές λίρες, «χορηγία» μιας οικογενειακής φίλης που διέβλεψε το ταλέντο του, και σπουδές συντήρησης στο περίφημο Istituto Centrale di Restauro.

 Μόλις τον περασμένο Απρίλιο σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στην «Κ», ο Τάσος Μαργαριτώφ απάντησε και στην ερώτηση για τα προσόντα που πρέπει να διαθέτει ένας συντηρητής: «Τριάντα δύο προσόντα!

Είχα φτιάξει παλαιότερα έναν κατάλογο, δεν τα θυμάμαι πια όλα. Το βασικότερο που πρέπει να διαθέτει είναι μεγάλη υπομονή. Να είναι παρατηρητικός, προσεκτικός, να μη βιάζεται και, κυρίως, να μην κρύβει τα λάθη που μπορεί να κάνει».