Έξτρα φόρο κινδυνεύουν να ...
πληρώσουν για τα εισοδήματα που θα δηλώσουν στη φετινή φορολογική τους δήλωση οι φορολογούμενοι, οι οποίοι θα αποφασίσουν να πάρουν μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου φορολογικό «διαζύγιο».
Οι χωριστές δηλώσεις κρύβουν πολλές «παγίδες», κυρίως στα τεκμήρια διαβίωσης, τις ηλεκτρονικές αποδείξεις και το φορολογικό βάρος των παιδιών, και για τον λόγο αυτό οι υπόχρεοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί πριν υποβάλουν το σχετικό αίτημα στην ηλεκτρονική σελίδα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Αξίζει άλλωστε να σημειωθεί ότι φέτος είναι μια «ιδιαίτερη» φορολογική χρονιά, καθώς δεκάδες χιλιάδες είναι οι εργαζόμενοι που βρέθηκαν πέρυσι σε αναστολή εργασίας για μεγάλο χρονικό διάστημα και ελάμβαναν την αποζημίωση ειδικού σκοπού των 534 ευρώ τον μήνα, ενώ οι επαγγελματίες είδαν τον τζίρο τους να βυθίζεται και πολλές ατομικές επιχειρήσεις κατέβασαν υποχρεωτικά ρολά.
Τεκμήρια διαβίωσης
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι φέτος υπάρχει κίνδυνος για εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενους που υπέστησαν το 2020 μεγάλες μειώσεις στα εισοδήματά τους, λόγω της πανδημίας και των δύο lockdown, να μην μπορούν να καλύψουν τα τεκμήρια και να κληθούν να πληρώσουν υπέρογκους φόρους για ανύπαρκτα εισοδήματα. Επισημαίνεται ότι με τις φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν πέρυσι στην παγίδα των τεκμηρίων πιάστηκαν πάνω από 1,9 εκατ. φορολογούμενοι οι οποίοι πλήρωσαν έξτρα φόρο για μεγαλύτερα εισοδήματα περίπου 6,5 δισ. ευρώ.
Οι e-αποδείξεις
Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι στα ζευγάρια που υποβάλλουν κοινές φορολογικές δηλώσεις, αν κάποιος σύζυγος έχει περίσσευμα ηλεκτρονικών αποδείξεων, το ποσό μεταφέρεται στον άλλο σύζυγο εφόσον έχει έλλειμμα και έτσι αποφεύγεται η επιβολή του προστίμου ύψους 22% επί της διαφοράς των αποδείξεων που λείπουν. Όμως, στις χωριστές φορολογικές δηλώσεις δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς υπολειπόμενου ποσού αποδείξεων από τον έναν σύζυγο στον άλλο.
Εισόδημα τέκνων
Όσον αφορά τα παιδιά που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα, δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους. Στην περίπτωση, όμως, που το ανήλικο τέκνο έχει εισόδημα, αυτό προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα.
Επιδόματα
Από την άλλη πλευρά πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η χορήγηση επιδομάτων δεν επηρεάζεται στις χωριστές δηλώσεις συζύγων. Αυτό σημαίνει ότι για τη χορήγηση επιδομάτων, όπως για παράδειγμα επίδομα ενοικίου, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό οικογενειακό εισόδημα όπως δηλώνεται από τους δύο συζύγους στις ξεχωριστές δηλώσεις.
Αναλυτικός οδηγός
Με στόχο πάντως την καλύτερη ενημέρωση των φορολογουμένων και για την αποφυγή λαθών, η ΑΑΔΕ εξέδωσε αναλυτικό οδηγό με απαντήσεις, στον οποίο επισημαίνονται τα εξής:
1. Ε: Πώς μπορώ να γνωστοποιήσω την επιλογή μου να υποβάλω χωριστή δήλωση φορολογίας εισοδήματος;
Α: Η γνωστοποίηση γίνεται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής στον διαδικτυακό τόπο www.aade.gr, στον σύνδεσμο: https://www.aade.gr/polites/eisodima/gnostopoiisi-horistis-dilosis είτε από εσάς με τους δικούς σας κωδικούς πρόσβασης είτε από ειδικά για τον σκοπό αυτό εξουσιοδοτημένο λογιστή - φοροτεχνικό, με τους προσωπικούς του κωδικούς πρόσβασης.
2. Ε: Αν κανείς από τους συζύγους δεν γνωστοποιήσει την επιλογή υποβολής χωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2021, τι θα συμβεί;
Α: Στην περίπτωση αυτή οι σύζυγοι θα υποβάλουν κοινή δήλωση για το φορολογικό έτος 2020.
3. Ε: Στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης Φ.Ε. συζύγων, θα γίνεται συμψηφισμός φόρου μεταξύ συζύγων και βεβαίωση στο όνομα του συζύγου;
Α: Όχι, θα γίνεται χωριστή βεβαίωση φόρου και δεν θα γίνεται συμψηφισμός χρεωστικού και πιστωτικού ποσού μεταξύ των συζύγων.
4. Ε: Επηρεάζεται η χορήγηση επιδομάτων στις χωριστές δηλώσεις συζύγων;
Α: Όχι, δεν επηρεάζεται η χορήγηση των επιδομάτων από την υποβολή χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. από τους συζύγους.
5. Ε: Είναι απαραίτητο να υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία;
Α: Όχι, δεν είναι απαραίτητη η υποβολή χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. διότι προβλέπεται ήδη χωριστή φορολογική αντιμετώπιση στις κοινές δηλώσεις συζύγων που έχουν διαφορετική φορολογική κατοικία.
6. Ε: Πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων;
Α: Η κύρια κατοικία δηλώνεται στον πίνακα 5 του εντύπου Ε1 στους αντίστοιχους κωδικούς κύριας κατοικίας. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα.
7. Ε: Στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. πώς δηλώνεται στο Ε1 η κύρια κατοικία όταν ένας εκ των δύο συζύγων δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης;
Α: Ο σύζυγος που δεν διαθέτει καθόλου ποσοστό συνιδιοκτησίας ή χρήσης, συμπληρώνει στον πίνακα 6 την ένδειξη «συνοίκηση με σύζυγο». Ο άλλος σύζυγος δεν συμπληρώνει καμία ένδειξη.
8. Ε: Πώς αναγράφονται τα τέκνα ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε.;
Α: Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους.
9. Ε: Ποιος δηλώνει το εισόδημα ανήλικου τέκνου που προέρχεται από τον κοινό γάμο στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. όταν αυτό δεν έχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Ε.;
Α: Το εισόδημα του ανηλίκου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου, προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα.
10. Ε: Ποιος βαρύνεται με τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων;
Α: Στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. συζύγων δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των επιμέρους τεκμηρίων καθενός εκ των συζύγων, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά. Όσον αφορά τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη χωριστή δήλωση του άλλου συζύγου.
11. Ε: Στις χωριστές δηλώσεις Φ.Ε. υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς υπολειπόμενου ποσού αποδείξεων από τον έναν σύζυγο στον άλλο;
Α: Όχι, δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.
12. Ε: Ποια είναι η προθεσμία γνωστοποίησης της επιλογής για χωριστή δήλωση Φ.Ε. συζύγων;
Α: Η καταληκτική ημερομηνία είναι η 28η Φεβρουαρίου κάθε έτους.
13. Ε: Μετά τις 28 Φεβρουαρίου η επιλογή για χωριστή δήλωση Φ.Ε. μπορεί να ανακληθεί;
Α: Όχι, δεν ανακαλείται για το έτος στο οποίο αφορά.
14. Ε: Ποιος από τους δύο συζύγους μπορεί να γνωστοποιήσει την επιλογή για χωριστή δήλωση Φ.Ε.;
Α: Οποιοσδήποτε από τους δύο συζύγους ή και οι δύο.
15. Ε: Πρέπει η γνωστοποίηση της επιλογής για υποβολή χωριστής δήλωσης Φ.Ε. να γίνεται κάθε έτος μέχρι την 28η Φεβρουαρίου;
Α: Ναι, θα πρέπει να επικαιροποιείται κάθε έτος από τουλάχιστον έναν εκ των δύο συζύγων μέχρι την προθεσμία αυτή, διαφορετικά θα υποβάλλεται κοινή δήλωση.
16. Ε: Πρόκειται να τελέσω γάμο τον Μάρτιο του 2021 (μετά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της γνωστοποίησης). Μπορώ να υποβάλω χωριστή δήλωση Φ.Ε. για το φορολογικό έτος 2020;
Α: Ναι. Ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις η εφαρμογή θα μείνει ανοιχτή έως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
17. Ε: Πρόκειται να τελέσω γάμο τον Φεβρουάριο 2021 και θα δηλώσω τον γάμο στο μητρώο της ΔΟΥ μετά τις 28 Φεβρουαρίου 2021. Μπορώ να υποβάλω χωριστή δήλωση Φ.Ε. για το φορολογικό έτος 2020;
Α: Ναι. Ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις η εφαρμογή θα μείνει ανοιχτή έως την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
18. Ε: Πόσες φορές μπορώ να αλλάξω την επιλογή δήλωσης χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. στην περίπτωση που τελέσω γάμο μετά τις 28 Φεβρουαρίου 2021;
Α: Η δήλωση γίνεται άπαξ ανά έτος.
19. Ε: Εισέρχονται στην εφαρμογή των χωριστών δηλώσεων Φ.Ε. τα μέρη συμφώνου συμβίωσης;
Α: Όχι, δεν εισέρχονται στην εφαρμογή των χωριστών δηλώσεων, καθόσον εκ του νόμου τούς έχει δοθεί εξαρχής η δυνατότητα για υποβολή κοινών ή χωριστών δηλώσεων.
20. Ε: Πρέπει και οι δύο σύζυγοι να διαθέτουν δικούς τους κωδικούς πρόσβασης προκειμένου να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις Φ.Ε.;
Α: Ναι, η σύζυγος που δεν έχει μέχρι τώρα κωδικούς πρόσβασης, οφείλει να αποκτήσει προκειμένου και αυτή να μπορέσει να υποβάλει τη δική της δήλωση.